Kurumsal sosyal sorumluluk açıklamasının şirket değerine etkisi: Borsa İstanbul'da listelenen bankalar üzerine ampirik bir araştırma

Abstract

Çevrenin korunması ve mevcut kaynakların optimize edilmesi şirketin istikrarı, büyümesi ve devamlılığının başlıca nedenlerinden biridir. Ayrıca şirketin faaliyetleri ile topluma katkıda bulunmak ve çalışanların gelişimini sağlamak şirketin toplumda iyi bir imaja sahip olması için çok önemlidir. Bu nedenle şirketlerin farklı alanlarda sosyal sorumluluk projelerine katılım sağlamaları ve bunların sonuçlarını yıllık raporlar, sürdürülebilirlik raporları, özel raporlar veya düzenli raporlar aracılığıyla açıklamaları gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı Borsa İstanbul'da kote edilen bankaların KSSA (Kurumsal Sosyal Sorumluluk Açıklaması) uygulamalarının niteliğini ve kapsamını tespit etmektir. Bunun yanında, KSSA kategorilerinin (Çevresel, İşgücü Uygulamaları, İnsan Hakları, Toplum ve Ürün Sorumluluğu) şirketlerin değeri üzerindeki etkisini beş yıl içerisinde 13 bankadan toplanan 65 adet yıllık rapordan oluşan örnek grubu üzerinden değerlendirmektir. KSSA, GRI (Küresel Raporlama İnisiyatifi) tarafından hazırlanan Raporlama İlkeleri ve Standart Açıklamalar sağlayan sürdürülebilirlik raporları ile ölçülmektedir. Bununla birlikte, bu çalışmada bankaların değeri Tobin Q oranı kullanılarak ölçülmüştür. Beş yıl içerisinde 13 bankadan toplanan 65 adet yıllık rapordan oluşan örnek grubu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda kote edilen bankalarda KSS faaliyetlerinde bulunulduğu tespit edilmiştir. En çok açıklanan kategori Toplum ve İşgücü Uygulamaları olup, en az açıklanan kategori ise Ürün Sorumluluğudur. Trend analizi bulgularına göre bu araştırmanın beş yıllık süresi içerisinde KSSA uygulamaları bütün olarak veya kategorilere ayrılmış şekilde istikrar göstermemektedir. KSS kategorilerinin şirketlerin değeri üzerindeki etkisinin test edilmesiyle ilgili olarak elde edilen bulgulara göre bu ikisi arasında kayda değer bir ilişki bulunmamaktadır. Diğer bir deyişle Borsa İstanbul'da kote edilen bankalar bu kategorilerde katılım sağlamaktan veya sosyal sorumluluk bilgilerini açıklamaktan herhangi bir fayda sağlamamaktadır.

Maintaining the environment and optimizing the use of available resources is one of the main reasons for the stability, growth, and continuity of the firm. As well as the company practices and participation in society and protect and develop the employee of the most important means to create a good image of the company in the community. Therefore, the firms are required to pay attention and participation in social responsibility practices in different its categories and to communicate the results of these practices through the disclosure either through annual reports, sustainability reports, special reports, or periodicals. The objectives of this research are to explore the nature and extent of CSRD practices in banks listed in Borsa Istanbul. In addition, examine the effect of categories of CSRD (Environmental, Labor Practices, Human Rights, Society and Product Responsibility) on the firm value based on a sample of the panel of 65 annual reports for 13 banks collected over a five-year period. CSRD was measured by the GRI (The Global Reporting Initiative) sustainability reporting that offer Reporting Principles and Standard Disclosures. Moreover, the current research measured firm value by using Tobin's Q ratio as a proxy of banks' value. Based on a sample of the panel of 65 annual reports collected over a five-year period. The research found evidence of CSR engagement among listed banks, where the most disclosed categories were Society and Labor Practices while Product Responsibility was the lowest disclosed. The trend analysis findings suggested that CSRD practices as a whole or as categories unstable over the five-year period of this research. With regard to testing the impact of categories of CSR disclosure on the value of the firm, findings suggest that there is no significant relationship, in other words, banks listed in Borsa Istanbul do not experience benefits from participation and disclosure of social responsibility information in all categories.