Sirkadiyen ritme bağlı olarak uyku kalite durumunun kan lipid profili üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma sirkadiyen ritme bağlı uyku kalite durumu ile kan lipid profili arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Sakarya Halk Sağlığı Müdürlüğüne bağlı Adapazarı Toplum Sağlığı Merkezi Obezite Birimine başvuran 19-65 yaş aralığındaki 150 (140 kadın 10 erkek) sağlıklı birey üzerinde yürütülmüştür. Araştırma verileri anket formu yardımıyla toplanmıştır. Anket formunda bireylere sosyodemografik özellikleri, kendilerinde ve/veya ailelerinde tanısı konmuş hastalık bulunma durumu, beslenme alışkanlıkları ve uyku kalite durumlarını tespit etmeye yönelik sorular sorulmuştur. Beslenme durumları Besin Tüketim Sıklığı Formu ile uyku kalite durumları Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi kullanılarak belirlenmiştir. Ayrıca boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel çevresi antropometrik ölçümler alınmış, Biyoelektriksel Empedans Analizi (BIA) ile vücut bileşimi tespit edilmiştir. Bireylerin yaş ortalaması 39,7±10,9 yıl, %62,7'si 19-42, %37,3'ü 43-65 yaş aralığındadır. Bireylerin % 49,3'ü 'iyi' uyku kalitesine, % 50,7'sinin kötü uyku kalitesine sahip olduğu bulunmuştur. Bireylerin BKİ ve antropometrik ölçümleri ile uyku kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Bireylerin 19-42 yaş grubu ile 43-65 yaş grubu trigliserid, kolesterol ve LDL düzey ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin uyku kalite durumları ile kan lipid düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak 43-65 yaş grubundaki bireylerin uyku kalite durumları ile trigliserid, kolesterol ve LDL düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bu bulgularla, yaşa bağlı trigliserid, kolesterol ve LDL düzeyleri ile uyku kalite puanının doğru orantılı olarak değişiklik gösterebileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sirkadiyen ritim, Uyku/Uyanıklık durumu, Uyku kalitesi,Kan lipid profiliThis study is aimed to demonstrate the relation between the blood lipid profile and the circadian rhytm depending on the sleep quality status. A questionare survey was conducted with 150 healthy, 19-65 years old survey (140 females and males) presenting Obesity Department of Adapazari Community Health Center's depending on Public Health Directorate of Sakarya. The questionnaire covers all the following informations about individuals (social demographic informations, diagnosed disease status of them and/or their families, eating habits and sleep quality status). Their eating habits were determined by using Food Consumption Frequency Form and their sleep quality situations were determined by using Pittsburgh Sleep Quality Index. Furthermore, the anthropometric measurements of participiants were measured such as body weight, height, waist circumference. Body composition was determined by Bioelectrical Impedance Analyze technique. The mean age of the individuals participating in the study was found to be 39,7±10,9 years, according to this study, we showed that out of the 150 individuals, the % 62,7 of them group of age 19-42, the % 37,3 of them group of age 43-65. It has been found that the % 49,3 of the individuals had 'good' sleep quality and the % 50,7 of them had the 'bad' sleep quality. There was no statistically significant differences relation between the body mass index, anthropometric measurements and the sleep quality of individuals (p>0,05). There was a statistically significant difference in the mean of cholesterol, triglyceride, LDL levels, between the group of age 19-42 and the group of age 43-65 (p<0,05). There was no significant correlation between the sleep quality and blood profiles mean of individuals (p>0,05). Furthermore there was a statistically significant relationship between the sleep quality and triglyceride, cholesterol and LDL levels in group of age 43-65 (p<0,05). According to our results, we state that triglyceride, cholesterol and LDL levels depending on age and sleep quality scores can differ proportionally. Anahtar Kelimeler: Circadian rhytm, Sleep/Wake status, Sleep quality, Blood lipid profile