Yetişkin bireylerin yeme davranışı ile bulunduğu kiloya karşı tutumlarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sağlıklı yetişkin bireylerde, yeme davranışı ile bulunduğu vücut ağırlığına karşı tutumlarının değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir. Bu amaç kapsamında sosyo-demografik bilgileri, antropometrik ölçümlerini ve genel beslenme alışkanlıklarını içeren bilgi formuna ek olarak, Yeme Tutum Testi, Üç Boyutlu Yeme Davranışı Testi ve Kiloya İlişkin Kendini Damgalama Ölçeği kullanılarak bir anket formu oluşturulmuştur. Hazırlanan anket formu Nisan-Haziran 2021 tarihleri arasında online olarak uygulanmış olup, toplam 450 sağlıklı yetişkin birey tarafından doldurulmuştur. Toplanan veriler Statistical Package for Social Sciences (SPSS) programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, kiloya ilişkin kendini damgalama ölçeği ile yeme tutumu arasında istatistiksel açıdan anlamlı pozitif yönlü çok zayıf bir ilişki olduğu, kiloya ilişkin kendini damgalama ölçeği ile üç faktörlü yeme ölçeği arasında ise istatistiksel açıdan anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Kiloya ilişkin kendini damgalama ölçeğinden alınan puanların Beden Kütle İndeksi (BKİ), yaş, cinsiyet, hastalık, ilaç kullanma durumu, ana ve ara öğün atlama durumu, yeme hızı, gün içinde vücut ağırlığıkontrolü amacı ile aynaya bakma durumu, diyetisyene gitme durumu ve gidilen farklı diyetisyen sayısı değişkenlerine göre farklılaştığı görüldü. Diğer taraftan kiloya ilişkin kendini damgalama ölçeğinden alınan puanların medeni durum, alerji, spor yapma durumu, öğün sayısı, ev dışında yemek yeme sayısı ve günlük su tüketim miktarına göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Yeme tutum testinin kısıtlama boyutundan alınan puanların BKİ, yaş, cinsiyet, medeni durum, spor yapma durumu, su tüketim miktarı ve yeme hızına göre farklılaştığı saptanmıştır. Diğer taraftan, yeme tutumunun eğitim durumu, alerji, hastalık, ana öğün sayısı, ara öğün atlama durumu, ev dışında yemek yeme sayısına göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, üç faktörlü yeme ölçeğinden alınan puanların BKİ, yaş, cinsiyet, günlük su tüketim miktarı, yeme hızı, diyetisyene gitme durumu ve gidilen farklı diyetisyen sayısı gibi değişkenlere göre farklılaştığı saptanmıştır. Diğer taraftan, üç faktörlü yeme ölçeğinden alınan puanların alerji durumu, hastalık bulunması durumu, ilaç kullanma durumu, öğün sayısı, ana ve ara öğün atlama durumu, ev dışında yemek yeme sayısı, gün içinde vücut ağırlığıkontrolü amacı ile aynaya bakma durumu, spor yapma durumu gibi değişkenlere göre farklılaşmadığı görülmüştür. Kiloya ilişkin kendini damgalama eğilimi ile yeme davranışı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacı ile yapılan bu çalışma literatüre iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemek sureti ile önemli bir katkı yapılmıştır. Ayrıca, kiloya ilişkin kendini damgalama eğilimi ve yeme davranışını etkileyen faktörlere ilişkin bulguların da obezitenin toplum sağlığı açısından öneminin giderek arttığı bu dönemde politika yapıcılar için önemli ve yol gösterici olması açısından önem arz ettiği değerlendirilmektedir.The aim of this study is to evaluate eating behavior and attitudes towards the weight in healthy adult individuals. For this purpose, a questionnaire form is created using the Eating Attitude Test, the Three-Dimensional Eating Behavior Test and the Weight Self-Stigma Scale in addition to the information form containing socio-demographic information, anthropometric measurements and general eating habits. The questionnaire was applied online between April-June 2021 and was filled by a total of 450 healthy adult individuals. The data were analyzed using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS) program. As a result of the analyzes, we found that there is a positive but very weak relationship between the weight self-stigmatization and eating attitude, while there is a positive relationship between the weight self-stigmatization and the three-factor eating scale. In addition, we found that the scores obtained from the weight self-stigmatization differ according to BMI, age, gender, illness, drug use, skipping meals and snacks, eating speed, looking in the mirror for weight control during the day, going to a dietitian, and the number of different dietitians visited by individual. On the other hand, we found that that scores obtained from weight self-stigmatization scale don't differ according to marital status, allergy, doing sports, number of meals, number of meals outside the home and daily water consumption. In addition, we found that scores obtained from the restriction dimension of the eating attitude test differ according to BMI, age, gender, marital status, sports status, amount of water consumption and eating speed. On the other hand, we found that the eating attitude did not differ according to the education level, allergy, illness, number of meals, skipping snacks, and the number of eating outside home. Finally, we found that the scores obtained from the three-factor eating scale differ according to variables such as BMI, age, gender, daily water consumption, eating speed, status of going to a dietitian and the number of different dietitians visited. On the other hand, the scores obtained from three-factor eating scale don't differ according to allergy, presence of disease, drug use, number of meals, skipping meals and snacks, number of meals outside the home, looking in the mirror for weight control during the day, and doing sports. This study, which is conducted to evaluate the relationship between weight self-stigma and eating behavior, made an important contribution to the literature by examining the relationship between the two variables. In addition, we argue that the findings related to weight self-stigmatization and the factors affecting eating behavior are important in terms of guiding policy makers in this period when the importance of obesity in terms of public health is increasing.