Okul öncesi çocuğu olan ebeveynlerde besin etiketi okuma, bilgi ve kullanım düzeyi tespit çalışması: İstanbul ili Kartal ilçesi örneği

Abstract

Çocukluk döneminde sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanılması vesürdürülmesi, ebeveynlerin çocuklara örnek olup, doğru yönlendirmesiyle sağlanmaktadır. Araştırma, okulöncesi dönemde çocuğu olan ebeveynlerin besin etiketi okuma, bilgi ve kullanım düzeyini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Çalışma Ocak 2020 – Mart 2020 tarihleri arasında İstanbul ili, Kartal ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 4'ü resmi ve 4'ü özel okulöncesi eğitim veren kurumlara devameden toplam 364 öğrenci velisi üzerinde yapılmıştır. Bireylerin genel bilgileri ve besin etiketi okuma alışkanlığı bölümlerinden oluşan, literatürdeki bilgiler ışığında hazırlanmış anket formu kullanılmıştır. Katılımcıların %85,2'si kadın, %14,8'i erkektir, çoğunluk 35-44 yaş aralığında, lise ve üzeri eğitim seviyesinde, orta gelir düzeyine sahip ve beden kütle indeksi (BKİ) normal (18,5-24,9) değer aralığındadır. Ebeveynlerin %78,3'ünün satın alırken besinlerin etiketine baktığı, %4,7'sinin besin etiketine bakmadığı, %17'sinin ise besine göre değişir ifadesini kullandığı görülmektedir. Velilerin eğitim seviyesi yükseldikçe besin etiketi okuma oranının arttığı (%80,1) ve doğru besin tercih ettiği görülmüştür. Ailesinde veya kendisinde doktor tarafından tanı konulmuş hastalığa sahip bireylerin besin etiketi okuma oranlarının yüksek olmasının yanında, besine göre değişir cevabının da hastalığı olmayanlardan daha yüksek olmasının nedeni olarak hastalıklarına yönelik gıdalarla ilgili etiketler hakkında bilgi sahibi olmaları gösterilmiştir. Besin etiketi okuyanların çoğunlukla içindekiler listesi, beslenme bildirimi (karbonhidrat, yağ, protein, şeker içeriği) ve bakanlık izin tarihi bilgilerine dikkat ettikleri belirlenmiştir.Ebeveyn eğitim seviyesi yükseldikçe çocuklar için paketli gıda alımının azaldığı görülmektedir.Ebeveynler, çocukların sağlıklı beslenmesi için besin etiketi okuma ve etiket bilgileri hakkında daha bilinçli olmalıdır. Bu nedenlebesin etiketleriyle ilgili eğitimlerin arttırılması ve besin etiketlerinin standartlaştırılarak kullanım kolaylığı ve yaygınlığı sağlanması önerilir. Anahtar Kelimeler: Besin etiketi, Ebeveyn besin etiketi okuma,Okulöncesi dönem

Gaining and maintaining a healthy eating habit in childhood is provided by the correct guidance of parents by being an example for children. This study was conducted to evaluate the level of food label reading, knowledge and use of parents with children in preschool period.The study was carried out between January 2020 - 15 March 2020 on the parents of students, 4 of whom are attending public and 4 private preschool education institutions affiliated to the Ministry of National Education in Kartal district of Istanbul province. A questionnaire form prepared in the light of the information in the literature consisting of the general information of the individuals and the habit of reading food labels was used. 85.2% of the participants are women, 14.8% are men, the majority are between the ages of 35-44, have high school and above education level, have a middle income level and have a normal body mass index (BMI) (18.5-24.9 ) is in the range of values.It is seen that 78.3% of the parents look at the label of the foods while purchasing, 4.7% do not look at the food label, and 17% use the statement it varies according to the food.In the study, it was concluded that the higher the education level (%80,1), the higher the food label readingrate, so the right food preference at the purchasing stage was positively affected. It has been shown that individuals with a disease diagnosed by a doctor in their family or themselves have a higher rate of reading the food label, as well as having a higher rate of food-dependent response than those without the disease.It has been determined that the participants who read the food label mostly pay attention to the ingredients list, nutrition declaration (carbohydrate, fat, protein, sugar content) and the ministry's permit date information.It is observed that as the parental education level increases, packaged food intake for children decreases.Parents should be more aware of food label reading and label information for a healthy diet of children.For this reason, it is recommended to increase the training on food labels and to standardize food labels to ensure ease of use and prevalence. Key Words:Food label, Parental food label reading, Preschool period