Tip 2 diyabet hastalarında çok boyutlu diyabet, yalnızlık ve algılanan sosyal destek ilişkisi

Abstract

Bu araştırmayla Tip 2 diyabet hastalarında çok boyutlu diyabet, yalnızlık ve algılanan sosyal destek ilişkisinin belirlenmesi amaçlandı. Kesitsel tipte yapılan araştırma 1 Ocak-28 Şubat 2021 tarihleri arasında İstanbul ilinde bulunan bir devlet hastanesinde gerçekleştirildi. Yapılan çalışmaya 240 kişi katıldı. Veri toplama araçları olarak; 'Hasta Bilgi Formu', 'Çok Boyutlu Diyabet Anketi', 'UCLA Yalnızlık Ölçeği', 'Algılanan Sosyal Destek Ölçeği' kullanıldı. Araştırmayla elde edilen veriler IBM SPSS 24 programında analiz edildi. Araştırmayla toplanan verilerin güvenirlikleri Cronbach Alfa katsayısı yardımıyla ölçüldü ve ölçeklerin tamamı güvenilir bulundu. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini belirlemek için Shapiro-Wilk testi yapıldı ve tüm değişkenlerde verilerin normal dağılmadığı belirlendi. İki gruplu değişkenlere Mann-Whitney U Testi, üç ya da daha fazla gruplu değişkenlere Kruskal-Wallis testi yapıldı. Kruskal-Wallis testi sonucu farklılık bulunan değişkenlere Post Hoc testlerinden Dunn's testi uygulandı. Araştırmada; Tip 2 diyabet hastalığında yalnızlık düzeyi %33,8 oranında; sosyal destek algı düzeyi %38,3 oranında; aile desteği algı düzeyi %41,8 oranında; arkadaş desteği algı düzeyi %35,8 oranında ve özel bir insan desteği algı düzeyi %33,8 oranında bulundu. En yüksek etkinin aile desteği algısı üzerine olduğu görüldü. Okur-yazar olanların yalnızlık düzeylerinin üniversite mezunlarından yüksek olduğu, diğer (baba, çocuk, eş, eş ve anne, kızı, kızı ve oğlu, oğlu, torun) kişilerle yaşayanların yalnızlık düzeylerinin eşi ve çocuklarıyla ya da yalnız yaşayanların yalnızlık düzeylerinden yüksek olduğu tespit edildi. Diyabet tanısı konulduğunda hastaneye yatanların yalnızlık düzeylerinin hastaneye yatmayanlardan yüksek olduğu, evlilerin sosyal destek, aile desteği ve özel bir insan desteği algılarının bekârlardan yüksek olduğu belirlendi. Sosyal güvencesi olanların sosyal destek, aile desteği, arkadaş desteği ve özel bir insan desteği algılarının sosyal güvencesi olmayanlardan yüksek olduğu, annesinde diyabet bulunanların arkadaş desteği algılarının çocuğunda diyabet bulunanlardan yüksek olduğu saptandı. Diğer gruplarda ise anlamlı farklılık bulunamadı.

In this study, it was aimed to determine the relationship between multidimensional diabetes, loneliness, and perceived social support in patients with Type 2 diabetes. Data were collected by the cross-sectional method, and conducted in a state hospital in Istanbul between the dates of January 1 and February 28, 2021. 240 people participated in the study. As data collection tools, 'Patient Information Form', 'Multidimensional Diabetes Questionnaire', 'UCLA Loneliness Scale', and 'Perceived Social Support Scale' were used. The data obtained from the research were analyzed through the IBM SPSS 24 program. The reliability of the data collected in the research was measured with the help of the Cronbach's Alpha coefficient and all the scales were found reliable. Shapiro-Wilk test was applied to determine whether the data followed a normal distribution and it was determined that the data were not normally distributed in all variables. The Mann-Whitney U test was applied to the variables with two groups, and the Kruskal-Wallis test for the variables with three or more groups. Dunn's test, which is one of the Post Hoc tests, was applied to the variables with differences per Kruskal-Wallis test results. In the research, in Type 2 diabetes, it was found that the level of loneliness is 33,8%; perception level of social support is 38,3%; perception level of family support is 41,8%; perception level of friend support is 35,8%, and the perception level of special person support is 33,8%. It was observed that the highest effect was on the perception of family support. It was determined that the level of loneliness of those who are literate persons is higher than those who are university graduates, and those who live with other persons (father, child, spouse, spouse and mother, daughter, daughter and son, son, grandchild) have higher level of loneliness than those who live with their spouse and children or alone. It was also determined that the level of loneliness of those hospitalized when diagnosed with diabetes is higher than those who were not hospitalized and the perceptions of social support, family support, and special person support were higher among married people than single ones. It was also concluded that the perceptions of social support, family support, friend support, and special people support of those with social security were higher than those who do not have social security, and the perceptions iv of friend support of those whose mothers have diabetes were higher than those whose children have diabetes. No significant difference was found in the other groups.