Algılanan Ebeveyn Psikolojik Kontrolünün Çocukların Otomatik Düşünceleri Üzerindeki Etkisi

Abstract

Aile içinde ebeveynin, çocukların gelişimleri üzerinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Ebeveynin çocuğa sağladığı destek ve çocuk üzerindeki kontrolü ebeveynliğin önemli boyutları olarak görülmektedir. Dolayısıyla çocukluk dönemi, olumsuz bilişsel yapının gelişimine yol açan etmenlerin araştırılması açısından kritik bir dönem olarak kabul edilmektedir. Buradan hareketle bu araştırmanın amacı, algılanan ebeveyn psikolojik kontrolünün çocukların otomatik düşünceleri üzerinde etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla 7–16 yaş arasındaki (n=82) katılımcılara Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği, Psikolojik Kontrol Ölçeği ve Sosyo Demografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Araştırmada algılanan ebeveyn psikolojik kontrolünün, çocuklarda olumsuz otomatik düşüncelerin gelişimini yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, algılanan ebeveyn psikolojik kontrolü arttıkça çocukların olumsuz otomatik düşünceleri de artmaktadır. BDT kuramının temel varsayımlarından birisi olumsuz otomatik düşüncelerin psikopatolojilerin gelişiminde temel bir role sahip olduğudur. Bu çalışmanın sonuçlarından yola çıkılarak erken dönemde psikopatoloji gelişimine neden olan faktörlerin önlenmesine yönelik yaklaşımlar geliştirilebilir.