Özel gereksinimli çocuğa sahip olan ebeveyn ile özel gereksinimli çocuğa sahip olmayan ebeveynlerin psikolojik sağlamlık ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Olan Ebeveyn İle Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Olmayan Ebeveynlerin yaşam kalitesi ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla 'İlişkisel Tarama Modeli' kullanılmıştır. Çalışmada, Demografik Bilgi Formu, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Beach Center Aile Yaşam Kalitesi Ölçeği-Normal kullanılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Normal gelişim gösteren çocuğu olan ebeveynlerin ebeveynlik, duygusal yeterlilik ve fiziksel/finansal/materyal yeterliği algısının özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin algısından yüksek olduğu bulunmuştur. Yapılan bu araştırma sonucunda normal gelişim gösteren çocuğu olan ve özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin psikolojik sağlamlılık ve aile yaşam kalitesi ölçeği alt boyutu olan aile etkileşimi, ebeveynlik, duygusal yeterlilik ve fiziksel/finansal/materyal yeterliği ile ebeveynin yaşı arasında ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Genel olarak normal gelişim gösteren çocuğu olan ebeveynlerden kadınların aile etkileşimi, ebeveynlik, fiziksel/finansal/materyal yeterliği algısının erkeklere göre daha yüksek olduğu, özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin ise cinsiyete göre farklılık göstermediği bulundu. Bununla birlikte normal gelişim gösteren çocuğu olan ebeveynlerden üniversite ve üstü mezunlarının aile etkileşimi, ebeveynlik, duygusal yeterlilik ve fiziksel/finansal/materyal yeterliği algısının üniversite altı mezunlarına göre daha yüksek iken, özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin ise sadece üniversite altı mezunu olanların fiziksel/finansal/materyal yeterliği algısının üniversite ve üstü mezunlarına göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Genel olarak normal gelişim gösteren çocuğu olan ebeveynlerden gelir düzeyi yüksek olan ebeveynlerin psikolojik sağlamlığı düşük gelir düzeyine sahip olanlardan daha yüksek iken özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerden gelir düzeyi orta olan ebeveynlerin psikolojik sağlamlığı düşük gelir düzeyine sahip olanlardan daha yüksek bulunmuştur.In this study, the 'Relational Screening Model' was used to examine the relationship between the quality of life and psychological resilience of parents with special needs and those who do not have special needs children. In the study, Demographic Information Form, Short Psychological Robustness Scale and Beach Center Family Quality of Life Scale-Normal were used. As a result of the research, it was found that the perception of parenting, emotional competence and physical/financial/material competence of parents with normal children was higher than the perception of parents with special needs children. As a result of this research, it was determined that there is no relationship between family interaction, parenting, emotional competence and physical/financial/material competence and the age of the parent, which is the psychological robustness and family quality of life scale of parents with normal children and special needs children. In general, it was found that women's perception of family interaction, parenting, physical/financial/material adeuff from parents with normal children was higher than that of men, while parents with special needs children did not differ by gender. However, it was found that the perception of family interaction, parenting, emotional competence and physical/financial/material adequacy of university and above graduates from parents with normal children was higher than that of six graduates of the university, while parents with special needs children had a higher perception of physical/financial/material adequacy than those who graduated only from university and above. Overall, parents with higher income levels were found to have higher psychological stability than those with low income levels, while parents with special needs children had higher psychological stability than those with low income levels.