Kişilerarası problem çözme davranışları, yetişkinlerdeki bağlanma yönelimleri ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, yetişkinlerin bağlanma yönelimleri, kişilerarası problem çözme davranışları ve yaşadıkları ruhsal belirtiler arasındaki ilişkilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, bağlanmayla ruhsal belirtiler arasındaki ilişkide kişilerarası problem çözme davranışlarının aracı rolünün test edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu amaçla Hacettepe Üniversitesinde 458 lisans öğrencisine Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri, Kişilerarası Problem Çözme Envanteri ve Kısa Semptom Envanteri uygulanmıştır. Sonuçlar: Elde edilen bulgulara göre, güvensiz bağlanmaya işaret eden kaygılı bağlanma örüntülerinin etkili olmayan kişilerarası problem çözme davranışları üzerinde etkili olduğu, kaçınmacı bağlanma örüntülerinin ise hem kişilerarası problemlerin çözümünde kendine güvensiz ve sorumluluk almayan yaklaşımlar üzerinde etkili olduğu, hem de etkili problem çözme davranışlarını olumsuz yönde etkilediği görülmüştür. Ayrıca hem kaçınmacı ve kaygılı bağlanmanın, hem de etkili olmayan prob- lem çözme davranışlarından probleme olumsuz yaklaşma ve kendine güvensiz yaklaşımın ruhsal belirtiler üzerin- de etkili olduğu saptanmıştır. Son olarak, kaçınmacı bağlanma ile ruhsal belirtiler arasındaki ilişkide kendine güvensiz yaklaşımın, kaygılı bağlanma ile ruhsal belirtiler arasındaki ilişkide ise probleme olumsuz yaklaşma ve kendine güvensiz yaklaşımın kısmi aracı rollerine ilişkin kanıtlar sağlanmıştır. Tartışma: Bu ilişkilerden yola çıkılarak, kişilerarası ilişki problemleriyle veya ruhsal belirtilerle danışmaya gelen danışanların tedavilerinde var olan güvensiz bağlanma örüntülerinin yerine güvenli bağlanma örüntüleri oluşturulmasının ve bu kişilere etkili problem çözme becerileri kazandırılmasının önemi vurgulanmıştır.