Toplumsal şiddet ve çocukluk çağı travmaları ile fiziksel sağlık, ruhsal durum ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin araştırılması

Abstract

Araştırmanın amacı Türkiye'de ve dünyada giderek artan toplumsal şiddet olaylarından etkilenme ile bireylerin çocukluk çağı yaşantılarının ve bu yaşantılarla yakından ilgili olduğu düşünülen öznel iyi oluş, ruhsal durum ve fiziksel sağlığın hem birbiriyle ilişkilerini hem de cinsiyet açısından farklılık gösterip göstermediklerini araştırmaktı. Araştırma, en az üç toplumsal şiddet olayından etkilenmiş olan ve yaş ortalaması 25.06 olan, 107'si kadın, 47'si erkek olmak üzere toplamda 154 üniversite öğrencisi ile yürütüldü. Araştırmaya katılım gönüllülük esasına dayanarak gerçekleştirildi. Katılımcılardan alınan bilgiler doğrultusunda önemli bir toplumsal şiddet türü olan terör olayları rapor edildiğinden araştırma literatürü bu bağlama odaklandı. Çocukluk Çağı Ruhsal Travmalar Ölçeği'nin (Bernstein, 1998; Şar, Öztürk, İkikardeş, 2012) ve Kısa Semptom Envanterinin (Derogatis, 1992; Şahin ve Durak,1994) Türkçe versiyonları ile Öznel İyi Oluş Ölçeği (Tuzgöl Dost, 2005) kullanıldı. Katılımcılardan demografik bilgiler, etkilendikleri toplumsal şiddet olayları ve fiziksel sağlıkları ile ilgili bilgiler alındı. Bağımsız Örneklemler t testi analizi, toplumsal şiddet olaylarından etkilenmede kadınların erkeklere oranla daha yüksek skorlara sahip olduğu, ruhsal durum ölçek skorlarında ise erkeklerin toplam skorlarının kadınlara oranla daha yüksek çıktığı sonucunu gösterdi. Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Testi ise çocukluk çağı travmaları toplam skoru ve kısa semptom envanteri toplam skorlarının her ikisinin de ayrı olarak öznel iyi oluş toplam skoru ile arasında istatistiksel olarak anlamlı bir negatif ilişki olduğunu, aynı zamanda çocukluk çağı travmaları toplam skorlarının da kısa semptom envanteri skorları ile anlamlı pozitif ilişki içerisinde olduğunu gösterdi. Bu araştırma için fiziksel sağlıkla ilgili bilgiler, stresle yakından ilişkili olduğu düşünülen sindirim sistemi hastalıkları, solunum sistemi hastalıkları, migren, kalp-damar hastalıkları, kas-iskelet sistemi hastalıkları ve cilt hastalıkları hakkında toplandı. Bu hastalıkların varlığı kategorik değişken olarak sorgulanarak katılımcılar arasındaki dağılımlarına bakıldı. Kalp-damar ve solunum sistemi hastalıklarına sahip olan çok az sayıda katılımcı olduğu için bu iki hastalık analizlere dahil edilmedi. Ayrıca ruhsal durum, çocukluk çağı travmaları ve öznel iyi oluş değişkenlerinin hiçbiri ile analize dahil edilen diğer fiziksel hastalıklardan sindirim sistemi, kas-iskelet sistemi, cilt hastalıkları ve migren arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmadı. Toplumsal şiddet olaylarından etkilenmeyi yordayıcı bir değişken bulunmadı. Sonuç olarak bu çalışmanın bulguları, toplumsal şiddetten etkilenmede cinsiyet farklılıklarına ilişkin mevcut literatür ile tartışıldı. Toplumsal şiddetten etkilenme, öznel iyi oluş, kısa semptom envanteri ve çocukluk çağı travma değişkenlerinin de birbiri arasındaki ilişki ve cinsiyet farklılıklarına ilişkin de yine mevcut literatür ile tartışıldı.This research was conducted with 156 college students (108 men, 48 women) whose mean age was 25.06. Participation to this research was on a volunteer basis. Turkish versions of Childhood Trauma Questionnaire (Bernstein, 1998; Şar, Öztürk, İkikardeş, 2012) and Brief Symptom Inventory (Derogatis, 1992; Şahin ve Durak,1994) and Subjective Well-Being Inventory (Tuzgöl Dost, 2005) were used. In addition to this, demographic informations and social violence that participants being affected and some informations about their physical health were gathered from participants. Aim of this research was to examine relationships between being affected by social violence (which is ever increasing in Turkey and all over the world) and people's childhood experiences, at the same time searching for a relations which was thought that it was closely associated with people's subjective well-being, psychological state and physical health. Also it was aimed to examine gender differences among these factors. Independent Samples T Test analysis was showed that women have high scores then men for being affected from social violence, while scores of Brief Symptom Inventory have higher scores for men then women. Pearson Product-Moment Correlation Test analysis was showed that both Childhood Trauma Questionnaire total scores and Brief Symptom Inventory total scores have a statistically significant negative correlation with Subjective Well-Being total scores. At the same time Childhood Trauma Questioannire total scores and Brief Symptom Inventory total scores have statistically significant positive correlation. Informations about participant's physical health were collected for this research about the digestive system diseases, respiaratory system diseases, migraine, cardiovascular diseases and dermotological diseases which were thought that is highly related with stress. Existence of these physical diseases were questioned as a categorical variable and examined for the frequencies. Because there were very few participants who have cardiovascular diseases and respiratory system diseases, these two diseases were not included into the analysis. Also there were no statistically significant difference found between any of the variables of mental state, childhood trauma, subjective well-being and other physical diseases which were digestive, musculoskeletal disorders, dermotological diseases and migraine. There was no predictor variable found for being affected by social violence incidents. As a result, findings of this research were discussed by the preexisting literature about being affected by social violence. In addition to this, the relationship between the variables of being affected by social violence, Subjective Well-Being, Brief Symptom Inventory, Childhood Trauma Questioannire and physical health variables and regarding gender difference about those subjects were also discussed with the preexisting literature.