Devlet teşvikleri ve muhasebeleştirilmesinin VUK ile TMS - 20 açısından karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, teşvik kavramının ve devlet yardımı kavramının ne olduğu, teşviklerin Türkiye'de nasıl uygulandığı ile ülke ekonomisi üzerindeki etkilerine değinilmiştir. Bununla birlikte ülkemizde sağlanmış olan teşvik ve destek unsurları detaylı bir şekilde irdelenmiş ve hangi sınıflandırma adı altında sağlanmış olduğu hususunda gerekli açıklamalar yapılmıştır. Birinci bölümde, teşvik ve destek unsurlarına istinaden yapılan bu açıklamaların ardından ülkemizde sağlanmış olan teşviklerin özellikleri ile gelişmişlik seviyelerine bağlı olarak ülkelerin bu politika aracından ne gibi amaçlar gütmüş olduğu hususu açıklığa kavuşturulmuştur. Uluslararası arenada oldukça geniş bir öneme sahip olan teşvik politikalarının günümüz ve gelecekteki ekonomik gelişim seviyesinin arttırılabilmesi açısından ne denli gerekli olduğu belirtilmiştir. Ülkemizde çok eski tarihlere dayanan teşvik uygulamaları Cumhuriyet dönemi öncesi ve sonrası olmak üzere iki bölümde incelenmiştir. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin sağlamış oldukları teşvik politikaları karşısında Avrupa Birliği Konseyi'nin rekabeti eşit olarak tahsis edecek şekilde almış olduğu kararlara istinaden uygulanan üç ayrı devlet yardımı politikası açıklanmış bulunmaktadır. Türkiye'de 2009 yılında yeni bir teşvik sistemi yapısına geçilmesiyle Avrupa Birliği teşvik kriterlerine olan uyumun nasıl sağlanmaya çalışıldığı ve bu uyumun 2012 yılında nasıl geliştirildiği hususu ifade edilmiştir. İkinci bölümde, ülkemizin kalkınmasında sıklıkla uygulanan teşvik politikalarına yer verilmiş ve detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Son olarak Türkiye'de VUK ile TMS-20 açısından elde edilen devlet teşviklerinin vergi matrahında yaratmış olduğu etkiler karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Devlet Teşvikleri, Devlet Yardımları, Teşvikler, TMS-20, VUK

In this study, the concepts of incentives and state aid are defined and it is pointed out how they operate in Turkey and affect Turkish economy. Also, the elements of incentives and state aid are examined to identify under which classifications they were provided. In the first chapter, following the elements of incentives and aid component, the qualities of incentives, the purposes of stimulus in countries with respect to their development level is explained. It is mentioned that incentives policies today and in the future will have a great importance in international arena as well as to increase the development level of a country. Incentive practices in our country are studied in two parts as pre-republic and post-republic era. There are three state aid policies that European Union enacted in order to approve European Union Council's decision to designate competition. It is stated that Turkey installed a new incentives system in 2009 to adjust EU policies and compliance was made 2012. In second chapter, the incentives policies that are applied in our country are explained in detail. Finally, the affects of VUK and TMS-20 with respect to the tax and state assestment incentives, is compared. Key Words: State Incentives, State Aid, Incentive, TMS-20, VUK