Üniversite sınavına hazırlanan depremzede öğrencilerin deprem sonrası travma düzeyleri ile sınav kaygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Samandağ örneği

Abstract

ÖZET ÜNİVERSİTE SINAVINA HAZIRLANAN DEPREMZEDE ÖĞRENCİLERİN DEPREM SONRASI TRAVMA DÜZEYLERİ İLE SINAV KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ: SAMANDAĞ ÖRNEĞİ: Bu araştırma, Hatay'ın Samandağı ilçesindeki depremzedeler arasında üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin deprem sonrası travma düzeyleri ile sınav kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Mayıs 2023- Haziran 2023 tarihleri arasında Hatay'ın Samandağı ilçesinde çadır kentte oluşturulmuş dershanelerde sınava hazırlanan öğrencilerle yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür ışığında hazırlanan, öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini içeren 18 sorudan oluşan 'Soru Formu', 'Deprem Sonrası Travma Düzeyi Belirleme Ölçeği' ve 'Sınav Kaygısı Ölçeği' kullanılarak toplanmıştır. Ölçeklerin Türkçe' ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmış olan yazarlarla ölçeğin kullanılması için gerekli izinler alınarak, yüz yüze anket yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin %60'si kız öğrencilerden oluşmakta olup toplam öğrencilerin ortalama yaşları 17,82 olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin %41,7'si 12.sınıf öğrencisi olmakla beraber, öğrencilerin %59'unun sosyal güvencesi olmadığı belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin %47'si gelirlerinin giderlerine eşit olduğunu ifade etmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin çoğunluğunun evde bulunduğu ve yarısından fazlasının da bir yakınını kaybettikleri görülmüştür. Araştırmaya katılan öğrencilerin aile tipi, sosyal güvence, anne çalışma durumu değişkenleri ile DSTDBÖ puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüş (p>0,05), öğrencilerin aile tipi, sosyal güvence, anne ve baba çalışma durumu değişkenleri ile sınav kaygı puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamsız olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre incelendiğinde; kız öğrencilerin sınav kaygısı erkek öğrencilere kıyasla daha yüksek olduğu (p<0,05), öğrenim gördükleri sınıfa bakıldığında mezun öğrencilerin 11. ve 12. sınıflara göre sınav kaygısının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,01). Ayrıca sosyoekonomik yönünden incelendiğinde de, gelir düzeyi düştükçe öğrencilerin sınav kaygılarının yükseldiği görülmüştür. Sonuç olarak, deprem sonrası travma düzeyinin sınav kaygısı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir yordayıcı olduğunu göstermektedir (p<0,001). Bu bulgular sonucunda, depremzede öğrencilerin deprem sonrası travma düzeyi arttıkça sınav kaygı düzeyleri de artmaktadır. Bu sebeple sınav kaygısının anlaşılması ve desteklenmesi için hem rehberlik profesyonellerine hem sağlık profesyonellerine gereksinim duyulmaktadır. Anahtar kelimeler: Travma sonrası stres, travma sonrası büyüme, deprem, doğal felaketler, başa çıkma, sınav kaygısı, eğitim, hemşirelik

ABSTRACT DETERMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN POST-EARTHQUAKE TRAUMA LEVELS AND EXAM ANXIETY AMONG EARTHQUAKE-AFFECTED STUDENTS PREPARING FOR UNIVERSITY ENTRANCE EXAMS: A CASE STUDY OF SAMANDAĞ This research was conducted to examine the relationship between post-earthquake trauma levels and exam anxiety among students preparing for university entrance exams among earthquake victims in Samandağ. The research was conducted face-to-face with students preparing for the exam in tent camps established in Hatay Samandağı between May 2023 and June 2023. Data were collected using a 'Questionnaire Form' consisting of 18 questions prepared by the researchers in light of the literature, 'Post-Earthquake Trauma Level Determination Scale,' and 'Exam Anxiety Scale.' The scales were adapted to Turkish, and permission to use the scale was obtained from the authors who conducted the validity and reliability study, and data were collected using face-to-face survey method. Sixty percent of the students participating in the research were female, and the average age of the total students was found to be 17.82. Forty-one point seven percent of the students participating in the research were 12th-grade students, and 59% of the students stated that they did not have social security. Forty-seven percent of the students participating in the research stated that their income was equal to their expenses. It was observed that the majority of the students participating in the research were at home, and more than half of them had lost a relative. There was no significant difference between the types of families, social security, mother's working status variables, and post-earthquake trauma level determination scale scores of the students (p>0.05), and it was determined that the difference between the types of families, social security, mother's and father's working status variables, and exam anxiety scores of the students was statistically insignificant. When examined according to the genders of the students; it was determined that the exam anxiety of female students was higher than that of male students (p<0.05), and when examined according to the grades they attended, it was determined that the exam anxiety of graduate students was higher than that of 11th and 12th graders (p<0.01). Also, when examined socioeconomically, it was observed that as the income level decreased, the exam anxiety of the students increased. As a result, the analyses conducted in our study show that the post-earthquake trauma level is a statistically significant predictor of exam anxiety (p<0.001). As a result of these findings, it is necessary for both guidance professionals and healthcare professionals to understand and support exam anxiety. Keywords: Post-traumatic stress, post-traumatic growth, earthquake, natural disasters, coping, exam anxiety, education, nursing