Diyet yapan obez bireylerde kendini damgalama ile duygusal yeme ve diyet memnuniyeti arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Dünya Sağlık Örgütü, 2016 yılında dünya genelinde 1,9 milyar fazla kilolu ve 650 milyon obez yetişkin olduğunu bildirmiştir Birçok tıbbi sorun ve depresyon, yeme bozuklukları, kişilik bozuklukları, anksiyete gibi başlıca psikopatolojiler obeziteyle ilişkili bulunmuştur. Obez insanlar aşırı kilolarından dolayı sıklıkla motivasyonsuz, uyumsuz, özensiz, disiplinsiz, tembel şeklinde damgalanma ve ayrımcılığa maruz kalırlar. Kilo ile ilgili damgalanmanın zihinsel sağlık, sosyal işlevsellik ve fiziksel sağlık üzerinde ciddi olumsuz etkileri vardır. Kilo damgasının içselleştirilebileceği ve kendini damgalamanın gelişmesine ve korunmasına yol açabileceği öne sürülmüştür. Duygusal yeme obezitenin risk faktörlerinden biridir. Duygusal yeme davranışı yalnız hissetme, depresyon ve anksiyete gibi duygu değişimleriyle birlikte seyreden normalden fazla yeme ile karakterize psikolojik yeme türlerinden biridir. Yapılan birçok çalışmada obez bireylerin normal bireylere göre daha çok duygusal yeme davranışı sergilediği görülmüştür. Bu çalışmanın amacı diyet yapan obez bireylerde kendini damgalama ile duygusal yeme ve diyet memnuniyeti arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma verileri Ağustos 2022 – Eylül 2022 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak; Kişisel Bilgi Formu, Türkçe Duygusal Yeme Ölçeği (TDYÖ), Kiloya İlişkin Kendini Damgalama Ölçeği (KİKDÖ) ve Diyet Memnuniyet Ölçeği (DMÖ) kullanılmıştır. Araştırmaya Diyetse Kliniğine başvuran ve bilgilendirilmiş onamı alınan 145 gönüllü obez birey dahil edilmiştir. Bireylerin demografik, sağlık ve beslenme bulgularına göre ölçek puanları arasındaki arasında ki farklar incelendiğinde, TDYÖ puanlarının obez bireylerin cinsiyetlerine ve gelir durumlarına göre, KİKDÖ puanlarının obez bireylerin cinsiyetlerine ve çalışma durumlarına göre ve DMÖ puanlarının obez bireylerin gelir durumlarına, hekim tarafından konulan psikolojik tanı durumlarına, kronik hastalık durumlarına ve günlük ara öğün sayılarına göre anlamlı fark olduğu bulunmuştur (p<0,05; p<0,001). Ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde, obez bireylerin KİKDÖ puanları ile TDYÖ puanları arasında anlamlı korelasyon bulunmuştur (p<0,001). KAKDÖ puanlarının TDYÖ puanları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkisinin olduğu bulunmuştur (p<0,001). Bu çalışma sonuçlarının, obez bireylerde kendini damgalama durumunun diyetleri üzerine etkilerinin değerlendirilmesine yönelik yapılacak çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

The World Health Organization reported that there were 1.9 billion overweight and 650 million obese adults worldwide in 2016. Many medical problems and major psychopathologies such as depression, eating disorders, personality disorders, and anxiety have been associated with obesity. Obese people are often stigmatized and discriminated against as unmotivated, incompatible, sloppy, undisciplined and lazy because of their excess weight. The stigma associated with weight has serious adverse effects on mental health, social functioning, and physical health. It has been suggested that weight stigma can be internalized and lead to the development and maintenance of self-stigma. Emotional eating is one of the risk factors for obesity. Emotional eating behavior is one of the types of psychological eating characterized by feeling lonely, eating more than normal, accompanied by emotional changes such as depression and anxiety. In many studies, it has been observed that obese individuals exhibit more emotional eating behavior than normal individuals. The aim of this study is to examine the relationship between self-stigma, emotional eating and diet satisfaction in obese dieters. The study is cross-sectional. The relational survey model was used and it is a descriptive study. The sample was formed between August 2022 and September 2022. As data collection tools; Personal Information Form, Turkish Emotional Eating Scale (TEES), Weight-Related Self-Stigma Scale (WRSSS) and Diet Satisfaction Scale (DSS) were used. 145 volunteer obese individuals who applied to the Dietse Clinic and whose informed consent was obtained were included in the study. When the differences between the scale scores of the individuals according to demographic, health and nutrition findings are examined, it is seen that the TEES scores according to the gender and income status of the obese individuals, the WRSSS scores according to the gender and employment status of the obese individuals, and the DSS scores according to the income status of the obese individuals, the psychological diagnosis status made by the physician, It was found that there was a significant difference according to the chronic disease states and the number of daily snacks (p<0,05; p<0,001). When the relationship between the scales was examined, a significant correlation was found between the WRSSS scores of obese individuals and their TEES scores (p<0,001). It was found that there was a statistically significant effect of WRSSS scores on TEES scores (p<0,001). It is thought that the findings of this study will contribute significantly to the relevant literature.