Fenilketonüri tarama programını yürüten hemşire ve ebelerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve programın etkinliği hakkındaki görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, fenilketonüri tarama programını yürüten hemşire ve ebelerin fenilketonüri hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve tarama programının ekinliği hakkındaki görüşlerin saptanmasıdır. Araştırma kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini; 2013 yılında Samsun il merkezinde bulunan ve fenilketonüri tarama programını yürüten hemşire ve ebeler, örneklemini ise 235 ebe ve hemşire oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Tunç (2006) tarafından hazırlanmış olan, hemşire ve ebelerin sosyo-demografik özellikleri, fenilketonüri hastalığı ve neonatal tarama uygulaması hakkındaki bilgi düzeylerini saptamaya yönelik çeşitli sorulara yer verilmiş olan anket kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 17.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verileri değerlendirilirken istatistiksel metotlardan: sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, T-testi, ANOVA kullanılmıştır. Sonuç olarak araştırmaya 151 hemşire, 84 ebe olmak üzere 235 kişi katılmıştır. Araştırmaya katılan 105 kişi fenilketonüri hastalığı ile ilgili bilgiyi kurum içi eğitim sayesinde aldıklarını belirtmiştir. Ebe ve hemşirelerin fenilketonürinili anne, anne sütü ve kan alımından sonra yapılacak işlemlerle ilgili sorulara yanlış cevap verdikleri gözlenmiştir. Araştırma kapsamındaki ebe ve hemşirelerin mezun oldukları kurum ve bilgi düzeyleri arasında farklılık oluşmamış yalnız fenilketonüri tarama programını kullanma süresi ile bilgi düzeyi arasında ilişki olduğu görülmüştür. Ebe ve hemşirelerin numune kağıdı kullanımı ile numune kağıtlarının vaktinde ulaşması konusunda bilgi eksikliği olduğu görülmüştür.

The aim of this study is to determine the level of knowledge of nurses and obstetricians operating phenylketonuria screening program about phenylketonuria and the evaluation of their opinions about the efficiency of the screening program. The study is a sectional type study. The area of the study was the nurses and obstetricians operating the phenylketonuria screening program in Samsun city center; the samples were constituted of 235 nurses and obstetricians. In the study, a survey containing many questions such as the socio-demographic properties of nurses and obstetricians, their level of knowledge about phenylketonuria disease and neonatal screening application prepared by Tunç (2006) has been used as a data collection tool. The data obtained from the study have been analyzed using the SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 17.0 software. Number, percent, average, standard deviation, T-test and ANOVA have been used as statistics method for the evaluation of data. As a result, 151 nurses and 84 obstetricians, i.e. a total of 235 persons have been included in the study. 105 individuals included in the study declared having been informed about phenylketonuria disease during in-company training course. It has been observed that obstetricians and nurses gave wrong answers to the questions about the procedure to perform after breast milk and blood taking from mother subject to phenylketonuria. There was no difference between the graduation institution and the level of knowledge of nurses and obstetricians; a relation has been established between the level of knowledge and the time of use of phenylketonuria screening program. It has been observed that there was a lack of information of nurses and obstetricians between the utilization of sample paper and the timely delivery of sample papers.