Turizm geliri ve ekonomik büyüme nexus: Panel veri analizi

Abstract

Bu tezin amacı, ülke grupları için turizm gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi gelir düzeylerine göre panel veri tahmin yöntemlerini kullanarak ampirik olarak incelemektir. Bu çalışmanın temel motivasyonu, turist gelişleri ile gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) arasında uzun dönemli bir ilişki olup olmadığını irdelemek ve diğer bir ifade ile turizm amaçlı varışlar ile GSYİH büyümesi arasında olumlu yönde bir etkleşim olup olmadığı yönündedir. Bu amaçla, tezin belirtilen amacına uygun olarak bir panel nedensellik testi kulanıldı. Bu çalışmadaki temel motivasyonum, 1995-2019 yılları arasında ülkelerin gelir düzeyine bağlı olarak nedensellik ilişkisinin değişip değişmediğini bulmaktır. Bu tez çalışmasında; Dünya Bankası sınıflandırmasına göre (yüksek gelirli, üst orta gelirli, alt orta gelirli, düşük gelirli) dört gruba ayrılan 183 ülke bulunmaktadır. Bu çalışmada ülkeler gelir düzeylerine göre gruplandırılmıştır. Veriler, Dünya Bankası'nın Dünya Kalkınma Göstergelerinden toplanmıştır. Veriler, uluslararası turizm gelirlerinde (cari ABD doları) tanımlanan Turizm Geliri (TI) tarafından biriken ve 2010 yılında sabit olarak belirlenen milyarlarca ABD doları cinsinden reel GSYİH'den (Y) oluşmaktadır. Tüm değişkenler kendi logaritmalarında ölçülür. Turizm gelirinin ayrıştırılması ekonomik büyüme ile incelenir ya da ekonomik büyüme, turizm geliri ile ilşkili olarak incelenir. Bu tezden elde edilen sonuçlar; ülke politika yapıcılarının ekonomik kalkınma bağlamında turizm politikalarını tasarlamaları için daha fazla bilgi sağlayabilecektir. Çalışmanın sonucu, Turizm Öncülüğünde Ekonomik Büyüme Hipotezinin (TLGH) kısa ve uzun vadeli EKT'de yüksek gelirli ülkeler için desteklenmediğini göstermektedir.. Ekonomi Güdümlü Turizmde Büyüme Hipotezi (EDTG), kısa ve uzun vadeli EKT'de üst gelirli ülkeler için geçerlidir. Diğer bir sonuç, TLGH'nin kısa vadede üst gelirli ülkeler için geçerli olmadığını, ancak uzun vadede EKT'de geçerli olmadığını göstermektedir. EDGT, kısa vadeli ve uzun vadeli EKT'de üst gelirli ülkeler için geçerlidir. Elde etmiş olduğum bulgu, turizm geliri ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin kısa vadede düşük-orta gelirli ülkeler için oluştuğu ancak uzun vadede oluşmadığı yönündedir. EDGT, kısa vadede ve uzun vadede ECT'de düşük-orta gelirli ülkeler için görünmektedir. Düşük gelirli ülkelerin turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye katkısı, ülkenin kısa ve uzun vadeli EKT'sine önemsiz nitelikte bir katkıda bulunmuştur. EDGT, kısa vadede değil, uzun vadede EKT'de düşük gelirli ülkeler için önemlidir.

The aim of this thesis is to examine empirically the relationship between tourism income and economic growth for country groups by using panel data estimation methods according to their income level. The main motivation for this study is to find that if there is a long run relationship between tourist arrivals and gross domestic product (GDP). Another phrase; if tourism arrivals have a positive effect on GDP growth or not. For this purpose, using a panel causality test to achieve the goal of the thesis. Main motivation in this study is to find out if the causality relationship change depending on the income level of countries between 1995 to 2019 years. At this thesis; 183 countries categorized into four groups based upon the World Bank classification (high income, upper middle income, lower middle income, low income). Grouping countries with respect to their income levels. The data is gathered from the World Bank's World Development Indicators. The data consist of real GDP (Y) in billions of constant 2010 U.S. dollars, Tourism Income (TI) defined in international tourism receipts (current US$). All variables are measured in their logarithms. Disaggregating tourism income is examining with economic growth or economic growth is examining with tourism income. The result of thesis may provide more information for policy makers to design tourism policies in the context of economic development. The result of study shows that Tourism-Led Economic Growth Hypothesis (TLGH) is not supported for high income countries in short-run and long-run ECT. The Economic Driven Tourism Growth Hypothesis (EDTG) is valid for upper income countries in short-run and long-run ECT. Another result show that TLGH is valid for upper-income countries in short-run, but it is not valid in long-run ECT. The EDGT is valid for upper-income countries in short-run and long-run ECT. My finding is that the causality relationship between tourism income and economic growth appears for lower-middle income countries in short-run but not appears in long-run. The EDGT appears for lower-middle income countries in short-run and in long-run ECT. The low-income countries' s tourism income to economic growth has been found insignificant contributor to the country's short-run and long-run ECT. The EDGT is significant for low-income countries in long-run ECT, not in short-run.