Koroner arter bypass greft ameliyatı geçiren hastalara verilen eğitimin derin ven trombozu riskine etkisi

Abstract

Bu araştırma koroner arter bypass greft ameliyatı geçiren hastalara verilen eğitimin, derin ven trombozu riskine etkisini değerlendirmek amacıyla, yarı deneysel olarak yapıldı. Araştırmanın evrenini İstanbul ili Avrupa yakasında bulunan eğitim ve araştırma hastanesi kalp ve damar cerrahisi kliniğine, koroner arter bypass greft ameliyatı olmak için yatırılan hastalar, örneklemini ise 7.03.2022-2.06.2022 tarihlerinde Türkçe konuşabilen ve okuyabilen, 18-80 yaş aralığındaki, bilinci açık, ameliyattan 24 saat önce hastaneye yatmış, koroner arter bypass ameliyatında greft olarak safen ven kullanılan, araştırmaya katılmaya gönüllü 60 hasta oluşturdu. Araştırma verilerinin elde edilmesinde araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan 'Hasta Tanıtım Formu', 'Autar Derin Ven Trombozu Risk Tanılama Ölçeği', 'Fotopletismografi PPG (ELCAT Vasoquant VQ1000 D-PPG)'cihazı kullanıldı. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, IBM SPSS Soft for Windows 22.0 programı ile değerlendirildi. Araştırmadaki sürekli değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler müdahale ve kontrol gruplarına göre ki-kare yöntemi ile karşılaştırıldı. Verilerin normallik dağılımı Kolmogrov Smirnov testi ile değerlendirildi ve normal dağılıma mevcut çalışmada grupların normal dağılım gösterip göstermediği belirlendi. Normallik testi için ayrıca Skewness ve Kurtosis değerlerine bakıldı ve tekrarlı ölçüm yapılan verilerin normal dağılıma uygun olduğu gözlendi. Bağımsız grup karşılaştırmalarında tekrarlı ölçümlerden çok yönlü varyans analizi, bağımsız örneklem karşılaştırmalarında normallik uyumunda t testi örneklem yöntemi, normal dağılıma uygun olmayan veriler için ise Mann-Whitney U testi, Greenhouse Geisser Test, Benferroni Test kullanıldı. İstatistiksel analizlerde p değeri 0.05'in altındaki karşılaştırmalar, istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında, %5 anlamlılık düzeyinde değerlendirildi. Araştırmaya katılan müdahale grubu ve kontrol grubu hastalarının cinsiyet, medeni durum, gelir düzeyi, eğitim durumu, sigara kullanma durumu, alkol kullanma durumu ve kronik rahatsızlık durumu karşılaştırmasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı ve grupların homojen olduğu bulundu (p>0,05). Müdahale ve kontrol grubundaki hastaların ameliyat sonrası 15.gün ve 1. ayda safenektomi yapılan bacağındaki venöz dönüş süreleri ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı saptandı (p>0,05). Bu araştırmanın sonucunda hastalara verilen eğitimin derin ven trombozu riskine etkisinin olmadığı bulundu. Araştırmanın daha fazla örneklem grubunda tekrar edilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Açık kalp ameliyatı, Derin ven trombozu, Eğitim, Fotopletismografi, HemşirelikThis study was conducted as a quasi-experimental study to evaluate the effect of education given to patients undergoing coronary artery bypass surgery on the risk of deep vein thrombosis. The population of the study was the patients who were hospitalized for coronary artery bypass graft surgery in the cardiothoracic surgery clinic of the training and research hospital located in the European side of Istanbul, and the sample was conscious, aged between 18-80, who could speak and read Turkish between 7.03.2022 and 2.06.2022. consisted of 60 patients who were hospitalized 24 hours before the operation, who used saphenous vein as a graft in coronary artery bypass surgery, and volunteered to participate in the study. 'Patient Description Form', 'Autar Deep Vein Thrombosis Risk Diagnostic Scale', 'Photoplethysmography PPG (ELCAT Vasoquant VQ1000 D-PPG)' device, which was prepared by the researchers in line with the literature, was used to obtain the research data. The data obtained within the scope of the research were evaluated with the IBM SPSS Soft for Windows 22.0 program. Multi-way analysis of variance from repeated measurements was used in independent group comparisons, t-test sampling method was used for normality fit in independent sample comparisons, and Mann-Whitney U test, Greenhouse Geisser test, Benferroni test was used for data not suitable for normal distribution. Comparisons with a p value below 0.05 were considered statistically significant in statistical analyses. The findings were evaluated at the 95% confidence interval and at the 5% significance level. It was found that there was no statistically significant difference in the comparison of gender, marital status, income level, education level, smoking status, alcohol use status and chronic disease status of the patients in the intervention group and control group participating in the study, and the groups were homogeneous (p>0.05). There was no statistically significant difference between the mean venous return times in the saphenectomy leg of the patients in the intervention and control groups at the postoperative 15th day and the first month (p>0.05). As a result of this study, it was found that the education given to the patients had no effect on the risk of deep vein thrombosis. It is recommended that the study be repeated in more sample groups. Keywords: Open Heart Surgery, Deep Vein Thrombosis, Education, Photoplethysmography, Nursing.