Yetişkin kadınlarda beslenme durumu ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin saptanması

Abstract

Bu çalışma Aydınevler Sağlıklı Hayat Merkezi'ne başvuran yetişkin kadınlarda beslenme alışkanlıkları ve uyku kalitesi arasındaki ilişkinin saptanması amacıyla sağlıklı, herhangi bir diyet uygulamayan, hamile ve emzikli olmayan kadınlar arasından, çalışmaya katılmayı kabul eden yaşları 19-65 arasında değişen 139 kadın üzerinde yürütülmüştür. Şubat-Nisan 2019 tarihleri arasında yürütülen bu çalışmanın verileri bir anket formu ile elde edilmiştir. Bireylerin beslenme durumlarının saptanması için 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmıştır. Uyku kalitesinin değerlendirilmesinde Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) uygulanmış, bireylerin ağırlık ve boy ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümler sonrasında beden kütle indeksleri (BKİ) ve bel/boy hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan hastalar arasında yaş ortalaması 38,25±11,01 yıl, BKİ değeri ortalaması 30,33±6,35 kg/m2, bel çevreleri ortalamaları 92,83±13,54 cm, bel/boy ortalaması 0,57±0,08 olarak saptanmıştır (p<0,05). Uzun dönem uyku problemi yaşayan ve kötü uyku geçiren bireylerin, sağlıklı uykusu olan bireylere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek BKİ'ye sahip oldukları görülmüştür (p<0,05). Bel/boy bakımından, uzun dönem uyku problemi yaşayan bireyler ve kötü uyku geçiren bireylerin sağlıklı uyku alan bireylere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bel/boy değerine sahip oldukları görülmüştür (p<0,05). Besin öğeleri ile PUKİ grupları arasındaki ilişki incelendiğinde sağlıklı uyku uyuyanların ve kötü uyku uyuyanların protein yüzdeleri, uzun dönem uyku problemi yaşayanlarınkine göre anlamlı derecede yüksek çıkmıştır (p<0,05). Sağlıklı uyku uyuyanların ve kötü uyku uyuyanların posa düzeyleri, uzun dönem uyku problemi yaşayanlara göre anlamlı derecede yüksek çıkmıştır (p<0,05). Uzun dönem uyku problemi yaşayanların E vitamini düzeyleri, sağlıklı uyku uyuyanlara göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0,05). Hastaların diğer besin öğeleri ile uyku düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p<0,05). Bireylerin BKİ grupları ile PUKİ grupları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Buna göre bireyler şişmanladıkça uyku kaliteleri düşmektedir. Sonuç olarak, uyku kalitesi ile beslenme alışkanlıklarının birbirleri ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Uyku ve beslenme durumunun sağlık üzerindeki etkileri düşünüldüğünde ideal BKİ'nin sağlanması için uyku düzenine dikkat edilmesi; kaliteli bir uyku için de ideal BKİ'nin sağlanması gerektiğine ulaşılmıştır. Bu konuda daha detaylı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Uyku, Beden Kütle İndeksi, Beslenme, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksiThis study was carried out to determine the relationship between the dietary habits and sleep quality of 139 women who applied to Aydınevler Healthy Life Center, aged between 19-65, agreed to participate in study, did not apply any diet, were not pregnant and not breastfeeding. The data of this study, which was carried out between February and April 2019, was obtained with a questionnaire. To determine the nutritional status of individuals, 24-hour food consumption was recorded. In order to evaluate sleep quality, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was applied and weight and height measurements of individuals were made. After these measurements, body mass indexes and waist / length were calculated. The mean age of the patients was 38,25 ± 11,01 years, the mean BMI was 30,33 ± 6,35 kg / m2, the mean waist circumference was 92,83 ± 13,54 cm and the mean waist determined as 0,57±0,08 (p <0,05). In terms of BMI, individuals with long-term sleep problems and poor sleep quality had a significantly higher BMI compared to healthy sleepers (p <0,05). When the relationship between nutrients and PSQI groups was examined, the protein percentage of healthy sleepers and bad sleepers were significantly higher than those of long-term sleep problems (p <0,05). Fiber levels of healthy sleepers and poor sleepers were significantly higher than those with long-term sleep problems (p <0,05). Vitamin E levels of patients with long-term sleep problems were significantly higher than those of healthy sleepers (p <0,05). There was no significant difference between the other nutrients and sleep levels of the patients (p <0,05). The difference between BMI groups and PUKI groups was statistically meaningful (p <0,05). According to this, when individuals get fat, their sleep quality decreases. As a result, sleep quality and nutritional habits were found to be related to each other. Considering the health effects of sleep and nutritional status; it was founded for an ideal BMI a good quality of sleep should be ensured and for a good quality of sleep ideal BMI should be ensured. Further studies are needed on this subject. Keywords: Sleep, Body Mass İndex, Nutrition, Pittsburgh Sleep Quality Index