Türkiye'nin EFTA ülkeleri ile arasında imzaladığı serbest ticaret anlaşmasının dış ticaret hacmine etkisi

Abstract

TÜRKİYE'NİN EFTA ÜLKELERİ İLE ARASINDA İMZALADIĞI SERBEST TİCARET ANLAŞMASININ DIŞ TİCARET HACMİNE ETKİSİ Dış ticaret ülkeler açısından bir döviz ve gelir kaynağı olup bir ülkenin gelişmişlik seviyesi dış ticaretle ölçülebilmektedir. Büyüme, yatırım, kalkınma ve üretim süreçleri konusunda da dış ticaret önem arz etmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler Serbest Ticaret Anlaşmalarıyla ticaret akışını kolaylaştırmakta, ölçek ekonomilerine yol açarak maliyet düşüşü ve kaynak verimliliği sağlamakta, yeni pazarlara ulaşarak küreselleşen dünyada rekabet gücünü arttırmaktadır. Bu durum ülkelerin üretim, dış ticaret ve refah düzeyi üzerinde pozitif etki yaratmaktadır. Sadece ticari ve ekonomik ilişkiler değil, aynı zamanda siyasi ilişkilerde de istikrar sağlanmaktadır. Bu araştırmada, imzalanan serbest ticaret anlaşmasından sonra EFTA ülkeleri ile olan dış ticaretin Türkiye'nin toplam dış ticareti üzerindeki rolü incelenmektedir. Türkiye'nin, ihracata dayalı büyüme stratejisinin önemli bir parçası olarak serbest ticaret anlaşmaları imzalanmasına yönelik ilk görüşmelerini EFTA ülkeleri ile başlatmış olması sebebiyle araştırma EFTA ülkeleri verilerine dayalı gerçekleştirilmiştir. Veriler Norveç, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn ve EFTA toplamı olmak üzere Türkiye'nin bu ülkeler ile 1993-2016 seneleri arasında yaptığı ithalat ve ihracat istatistiklerinden oluşmaktadır. Verilerin analizi İlişkili Gruplar T-Testi ve ANOVA kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonuçları özetlendiğinde; EFTA ülkelerinden İsviçre ile yapılan ihracat ve ithalat büyüklüğünün diğer ülkelere kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: EFTA Ülkeleri, Dış TicaretTHE EXTERNAL TRADE VOLUME EFFECT OF FREE TRADE AGREEMENTS TURKEY'S SIGNED BETWEEN EFTA COUNTRIES Foreign trade is a source of foreign exchange and income in terms of countries and the level of development of an country can be measured by foreign trade. Foreign trade is also important in terms of growth, investment, development and production processes. Developed and developing countries facilitate trade flows through Free Trade Agreements, leading to cost economies and cost efficiencies, leading to scale economies, reaching new markets and increasing competitive power in the globalized world. This situation has a positive effect on countries' production, foreign trade and welfare level. Not only commercial and economic relations, but also political relations are being stabilized. This study examines the role of foreign trade with EFTA countries on total foreign trade after the signing of the free trade agreement. The study was based on the data of EFTA countries, as Turkey initiated the first negotiations for the signing of free trade agreements with EFTA countries. The dataconsist of import and export statistics of Turkey between these countries and 1993-2016, including Norway, Switzerland, Iceland, Lihtenştayn and EFTA sums. Analysis of the data was made using Relative Groups T-Test and ANOVA. When there search results are summarized; It has been determined that the size of exports and imports made with EFTA countries in Switzerland is higher than in other countries. Keywords: EFTA Countries, ForeignTrade