İstanbul'daki lise müdürlerinin öğretim liderliği görevlerini yerine getirme düzeylerine ilişkin öğretmen algıları (Kadıköy ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırma, okul müdürlerinin öğretim liderliği görevlerini yerine getirme düzeylerine ilişkin öğretmen algılarını belirlemeye yöneliktir. Bu araştırmanın evrenini İstanbul ili Kadıköy ilçesindeki özel ve devlet liseleri oluşturmaktadır. Çalışma evreni olarak araştırmanın örneklemini belirlemek için Kadıköy ilçesinde bulunan 4 özel ve 20 resmi lise tesadüfi olarak seçilmiştir. Bu liselerde görev yapan öğretmenler tarafından okul müdürlerinin öğretim liderliği boyutlarının ne düzeyde algılandığı araştırılmıştır. Gümüşeli'nin (1996) anketi izin alınarak kullanılmıştır. Verilerin analizi aşamasında, SPSS programı kullanılarak aritmetik ortalama, standart sapma, t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. ANOVA testi sonucu istatistiksel anlamlı bulunan (p<0,05) değişkenlerin iki grup karşılaştırmaları Tukey testi ile yapılmıştır. Devlet lisesi öğretmenleri okul müdürlerinin öğretim liderliği ile ilgili tüm görevleri çoğunlukla, özel lise öğretmenleri de 'öğrencileri öğrenmeye özendirme' ve 'okulun amaçlarının paydaşlar ile paylaşılması' görevlerini her zaman diğer görevlerini ise çoğunlukla yaptıklarını belirtmişlerdir. Kadın ve erkek öğretmenler okul müdürlerinin tüm görevlerini çoğunlukla yaptıklarını belirtmişlerdir. Sözel dersler, yabancı diller ve uygulamalı dersler öğretmenleri okul müdürlerinin 'öğrencileri öğrenmeye özendirme' görevini her zaman diğer görevlerini ise çoğunlukla yaptığını belirtmişlerdir. Sözel, sayısal ve uygulamalı dersler ile yabancı diller branşlarındaki öğretmenler de okul müdürlerinin tüm görevlerini çoğunlukla yaptıklarını belirtmişlerdir. Sayısal dersler branşlarındaki öğretmenler okul müdürlerinin görevlerini çoğunlukla yerine getirdiğni ifade etmiştir. 6-10 ve 21 yıl ve üzeri yıl kıdeme sahip öğretmenlere göre okul müdürleri 'öğrencileri öğrenmeye özendirme' görevini her zaman yerine getirken diğer görevlerini çoğunlukla yerine getirirler.1-5 yıl kıdeme sahip öğretmenlere göre okul müdürleri 'öğretmenlerin mesleki gelişimini sağlama' görevini ara sıra yerine getirirken diğer görevlerini çoğunlukla yaparlar. 11-15 yıl kıdeme sahip öğretmenlere göre okul müdürleri tüm görevlerini çoğunlukla yaparlar. Lise ve/veya önlisans mezunu öğretmenlere göre okul 'okulun amaçlarının paydaşlar ile paylaşılması', 'öğretimi denetleme ve değerlendirme', eğitim programını eşgüdümleme', 'öğrenci ilerlemesizi izleme', 'varlığını hissettirme', 'öğretmenlere özendirici ödüller verme' ve 'öğretmenlerin mesleki gelişimlerini' sağlama görevlerini ara sıra diğer görevlerini ise çoğunlukla yaparlar. Eğitim fakültesi mezunu öğretmenlere göre okul müdürleri tüm görevlerini çoğunlukla yaparlar. Diğer lisans ve lisansüstü mezunları öğretmenlere göre okul müdürleri 'öğrencileri öğrenmeye özendirme' görevini her zaman yaparken diğer görevlerini çoğunlukla yaparlar. Öğretmenlerin görüşleri genel olarak okul müdürlerininin öğretim liderliği görevlerini yerine getirmede olumludur. Anahtar Kelimeler: Liderlik, öğretim liderliği, okul müdürü, öğretmen Tarih: Ağustos 2019This research is aimed at determining teacher perceptions regarding the levels of school principals performing instructional leadership duties. Private and public high schools in Kadıköy, Istanbul province, constituted the universe of this research. 4 private and 20 public high schools in Kadıköy district were selected by coincidence in order to determine the sample of the research as the study universe. In these high schools, it was investigated how teachers perceive the dimensions of instructional leadership of school principal. Gümüşeli's (1996) survey was used with permission. In the analysis phase of the data, arithmetic mean, standard deviation, student t test and ANOVA test were used using the SPSS program. The two group comparisons of the variables with statistical significance (p<0.05) were made with Tukey test. Public high school teachers have stated that school principals often do all the tasks related to instructional leadership, while private high school teachers have stated that school principals always do other tasks, such as 'encouraging students to learn' and 'sharing the school's goals with stakeholders'. Female and male teachers have stated that school principals mostly do all their duties instructional leader. Verbal, foreign languages and applied courses teachers have stated that the principals of the school have always done their other duties in order to 'encourage students to learn'. Teachers in verbal, numerical and applied courses and foreign language branches have also stated that the principals of the school mostly do all their duties. According to teachers with experince of 6-10 years and 21 years or more, school principals always carry out the duty of 'encouraging students to learn', while often performing other duties. According to teachers with experince of 1-5 years, school pricipals occasionally perform their duties 'to ensure the professionaldevelopment of teachers', while other tasks are mostly performed. According to teachers with experince 11-15 years, principals do all their duties mostly. According to the high school and/or graduate teachers, school principals perform the 'sharing school goals with stakeholders', 'coordinating education program', 'supervising and evaluating education', 'monitoring student progress', 'making teachers feel his/her own presence', providing teacher development', 'giving encouraging prizes to teachers', duties decisively and they perform their other duties mostly. According to teachers who graduated from the Faculty of Education, the principals do al their duties mostly. According to other undergraduate and graduate teachers, school principals always perform the 'encouraging students to learn' duty, but other duties mostly. Teachers' views are generally positive in fulfilling the teaching leadership duties of school principals. Keywords: Leadership, instructional leadership, principal, teacher Date: August 2019