Akşam zirve saatlerinde Boğaziçi Köprüsü Avrupa-Asya yönünde gerçekleşen trafik akım değişkenlerinin incelenmesi ve gişe sahası üzerine bir uygulama

Abstract

Günümüzde nüfusun artmasına bağlı olarak taşıt sayısında görülen artış, ulaştırma planlamasının doğru yapılmadığı yerlerde trafik tıkanıklıkları yaşanmasına neden olmaktadır. Trafik tıkanıklığı şehirlerde önemli bir sorun olarak ön plana çıkmakla beraber önemli maddi ve manevi kayıplara da yol açmaktadır. Ülkemizin en kalabalık şehri olan İstanbul'da iki yaka arasındaki yolculuk talebi, yaşanan trafik sorunlarının başlıca nedenlerindendir. Avrupa ve Anadolu Yakaları arasındaki geçişe hizmet eden Boğaziçi Köprüsü'nde uzun yıllardır sabah zirve saatlerinde (07:30-09:30) Anadolu'dan Avrupa yönüne doğru, akşam zirve saatlerinde (16:00-20:00) ise tam ters yönde trafik tıkanıklıkları yaşanmaktadır. Trafik sorunlarına uygun çözümler üretebilmek için, öncelikle sorunun ve bu sorunun kaynağının doğru bir biçimde saptanması, daha sonra da uygun bilimsel yöntemler kullanılarak çözüm önerileri geliştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla, bu çalışma kapsamında Boğaziçi Köprüsü'nün Avrupa-Anadolu yönünde akşam zirve saatlerinde gerçekleşen trafik durumu incelenmiştir. İncelenen kesimde Boğaziçi Köprüsü Avrupa-Anadolu yönünde 3+1 şerit olarak hizmet verirken köprü bitiminde ek şerit ile birleşerek 4 şerit olmaktadır. Ana yol 4 şerit olarak hizmet vermekteyken 6 şeride ve 40 m sonra da 8 şeride çıkarak, gişe sahası bölgesine gelmektedir. Gişeleri geçtikten 60 m sonra ana akım 6 şeride ve 100 m sonra da 4 şeride düşmektedir. Bu durum trafik akımında düzensizliklere neden olmaktadır. Bu yüzden özellikle ilgili kesimde gerçekleşen trafik akımı değişkenleri ile bu değişkenler arasındaki ilişkiler ortaya konularak bir mikro benzetim programı kullanılarak, gişe sahasının trafik tıkanıklığına etkisi detaylı olarak incelenmiştir. Elde edilen değişkenler, bunların arasındaki ilişkiler ve benzetim programı sonuçları ışığında, Boğaziçi Köprüsü Avrupa-Anadolu yönünde akşam zirve saatlerindeki trafik durumu ortaya konmuş ve trafik tıkanıklıklarını azaltmaya, trafik akımı değişkenlerini iyileştirmeye ve gişe sahasının olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik bazı öneriler geliştirilmiştir.

Today, the increase on the number of vehicles depending on the increament of the population, causes traffic congestions, where the transportation planning is not made correctly. Traffic congestions which is an important issue of cities leads to major material and moral losses. The transportation demand experienced between the two sides of Istanbul, which is the most populated city of our country, is one of the main reason of the traffic problems experienced. Bosphorus Bridge, which serves the crossing between European and Anatolian Sides, experiences traffic congestions on morning peak hours (07:30-09:30) from Anatolian to European Side and on evening peak hours (16:00-20:00) from European to Anatolian Side for many years. The source of the problems should be determined first, and then proper scientific solution alternatives should be developed in order to solve traffic problems. For this purpose, traffic conditions experienced on the European-Anatolian direction of the Bosphorus Bridge has been searched in this study. While Bosphorus Bridge serves as 3+1 lanes on European-Anatolian direction, the additional lane merges with the main road and continues as 4 lanes at the end of the bridge. The main road first widens to 6 and 40 meters after that to 8 lanes, entering the toll plaza section. 60 meters later than the toll plaza the main road narrows down to 6 lanes first and 100 meters later to 4 lanes. This layout causes irregularities on the traffic flow. For this reason, traffic flow variables experienced on this section and the relationship between these variables have been examined first. After that, the effect of the toll plaza on the traffic congestion has been examined in detail using a microsimulation software. By using the variables and the realtion between them and also the results of the microsimulation software, the traffic conditions on European-Anatolian direction of the Bosphorus Bridge on evening hours have been presented and some suggestions to improve traffic flow variables and to decrease the negative effects of the toll plaza have been developed.