Organizasyona dayanıklılık ve örgütsel öğrenme kabiliyetinin rekabetçi istihbarat üzerindeki etkileri

dc.contributor.advisorYozgat, Prof. Dr. Uğur
dc.contributor.authorHamad, Zaına Mustafa Mahmoud
dc.date.accessioned2024-08-07T20:23:47Z
dc.date.available2024-08-07T20:23:47Z
dc.date.issued2016
dc.departmentSosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Ana Bilim Dalı / İşletme Bilim Dalı
dc.description.abstractBugünün öngörülemeyen ekonomisi ve küreselleşmenin hızlandırdığı güçler durumunda, kurumlar, uzun süreli hayatta kalma ve başarı sağlamak amacıyla hızlı ve kapsamlı bir şekilde sürekli değişen iş ortamına ayak uydurmak için ellerinden geleni yapmalıdır. Hem iş ortamında ani ve beklenmeyen değişiklikleri proaktif olarak tespit eden ve hızlı ve etkin bir şekilde yanıt veren bir durum olan örgütsel çeviklik hem de örgütsel öğrenmeyi kolaylaştırıcı faktörler, günümüz piyasalarında kurumsal olarak hayatta kalmak için önkoşullar olarak kabul edilmektedir. Günümüzün daralan piyasalarında ayakta kalmak isteyen kurumların istihbarat faaliyetlerini destekleyerek ve rekabet istihbaratını (CI) resmi bir faaliyet olarak ele alarak rakiplerini tanıması gerekmektedir. Nicel yaklaşım araçlarını kullanan bu tez, Ürdün ticari bankacılık sektöründe örgütsel öğrenme yeteneği aracılığıyla örgütsel çevikliğin rekabetçi istihbarat üzerindeki etkisini keşfetmenin yanı sıra örgütsel çeviklik, örgütsel öğrenme yeteneği ve rekabetçi istihbarat arasındaki potansiyel ilişkiyi araştırarak mevcut bilgimizdeki temel boşlukları kapatmak istemektedir. Araştırmanın örneklemi, Ürdün'deki tüm ticari bankalardan oluşurken, araştırma popülasyonu tüm Ürdün bankacılık sektöründen oluşmaktadır. Örneklem ve analiz birimi, Ürdün ticari bankalarında çalışan üst ve orta düzey yönetimlerden oluşmaktadır. Yeni bir 'PCMM içeren Ölçüm Skalası', çalışma kapsamındaki yapıların ölçülmesi amacıyla geliştirilmiş ve geçerliliği kabul edilmiştir. Veri toplamak için bir anket tasarlanmış ve önerilen modelin uyumunun değerlendirilmesi ve hipotezlerin test edilmesi için yapısal eşitlik modellemesi uygulanmıştır. Bulgular; örgütsel çevikliğin rekabetçi istihbarat üzerinde, yine örgütsel çevikliğin örgütsel öğrenme yeteneği üzerinde ve örgütsel öğrenme yeteneğinin rekabetçi istihbarat üzerinde anlamlı ve doğrudan bir etkisinin varlığını göstermektedir. Bunların dışında, bulgular, örgütsel öğrenme yeteneğinin, Ürdün ticari bankalarında örgütsel çeviklik ve rekabetçi istihbarat arasındaki ilişkideki arabuluculuk rolünü tasdik etmektedir. Temel bulgulara göre; çevik kuruluşlar ve üst yönetimin öğrenme yeteneğini desteklediği kuruluşlarda çalışan yöneticilerin, gerekli bilgiler üzerinde plan yapması ve odaklanmasının yanı sıra bilgiyi ve ticari verileri eyleme geçirilebilir istihbarat olarak işlemesi mümkündür. Bulgular, Ürdün ticari bankalarındaki karar vericileri, çevikliği uygulama ve pratik öğrenme yeteneklerini güçlendirme konusunda teşvik etmektedir. Bu tez, istihbaratın önemini doğrulamakta ve örgütsel çevikliğin stratejik değerini doğrulayarak rekabetçi istihbaratı artırma faktörlerini araştırmaktadır. Ayrıca, ticari bankalarda bir çeviklik alanı oluşturmak ve öğrenme yetenekleri edinmek için bazı mekanizmalar tavsiye etmektedir.
dc.description.abstractIn today's unpredictable economy and intensive forces of globalization, organizations must do their best to keep pace with the rapid and extensive ever-changing business environment for the sake of long term surviving and success. Both organizational agility, which is the organizational ability to proactively detect and quickly and effectively respond to sudden and unpredictable changes within business environment, and facilitating factors of organizational learning are considered as prerequisites for organizational survival in today's markets. Organizations must know their competitors if they need to survive in contemporary shrinking markets, through supporting intelligence activities and considering CI as a formal activity. This dissertation, using means of quantitative approach, seeks to make up for the main gaps in existing knowledge by investigating the potential relationships between organizational agility, organizational learning capability, and competitive intelligence, as well as exploring the effect of organizational agility on competitive intelligence through organizational learning capability at the commercial banking sector in Jordan. Study population consists of the entire Jordanian banking sector while study sample is composed of all the commercial banks in Jordan. Unit of sampling and analysis comprised of the top and middle level managements working within the Jordanian commercial banks. A new 'Emerging PCMM-incorporated Measurement Scale' was developed and validated for measuring constructs under study, a questionnaire was designed for data collection, and structural equation modeling was conducted for evaluating the proposed model fit and testing hypotheses. Findings indicate the existence of a significant and direct impact for organizational agility on competitive intelligence, organizational agility on organizational learning capability, and organizational learning capability on competitive intelligence. Further, findings confirm the mediating role of organizational learning capability in the relationship between organizational agility and competitive intelligence at the Jordanian commercial banks. Key findings conclude that administrators working within agile organizations and enjoying a top management support towards learning capability; would be able to plan and focus the necessary information as well as process information and business data to actionable intelligence. Findings encourage decision makers of Jordanian commercial banks to practice agility and reinforce learning capabilities. This dissertation affirms the importance of intelligence, and searches the factors boosting competitive intelligence through affirming the strategic value of organizational agility, and recommending some mechanisms for creating a field of agility and acquiring learning capabilities within commercial banks.en
dc.identifier.pageno207
dc.identifier.pdfhttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=DPTyuy3wRPq_qvCPSqUB61cAs3t8D0Sv0UUIAPgaX0Ez0Y3yFZhxKCHYy1rzLnUQ
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14517/6097
dc.identifier.yoktezhttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=DPTyuy3wRPq_qvCPSqUB61cAs3t8D0Sv0UUIAPgaX0Ez0Y3yFZhxKCHYy1rzLnUQ
dc.language.isoen
dc.subjectİşletme
dc.subjectBankacılık sektörü
dc.subjectBankalar
dc.subjectRekabetçi istihbarat
dc.subjectBusiness Administrationen_US
dc.subjectBanking sectoren_US
dc.subjectTicari bankalar
dc.subjectBanksen_US
dc.subjectCompetitive intelligenceen_US
dc.subjectÖrgütsel çeviklik
dc.subjectCommercial banksen_US
dc.subjectÖğrenen organizasyonlar
dc.subjectOrganizational agilityen_US
dc.subjectLearning organizationsen_US
dc.subjectÜrdün
dc.subjectJordanen_US
dc.titleOrganizasyona dayanıklılık ve örgütsel öğrenme kabiliyetinin rekabetçi istihbarat üzerindeki etkileri
dc.titleThe impact of organizational agility and organizational learning capability on competitive intelligenceen_US
dc.typeDoctoral Thesis
dspace.entity.typePublication

Files