Çocuk Sporculara Verilen Beslenme Eğitiminin Antropometrik Ölçümler ve Akdeniz Diyet Kalite İndeksine Etkisi

Abstract

Spor yapan çocukların genel sağlıkları, büyümeleri, gelişimleri ve spor performansları açısından yeterli ve sağlıklı beslenme kritik bir öneme sahiptir. Yeterli beslenme, genç sporcuların fiziksel ve zihinsel sağlıklarını destekleyerek, spor aktivitelerinde daha yüksek performans göstermelerini sağlar. Bu çalışma 9-15yaş grubu arası çocuklarda sağlıklı beslenme durumu, beslenme bilgi düzeyi ve Akdeniz diyetine bağlılığı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla planlanmış̧ ve yürütülmüştür. Çalışmaya 9-15 yaş aralığında, İstanbul ilinde yaşayan ve Anadolu Marmara Voleybol Kulübü, Anadolu Olimpik Voleybol Kulübü, Ankaspor Basketbol Okulları Çekmeköy-Göztepe şubelerinde, spor yapmakta olan 300 gönüllü̈ çocuk katılmıştır. Araştırma çocuklara araştırmacı tarafından yüz yüze anket tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan anket formu, katılımcıların demografik bilgileri, antropometrik özellikleri sağlık bilgileri, fiziksel aktivite alışkanlıkları, beslenmelerine ilişkin bilgiler, Akdeniz Diyet Kalite İndeksi (KİDMED) ve beslenme ile ilgili sorulardan oluşmaktadır. Çalışmanın başında gerekli izin formları doldurulmuş, ön test sonuçlarına göre KIDMED puanları ve beslenme ile ilgili sorulara verdikleri doğru cevap sayısı hesaplanmıştır. Daha sonra sporcu belenmesi hakkında literatüre dayalı olarak hazırlanan bir sunum ile beslenme eğitimi verilmiş ve 1 ay sonrasında testler tekrarlanarak son test uygulanmıştır. Sporcuların eğitim öncesi ve sonrasında cinsiyetine, yaş grubuna, öğün atlama durumuna, spordan önce tükettiği besinlere dikkat etme durumuna ve spor dalına göre KIDMED sınıflamaları arasındaki farkların istatiksel olarak anlamlı düzeyde olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Eğitim öncesinde kız sporcuların erkek sporculara göre çok düşük diyet grubunda bulunma oranı daha yüksektir. Eğitim sonrasında erkek sporcuların kız sporculara göre optimal diyet grubunda bulunma oranı daha yüksektir. Sporcuların eğitim öncesinde KIDMED ile beslenme ile ilgili sorulara verilen doğru cevap sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon olmadığı belirlenmiştir (r=0,002;p>0,05). Araştırmadaki sporcuların eğitim sonrasında KIDMED ile beslenme ile ilgili sorulara verilen doğru cevap sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü ve zayıf kuvvetli bir korelasyon olduğu saptanmıştır (r=0,129;p<0,05). sporcuların eğitim sonrasında Beslenme ile ilgili sorulara verilen doğru cevap sayısı arttıkça, KIDMED skorları da artmaktadır. Sonuç olarak, çocuklara yönelik beslenme eğitimi, Akdeniz tipi beslenme modelinin benimsenmesine önemli ölçüde katkıda bulunacaktır. Beslenme eğitimi, çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirmelerini ve Akdeniz diyetinin temel ilkelerini uygulamalarını teşvik eder. Bu eğitim, beslenme bilgisi ve bilinçlendirme yoluyla çocukların sağlıklı gıda seçimleri yapmalarını ve dengeli bir diyet programına yönelmelerini sağlamıştır.Adequate and healthy nutrition is critical for the general health, growth, development and sports performance of children who participate in sports. Adequate nutrition supports the physical and mental health of young athletes, enabling them to perform better in sports activities. This study was planned and conducted to determine the relationship between healthy nutrition status, nutritional knowledge level and adherence to the Mediterranean diet in children aged 9-15. The study included 300 volunteer children aged 9-15, living in Istanbul and doing sports at the Anadolu Marmara Volleyball Club, Anadolu Olympic Volleyball Club, and Ankaspor Basketball Schools Çekmeköy-Göztepe branches. The study was applied to the children by the researcher using a face-to-face survey technique. The survey form used in the study consisted of demographic information, anthropometric characteristics, health information, physical activity habits, nutritional information, Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) and nutrition-related questions. At the beginning of the study, the necessary permission forms were filled out, and according to the pre-test results, the KIDMED scores and the number of correct answers given to the questions about nutrition were calculated. Then, a presentation was prepared based on the literature on sports nutrition and nutrition training was given, and the tests were repeated 1 month later and the post-test was applied. It was determined that the differences between the KIDMED classifications of the athletes before and after the training according to their gender, age group, whether they skipped meals, whether they paid attention to the foods they consumed before sports and their branch of sports were statistically significant (p<0.05). Before the training, the rate of female athletes being in the very low diet group is higher than that of male athletes. After the training, the rate of male athletes being in the optimal diet group is higher than that of female athletes. It was determined that there was no statistically significant correlation between the number of correct answers given to the questions about nutrition with KIDMED before the training (r=0.002;p>0.05). It was determined that there was a statistically significant, positive and weakly strong correlation between the number of correct answers given to questions about nutrition and KIDMED after the training of the athletes in the study (r=0.129; p<0.05). As the number of correct answers given to questions about nutrition after the training of the athletes increased, their KIDMED scores also increased. In conclusion, nutritional education for children will contribute significantly to the adoption of the Mediterranean diet model. Nutrition education encourages children to develop healthy eating habits and to apply the basic principles of the Mediterranean diet. This education has enabled children to make healthy food choices and to follow a balanced diet program through nutritional information and awareness.