Kent İçi Deniz Yolu Toplu Taşımacılığının Entegrasyona Dayalı Olarak Geliştirilmesi: İstanbul - Bostancı Vapur İskelesi Çevresi Saha Çalışması

Abstract

Kıyı kentlerine özgü olan deniz yolu toplu taşımacılığı birçok avantajı beraberinde getirmektedir. Bu ulaşım türünün desteklenmesi için kentsel hareketlilik ile entegrasyonunu geliştirme ihtiyacı duyulmaktadır. Bunun için literatürdeki önde gelen entegrasyon stratejilerinin temel ilkeleri ve modellemeleri incelenerek, deniz yolu odaklı toplu ulaşım (DOT) stratejisi önerilmiştir. DOT modelinde toplu taşıma ve aktif hareketliliğin bir arada geliştirilmesi hedeflendiği için entegrasyon stratejilerinin yanı sıra yürünebilirlik çalışmaları da araştırılmıştır. Diğer yandan, mevcut entegrasyon stratejileri ve yürünebilirlik çalışmalarında deniz yolu ulaşımının konu edildiğine rastlanmamıştır. Dolayısıyla, önerilen DOT stratejisi mevcut literatürü zenginleştirme potansiyeli de taşımaktadır. Literatürden faydalanarak, DOT’un saha seçim kriterleri ve analiz kriterleri belirlenmiştir. İstanbul İli Bostancı semti alan seçim kriterlerini karşıladığı için DOT strateji modelinin uygulama sahası olarak düşünülmüştür. Coğrafi avantajına rağmen İstanbul’un toplu ulaşım türel dağılımındaki payı %3 ile sınırlıdır. Bu sınırlılığın, saha seçim kriterlerini karşılasa da Bostancı için de söz konusu olduğu gözlemlenmiştir. Saha çalışması kapsamında öncelikle semtin mevcut nüfus yoğunluğu, arazi kullanım kararları, toplu ulaşım altyapısı ve ulaşım hatları araştırılmıştır. Ardından, belirlenen analiz kriterleri doğrultusunda kullanıcı anketi yapılmıştır. Öne çıkan kriterler için saha incelemesi sonucunda sorunlar tespit edilmiş ve somut çözüm önerileri getirilmiştir. Deniz yolu toplu taşımacılığının farklı bağlamlarda incelenmesinin konunun literatürdeki yerini zenginleştireceği düşüncesiyle, gelecekteki çalışmalara ilişkin önerilerde bulunulmuştur.