Yoğun bakım ünitesinde entübe hastaların erken mobilizasyonu ve erken mobilizasyonun solunum örüntüsü ile hasta hemodinamisine etkileri

Abstract

Bu çalışma yoğun bakım ünitesinde yatan entübe hastaların erken mobilizasyonu ve erken mobilizasyonun solunum örüntüsü ve hasta hemodinamisi üzerine etkilerini incelemek amacıyla yarı deneysel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini Mayıs 2020-Temmuz 2021 tarihleri arasında özel bir hastanede yoğun bakım ünitesinde takip edilen 25 entübe hasta oluşturmuştur. Veri toplama işlemine başlamadan önce hastaneden etik kurul onayı ve çalışma izni alınmıştır. Araştırma verileri; tanımlayıcı veri toplama formu, Richmond- Ajitasyon Sedasyon Skalası (RASS) ölçeği, Kas gücü değerlendirme skalası (Muscle Strength Testing, Oxford Scale) ve hastaların hazırlık süreci dahil 30-60 dakika içerisinde 45 dakika mobilize edilmesi ile (1. Evre Semi Fowler pozisyon, 2. Evre yatak kenarı oturur pozisyon, 3. Evre mobilizasyon sonrası yatak kenarı oturur pozisyonda), Erken Mobilizasyon Takip Formu'na kaydedilerek toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik hesaplamalar, tekrarlı ölçüm ANOVA ve Post Hoc Sheffe, LSD test analizlerinden faydanılmıştır. Çalışmaya katılan hastaların mobilizasyon evrelerine göre mekanik ventilatör parametreleri incelendiğinde; Tv değerleri (F(2, 72)=53,993; p=0,001, p<0.05), Fr değerleri (F(2, 72)=23,942; p=0,001, p<0.05), Mv değerlerinin (F(2, 72)=22,444; p=0,001, p<0.05) anlamlı bir farklılık gösterdiği, hemodinamik parametrelerden KH değerleri (F(2, 72)=32,003; p=0,001, p<0.05), KBS değerleri (F(2, 72)=40,096; p=0,001, p<0.05), KBD değerleri (F(2, 72)=3,559; p=0,034, p<0.05), SpO2 değerleri (F(2, 72)=17,613; p=0,001, p<0.05), OKB değerleri (F(2, 72)=27,032; p=0,001, p<0.05) anlamlı farklılık gösterdiği, PH değerleri (F(2, 72)=40,026; p=0,001<, p0.05), pCO2 değerleri (F(2, 72)=5,345; p=0,007, p<0.05), pO2 değerlerinin (F(2, 72)=65,968; p=0,001, p<0.05) anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Arteriyel kan gazı parametrelerinden; HCO3 değerlerinin, BE değerlerinin anlamlı farklılık göstermediği (p>0.05), SaO2 değerlerinin ise anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (F(2, 72)=31,163; p=0,001, p<0.05). Sonuç olarak entübe hastalarda erken mobilizasyonun hasta hemodinamisi, arter kan gazı ve solunum parametreleri üzerine olumlu etkili olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Yoğun bakım, entübe hasta, erken mobilizasyon, mobilizasyon, solunum örüntüsü

The present study was carried out as a quasi-experimental study in order to examine the effects of early mobilization of intubated patients in the intensive care unit and the effects of early mobilization on respiratory pattern and patient hemodynamics. The sample of the study consisted of 25 intubated patients monitored in the intensive care unit at in a private hospital between May 2020 and July 2021. Ethics committee approval and study permission were obtained from the hospital before starting the data collection process. Research data, descriptive data collection form, Richmond- Agitation Sedation Scale (RASS) scale, Muscle Strength Testing (Oxford Scale) and with the mobilization of the patients 45 minute in 30-60 minute including the preparation process, (1st Stage Semi Fowler position, 2nd Stage bedside sitting position, 3rd Stage in the bedside sitting position after mobilization) were registered in the Early Mobilization Follow-up Form and collected. Number and percentage calculations, repeated measurement ANOVA and Post Hoc Sheffe, LSD test analyzes were utilized in the evaluation of the data. When the parameters of mechanical ventilation were examined according to the mobilization stages of the patients participating in the study; it was found that Tv values (F(2, 72)=53,993; p=0.001, p<0.05), Fr values (F(2, 72)=23,942; p=0.001, p<0.05), Mv values (F(2, 72) =22,444; P=0.001, p<0.05) showed a significant difference, KH values (F) in hemodynamic parameters (F(2, 72)=32,003; p=0.001, p<0.05), KBS values (F(2, 72)=40.096; p=0.001, p<0.05), KBD values (F(2, 72)=3.559; p=0.034, p<0.05), SpO2 values (F(2, 72)=17,613; p=0.001, p<0.05), OKB values (F(2, 72)=27.032; p=0.001, p<0.05) showed a significant difference, PH values (F(2, 72)=40.026; p=0.001<, p0.05), pCO2 values (F(2, 72)=5,345; p=0.007, p<0.05), pO2 values (F(2, 72)=65,968; p=0.001, p<0.05) were found to differ significantly. Among the blood gas parameters, it was found that HCO3 values, BE values do not show significant differences (p>0.05) whereas SaO2 values showed significant differences (F (2, 72) =31,163; p=0,001, p<0.05. As a result, it has been determined that early mobilization has a positive effect on patient hemodynamics, arterial blood gas and respiratory parameters in intubated patients. Keywords: Intensive care, intubated patient, early mobilization, mobilization, respiratory pattern