Öğretmenlerinin algıladıkları mobbing düzeyleri ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi ve ilköğretim sınıf öğretmenlerin algıladıkları mobbing düzeyleri ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Düzce ilinde 2019-2020 eğitim öğretim yılı içerisinde MEB'e bağlı okullarda 647 ilköğretim sınıf öğretmeni ve 215'i okul öncesi okullarında görev yapan öğretmen olmak üzere toplam 862 öğretmenden oluşturmaktadır. Buna göre; 266 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; okul yöneticilerinin liderlik stillerini belirlemek için, 'Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği' ve öğretmenlerin algıladıkları mobbing düzeylerini ölçmek için ise 'Öğretmenlere Yönelik Yıldırma Ölçeği' kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi SPSS 22.00 Programı ile yapılmış olup, normal dağılım özelliği gösteren değişkenlerde t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre liderlik stillerinden dönüşümcü liderlik ile etkileşimci liderlik arasında anlamlı bir ilişki vardır. Okul müdürleri dönüşümcü liderlik davranışlarını daha fazla gerçekleştirmektedirler. Örgüt içerisinde öğretmeler 'bazen' yıldırmaya maruz kalmaktadırlar. Yıldırma ölçeğinin yaş gruplarına, cinsiyete ve medeni duruma göre değişimine baktığımızda ise cinsiyete göre anlamlı bir fark göstermezken; yaş gruplarına ve medeni duruma ilişkin algıları arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmıştır. Yaş gruplarında mesleki uygulamaların engellenmesi, medeni durumda ise potansiyelin engellenmesi alt boyutu yıldırmanın birer anlamlı yordayıcısı olmuştur. Yıldırma ölçeği eğitim durumlarına göre anlamlı ilişki gösterirken hizmet süreleri ve branş değişkeninde anlamlı bir ilişki göstermemektedir

The aim of this research is to examine the relationships between the levels of mobbing perceived by preschool and elementary classroom teachers and the leadership styles of managers. Relational screening model was used in the research. The universe of research consists of a total of 862 teachers working in the 266 preschool/primary schools affiliated to MEB in the 2019-2020 academic year in the Düzce province. Stratified sampling method was preferred in the study. As a research data collection tool; a 'multifactorial leadership scale' was used to determine the leadership styles of school administrators, and a 'Intimidation scale for teachers' was used to measure the levels of mobbing perceived by teachers. The analysis of the data was done with SPSS 22.0 program and the T test, one-way variance analysis (ANOVA) was used for the variables with normal distribution characteristics. According to the data obtained as a result of the research, there is a significant relationship between transformational leadership and transactional leadership, one of the leadership styles. School principals perform more transformational leadership behaviors. Teachers in the organization are sometimes exposed to mobbing. When we look at the change in the mobbing scale according to age groups, gender and marital status, there is no significant difference according to gender; A significant relationship was found between the perceptions of age groups and marital status. The sub-dimension of preventing professional practices in age groups and preventing potential in marital status were significant predictors of mobbing. While the mobbing scale shows a significant relationship according to education status, it does not show a significant relationship in terms of service period and branch variable