Türk Hukuku'nda Paya Dayalı Kitle Fonlaması

Abstract

Paya dayalı kitle fonlaması, çok sayıda kişinin bir girişimciye yaptığı yatırım karşılığında girişim şirketinin paylarına belli bir oranda sahip olduğu, işlemlerin internet üzerinden çevrimiçi bir platform aracılığıyla gerçekleştirildiği alternatif bir finansman aracıdır. Tarihte benzeri birçok uygulama gerçekleşmiş olmakla birlikte modern anlamda paya dayalı kitle fonlaması uygulamaları 2008 Küresel Mali Krizi sonrası yaygınlaşmış ve bu konuda hukuki düzenleme yapılması zorunluluğu doğmuştur. JOBS Act ile dünyada ilk kez 2012 yılında ABD'de kanunlaşan kitle fonlaması, ülkemizde ise 2017 yılında 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda yapılan değişiklikle düzenlenmiştir. Kanuni düzenlemeyi ikincil düzenlemeler takip etmiş; 2019 yılında III-35/A.1 numaralı Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği, 2021 yılında ise bu tebliği yürürlükten kaldıran III-35/A.2 numaralı Kitle Fonlaması Tebliği yürürlüğe girmiştir. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde kitle fonlaması ile ilgili genel bilgiler verilmiş; tanımı, tarihi, türleri, diğer finansman yöntemleri ile karşılaştırılması, olumlu ve olumsuz yönleri incelenmiştir. İkinci bölümde paya dayalı kitle fonlamasının tarafları ve bu taraflar arasındaki hukuki ilişkiler üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde tarafların hak ve yükümlülükleri, son bölümde ise muafiyet ve sınırlandırmalar ile yatırımcının korunmasına ilişkin önlemler değerlendirilmiştir. Çalışma, Türk Hukuku'nda paya dayalı kitle fonlaması düzenlemesinin güncel hali üzerine diğer ülke düzenlemeleri ile karşılaştırmalı bir bakış sunmanın yanında, paya dayalı kitle fonlamasının ülkemizde nasıl düzenlenmesi gerektiği sorusuna bir cevap arayışı mahiyetindedir.

Equity-based crowdfunding is an alternative financing mechanism in which a large number of individuals invest in an entrepreneur, receiving a certain proportion of the company's shares in return, and where transactions are carried out online through an internet-based platform. Although various similar practices have taken place throughout history, the modern form of equity-based crowdfunding became widespread following the 2008 Global Financial Crisis, necessitating legal regulations in this field. With the JOBS Act enacted in the United States in 2012, crowdfunding was legislated for the first time worldwide. In our country, it was regulated through an amendment to the Capital Markets Law No. 6362 in 2017. Statutory regulations were followed by secondary legislation; in 2019, the Communiqué on Equity-Based Crowdfunding (No. III-35/A.1) came into force, and in 2021 it was repealed and replaced by the Crowdfunding Communiqué (No. III-35/A.2). This study consists of four chapters. The first chapter provides general information on crowdfunding, including its definition, history, types, comparisons with other financing methods, and its advantages and disadvantages. The second chapter focuses on the parties to equity-based crowdfunding and the legal relationships among them. The third chapter examines the rights and obligations of these parties, while the final chapter addresses exemptions, restrictions, and investor protection measures. Beyond providing a comparative overview of the current legal framework governing equity-based crowdfunding in Turkish law vis-à-vis other countries, this study seeks to offer insights into how equity-based crowdfunding should be regulated in our jurisdiction.