Tip 2 diyabetlilerde fruktoz tüketimi ve beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma tip 2 diyabetli bireylerin günlük diyetleri ile tükettikleri farklı fruktoz miktarlarının antropometrik ölçümler, ve beslenme parametreleri ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, 01/12/2016-31/12/2016 tarihleri arasında Egefit Sağlıklı Yaşam Merkezi Diyet Polikliniği'ne başvuran; hekim tarafından Tip 2 diyabet tanısı konmuş, 19-64 yaş arasında, oral anti diyabetik ilaç ve/veya insülin kullanan, çalışma hakkında bilgilendirilen ve katılım için yazılı onam veren, tıbbi öykü verebilecek 75 erkek, 45 kadın olmak üzere toplam 120 birey üzerinde yürütülmüştür. Türkiye'ye özgü beslenme rehberine göre, bireylerin enerji, karbonhidrat, yağ, protein ve fruktoz alımı değerlendirildiğinde; bireylerin diyetle toplam karbonhidrat tüketimi ve enerjinin karbonhidrattan gelen oranının her iki cinsiyette de düşük olduğu (toplam enerjinin %33,3'ü karbonhidrattan), bireylerin diyetle günlük yağ ve protein tüketimlerinin her iki cinsiyette de yüksek olduğu (toplam enerjinin %42,1'i yağdan, %21,9'u proteinden), bireylerin diyetle toplam aldıkları fruktoz tüketiminin normal düzeylerde olduğu (toplam enerjinin %2,9'u fruktozdan) belirlenmiştir. Bireylerin fruktoz tüketimleri ile cinsiyet ve uykudan uyanıp yemek yeme durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır (p<0,05). Bireylerin fruktoz tüketimleri ile sosyo demografik özellikleri, sigara ve alkol kullanımları, diyabetik olma durumları ve beslenme durumları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0,05). Bu çalışma sonucunda, tip 2 diyabetli yetişkin bireylerin fruktoz tüketimlerinin yüksek düzeylerde olduğu ancak, fruktozun şeker kaynaklı besinler ve alkolsüz içecekler yerine; büyük çoğunluğunun doğal fruktoz kaynağı olan meyvelerden karşılandığı ve doğal fruktoz kaynaklarının bireylerin antropometrik ölçümlerinde herhangi bir risk faktörü (BKİ, bel çevresi, bel-kalça oranı, vücut yağ oranları) oluşturmadığı gözlemlenmiştir (p>0,05). Doğal fruktoz kaynağı olan meyvelerin diyabetin kontrol altına alınması ve komplikasyonların gelişiminin önlenmesi ve tedavisinde bireye özgü planlanmış beslenme tedavilerinde diyetisyenler tarafından beslenme planına belirtilen miktarlarda ilave edilmesi gerekir. Diyabetli bireylerin yüksek protein ve yüksek yağ değerlerinin azaltılmasına yönelik stratejilerin geliştirilmesi gerekir.EVALUATİON OF FRUCTOSE CONSUMPTİON AND CHANGE OF NUTRİTİON HABİTS İN TYPE 2 DİABETİC PATİENTS. The purpose of this study is to analyse the relationship of the daily diets and different fructose intake amounts antropometric measurements and nutrition parameters on type 2 diabetic patients. The study was done in Egefit Healthy Life and Center Diet Policlinic. The study included 120 men and women who are diagnosed with type 2 diabetes. Some of them was referred by a doctor having had the type 2 diagnosis or some applied by themselves. The purpose of the study was explained and written consent was taken. They are between ages 19-64, 45 men, 75 women using oral anti diabetic pills or insuin and pills. According to the Turkish nutrition guidelines, it was determined that the total carbonhydrate intake and the energy portion taken from carbonhydrate was low in both men and women (33,3% of the total energy). Daily fat intake in both men and women was high (42,1% of total energy). Daily total protein intake in both men and women was high (21,9% of the total energy). Daily total fructose intake in both men and women was not high (2,9% of total energy). Most of the people were not aware of the diabetic products they consume containing fructose. There was no meaningful connection between fructose consumption age, marital status or where they accomodated (p>0,05). There was meaningful connection between fructose consumption sex (p<0,05). No meaningful relation was found between fructose consumption and smoking, number of cigarettes smoked, beginnig age of smoking, and alcohol consumption. There was no meaningful relation between fructose consumption and diabetes onset, number of anti diabetes drugs, insülin use, regular usage of diabetes drugs, taking vitamin support, using drugs except from diabetes drugs and family history of diabetes (p>0,05). There was no meaningful relation between fructose consumption and nutrition habits and activity levels (p>0,05). There is a statistically significant difference between individuals getting to sleep and eating and fructose consumption (p <0,05). Fruits, natural fructose sources should be added to the noutrition plan of the individual in the right amount by dietitians in order to control diabetes and to prevent its complications. Strategies towards diabetics high protein and high fat levels should be implemented to reduce them.