Spor yapan bireylerde besin destek ürünleri kullanım durumunun saptanması

Abstract

Günümüzde spor yapan bireyler arasında besin destek ürünü kullanımı oldukça yaygındır. Bu araştırmanın amacı; aktif olarak spor yapan bireylerde besin destek ürünleri kullanım yaygınlığını, bireylerin ürünleri kullanım amacını ve ürünlerin kimler tarafından önerildiğini saptamaktır. Araştırma, internet üzerinden 18-65 yaş aralığındaki aktif olarak spor yapan 119'u kadın, 349'u erkek olmak üzere toplam 468 birey ile yürütülmüştür. Anket formu Google Formlar üzerinden oluşturulmuş olup, verilerin analizi için SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma ve iki değişken arasında sistemli bir ilişki olup olmadığını belirlemek için Ki-Kare testi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre katılımcıların %40,0'ı besin destek ürünü kullanmaktadır. En fazla kullanılan besin destek ürünleri sırasıyla; protein/amino asit tozları, vitamin/multivitamin/mineral ve protein/enerji barlarıdır. Katılımcılar besin desteklerini; beslenmedeki yetersizlikleri tamamlamak (%64,9) ve kas oranını artırmak (%60,0) için kullanmaktadır. Katılımcıların %74,6'sı destek kullandıktan sonra; kas oranının arttığını, %55,8'i kendini daha zinde ve sağlıklı hissettiğini belirtmiştir. Katılımcıların %75'i besin destek ürünlerinin herhangi bir yan etkisini görmediğini düşünmektedir. Katılımcılar besin destek ürünlerini daha çok antrenör (%39,9) önerisi ile kullandığını belirtmiştir. Cinsiyet, eğitim düzeyi, spor yapma süresi, spor yapma sıklığı ve spor branşları ile, besin destek ürünü kullanımı arasında istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar bulunmuştur (p<0,05). Besin destek ürünlerinin bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımı oldukça fazladır. Bu konuda gerekli eğitimler verilmeli ve sporcu sağlığı için antrenör, diyetisyen ve hekim işbirliği içinde çalışmalıdır. Besin desteklerinin satışı ve kullanımına yönelik denetleyici faaliyetlerin artırılması gerektiği düşünülmektedir.Nowadays, the use of supplements is quite common among individuals who do sports. The purpose of this research; to determine the prevalence of use of supplements, the intended use of the products, and products are recommended by whom in active individuals in sports. The study was conducted out on the internet with a total of 468 individuals, including 119 female and 349 male, aged 18-65 years. The questionnaire form was created via Google Forms and SPSS 21.0 package program was used for data analysis. Frequency, percentage, mean, standard deviation and Chi-Square test to determine whether there is a systematic relationship between two variables in was used to data evaluation. According to the study, 40,0% of the participants use supplements. The most commonly used supplements are protein/amino acid powders, vitamin/multivitamin/mineral and protein/energy bars; respectively. Participants use nutritional supplements to complete inadequacies in nutrition (64,9%) and increase the muscle rate (60,0%). 74.6% of the participants stated that after the use of supplements the muscle rate increased, 55,8% felt more fit and healthy. 75% of the participants think that they do not see any side effects of their nutritional supplements. Participants stated that they use their nutritional supplements with more trainer suggestions (39,9%). There were statistically significant results between gender, education level, sporting time, sporting frequency and sports branches and use of supplements. Unconscious and uncontrolled use of supplements are quite high. Necessary training should be given in this regard and the coach, dietitian and physician should work in cooperation for the health of athletes. Supervisory activities for the sale and use of nutritional supplements should be increased.