Alkol ve madde bağımlılarında içselleştirilmiş damgalanma ve öz-şefkat ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Türkiye'de madde kullanımı ilişkili ve bağımlılık bozuklukları görülme oranı genel nüfus için ortalama % 2.7 iken psikiyatri hastalarında ortalama % 4.5 oranında görülmüştür. Kamusal damgalanma, belirli bir niteliğe veya özelliğe sahip olan bireylerin toplum tarafından etiketlenmesi ve kalıplaştırılmış nitelik ve stereotiplere sahip olmaları sebebiyle değersizleştirildiği bir sosyal kategoridir. İçselleştirilmiş damgalanması olan bireyler, damgalanmış oldukları özellik ve niteliklerle bağlantılı olumsuz kalıp yargılara onay vererek, olumsuz kalıp yargıları kendilerine uygularlar. Madde kullanım bozuklukları genellikle damgalayıcı bir durum olarak kabul edilen ve ruhsal hastalık kapsamında en fazla damgalananlar arasındadır. Öz-şefkat, kronik stresörlerle başa çıkmada uyarlanabilir bir duygu düzenleme stratejisidir. Bu çalışmada ise, Adsız Alkolikler ve Adsız Narkotikler toplantılarına katılan, alkol ve madde kullanımına ilişkin bozuklukları olan bireylerin öz-şefkat seviyeleri ile içselleştirilmiş damgalanmaları arasındaki ilişki incelenmiştir. Tanımlayıcı, ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilen kesitsel bir çalışmadır. 162'si kadın 108'i erkek, toplam 270 katılımcı ile gerçekleştirilen çalışmada, bireylerin öz-şefkat seviyelerin arttıkça, içselleştirilmiş damgalanma seviyelerinin azaldığı, AA ve NA toplantılarına katılım ve ayık kalma süreleri arttıkça içselleştirilmiş damgalanma seviyelerinin azaldığı ve öz-şefkat seviyelerin arttığı, hem madde hem de alkol kullanım bozukluğu olan bireylerin içselleştirilmiş damgalanma seviyeleri anlamlı olarak farklılaşmaz iken, yalnızca alkol kullanım bozukluğuna sahip olanların daha yüksek öz-şefkat seviyesine sahip olduğu bulgusu elde edilmiştir. İçselleştirilmiş damgalanma seviyesi ve öz-şefkat seviyesi, cinsiyet, SUD'u olan birinci dereceden akrabaya sahip olma, medeni durum değişkenlerine göre farklılaşmaz iken, eğitim düzeyi ve AA ve NA toplantılarına katılım süresi değişkenleri üzerinden farklılaşmıştır. Eğitim düzeyi ve AA ile NA toplantılarına katılım süreleri arttıkça içselleştirilmiş damgalanma seviyelerinin azaldığı bulgusu elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Alkol ve madde bağımlıları, içselleştirilmiş damgalanma, öz şefkat Tarih: Ocak, 2022

The prevalence of substance use-related and addictive disorders in Turkey was 2.7% on average for the general population, while it was 4.5% on average in psychiatric patients. Public stigma is a social category in which individuals with a certain quality or characteristic are devalued because they are labeled by society and have stereotyped qualities and stereotypes. Individuals with internalized stigma apply negative stereotypes to themselves by approving negative stereotypes associated with the traits and qualities they are stigmatized with. Substance use disorders are among those that are generally accepted as a stigmatizing condition and are among the most stigmatized within the scope of mental illness. Self-compassion is an adaptive emotion regulation strategy for coping with chronic stressors. In this study, the relationship between the levels of self-compassion and internalized stigmatization of individuals with alcohol and substance use disorders attending Alcoholics Anonymous and Narcotics Anonymous meetings was investigated. It is a cross-sectional study using a descriptive, relational survey model. In the study, which was carried out with a total of 270 participants, 162 of whom were women and 108 men, it was found that as the individuals' self-compassion levels increase, their internalized stigma levels decrease, as their participation in AA and NA meetings and their staying sober increase, their internalized stigma levels decrease and self-compassion levels increase. While the level of internalized stigma and self-compassion did not differ according to the variables of gender, having a first-degree relative with SUD, and marital status, did not differ according to the variables of education level and attendance time to AA and NA meetings. It was found that the level of internalized stigma decreased as the education level and the duration of participation in AA and NA meetings increased. Keywords: Substance and alcohol use disorders, self-compassion, internalized stigma Date: January, 2022