Yetişkin bireylerde yeme farkındalığı, sirkadiyen ritim ve uyku kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Kesitsel tipte planlanarak yapılan bu araştırma Bahçeşehir Aile Sağlığı Merkezine başvuran yeme bozukluğu olmayan, herhangi bir kronik rahatsızlığı, gebelik ve emziklilik durumu bulunmayan 19-64 yaş aralığındaki çalışmaya katılmaya gönüllü olan 150 sağlıklı yetişkin bireyler yapılmıştır. Bireylerin sosyodemografik özelliklerini, beslenme alışkanlıklarını, öğün düzenlerini, fiziksel aktivite ve antropometrik ölçümlerini sorgulayan anket formu, yeme farkındalıklarını ölçmek için Yeme Farkındalığı Ölçeği, kronotiplerinin belirlenmesi için İnsan Sirkadyan Ritminde Sabahçı ve Akşamcı Tipleri Belirleyen Anket Formu ve uyku kalitelerinin değerlendirilmesi için Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ölçekleri ve anket soruları çalışmaya katılmaya gönüllü bireye yüz yüze iken yöneltilmiş ve verilen cevaplar sorumlu araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Mevcut çalışmanın bulgularında bireylerin cinsiyeti ve beden kütle indeks sınıflaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Kadınların %51,5'i (n:51) normal %34,3'ü (n:34) hafif şişman iken erkelerin %51'i (n:26) hafif şişman %33,3'ü (n:17) obez olduğu tespit edilmiştir. Yeme kontrolü ve bilinçli beslenme değerleri kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0,05). Bilinçli beslenme puanları kişilerin beden kütle indeks sınıflamasına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark göstermiştir (p<0,05). Buna göre beden kütle indeksi hafif şişman kategorisinde olan bireylerin bilinçli beslenme puanları obez kategorisinde olanlara göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Bireylerin uyku kalitesi indeks değerleri ile düşünmeden yeme puanları arasında negatif yönde düşük düzeyde, yeme disiplini puanları arasında negatif yönde düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (Sırasıyla r:-0,17 r:-0,19; p<0,05). Yeme farkındalığı yüksek olan bireylerin besin öğesi alımlarının ve besin tüketim durumlarının farkındalığı eksik bireylere göre daha iyi olduğu ve beden kütle indeksi yüksek olan bireylerde yeme farkındalığının arttırılması ile ağırlık kaybı sağlanabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Yeme Farkındalığı, Uyku Kalitesi, Sirkadiyen RitimThis cross-sectional study was conducted on 150 healthy adult individuals aged 19-64 who applied to Bahçeşehir Family Health Center and did not have an eating disorder, did not have any chronic disease, pregnancy or lactation, and volunteered to participate in the study. A survey form that questions individuals' sociodemographic characteristics, eating habits, meal patterns, physical activity and anthropometric measurements, the Eating Awareness Scale to measure their eating awareness, the Questionnaire Form Determining Morning Man and Evening Man Types in Human Circadian Rhythm to determine their chronotypes, and the Pittsburgh Sleep Quality Index (to evaluate their sleep quality). PSQI) scales and survey questions were asked face to face to the individual who volunteered to participate in the study, and the answers were filled in by the responsible researcher. In the findings of the current study, a statistically significant relationship was found between individuals' gender and body mass index classification (p<0.05). While 51.5% (n:51) of women are normal and 34.3% (n:34) are slightly obese, 51% (n:26) of men are slightly obese and 33.3% (n:17) are slightly obese. He was found to be obese. Eating control and conscious nutrition values were found to be higher in women than in men (p<0.05). Conscious nutrition scores showed a statistically significant difference according to people's body mass index classification (p<0.05). Accordingly, it was determined that the conscious nutrition scores of individuals with a body mass index in the slightly overweight category were lower than those in the obese category. A statistically significant relationship was found between individuals' sleep quality index values and impulsivity scores, at a low negative level, and between their eating discipline scores, at a low negative level (r: -0.17, r: -0.19; p < 0.05, respectively). . It is thought that individuals with high eating awareness have better nutritional intake and food consumption status than individuals with low awareness, and weight loss can be achieved by increasing eating awareness in individuals with high body mass index. Key Words: Eating Awareness, Sleep Quality, Circadian Rhythm