Sleeve gastrektomi geçiren hastalarda duygusal yemenin ağırlık kaybı ve diyet kalitesi ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışma; Sleeve Gastrektomi ameliyatı geçirmiş yetişkin obez bireylerde, duygusal yemenin ağırlık kaybı ve diyet kalitesi ile ilişkili olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya, 2019 yılı Ağustos- Kasım ayları arasında İstanbul Özel Esencan Hastanesi'ne bariatrik cerrahi operasyonu için başvuran ve post-op birinci yılını tamamlamış 19-65 yaş aralığında 120 gönüllü katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılara, sosyodemografik verileri, antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, ameliyat öncesi ve post-op 1. yıldaki vücut ağırlığı), beslenme ve fiziksel aktivite durumları ile ilgili soruların yer aldığı bir anket formu, duygusal yeme ölçeği (DYÖ) ve üç günlük besin tüketim kaydı formu yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Katılımcıların diyet kalitelerinin besin ögesi bazında değerlendirilmesinde 'Besin Öğesi Yeterlilik Oranı' (NAR) kullanılarak hesaplanan 'Ortalama Yeterlilik Oranı' (MAR) puanlarından faydalanılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 35,9 ± 9,7 yıldır. Bireylerin ameliyat öncesi ve sonrası Beden Kütle İndeksi (BKİ) ortalamaları sırasıyla 50,0 ± 6,5 kg/m2 ve 29,9 ± 4,0 kg/m2'dir (p<0,001). Fazla Kilonun Kaybının (EWL) kadınlarda ortalama %86,3 ± 12,7, erkeklerde %76,8 ± 11,6 olduğu saptanmıştır (p<0,001). Katılımcıların DYÖ ortalama puanı 7,5 ± 3,4 puan (düşük düzey duygusal yeme) olup kadın ve erkeklerin puanları birbirine benzerdir (p>0,05). Katılımcıların sadece %14,2'sinde duygusal yeme geliştiği görülmüştür. Katılımcıların ortalama MAR puanları 73,4 ± 17,1 olup kadınların puanları erkeklerden yüksektir (p>0,05). Katılımcıların %50,8'inin diyet kalitesinin 'iyi', %31,7'sinin 'geliştirilmesi gerekli', %17,5'inin 'yetersiz' düzeyde olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Duygusal yemesi olan bireylerin post-op 1.yıldaki ortalama BKİ değerleri duygusal yemesi olmayanlardan daha yüksek bulunmuştur (p>0,05). EWL'si %50'nin üstünde olan bireylerde duygusal yeme olmayanların yüzdesi (%26,1) olanlardan (%14,3) daha yüksektir (p>0,05). Duygusal yeme ile EWL ve MAR puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler gözlenmezken duygusal yemesi olmayan, diyet kalitesi yüksek katılımcıların tüm gruplar içinde en yüksek EWL, en düşük BKİ değerlerine sahip olduğu görülmüştür (p<0,05). Sonuç olarak duygusal yeme, diyet kalitesi ve ağırlık değişimi ile ilişkili bulunmasa da diyet kalitesinin iyi düzeye çıkarılmasının ve duygusal yemenin giderilmesinin EWL oranlarının arttırılmasında başarı sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda alanında uzman diyetisyen, psikolog ve hekimin multidisipliner çalışması ve hastaların eğitimler ile desteklenmesi gerekli ve önemlidir.This study was conducted to evaluate whether emotional eating is associated with weight loss and diet quality in adult obese individuals who had undergone Sleeve Gastrectomy. 120 volunteer participants aged 19-65 years, who applied to Istanbul Private Esencan Hospital for bariatric surgery between August and November 2019 and completed the first post-op year, were included in the study. A questionnaire including questions about sociodemographic data, anthropometric measurements (height, body weight at preoperative and post-op 1st year), nutrition and physical activity status, emotional eating scale (EES) and three-day food consumption record were provided to the participants. The form was applied with face-to-face interview technique. The 'Mean Adequacy Ratio' (MAR) scores calculated using the 'Nutritional Adequacy Ratio (NAR)' were used to evaluate the diet quality of the participants on the basis of nutrients. The mean age of the individuals participating in the study was 35.9 ± 9.7 years. The mean Body Mass Index (BMI) of individuals before and after surgery were 50.0 ± 6.5 kg/m2 and 29.9 ± 4.0 kg/m2, respectively (p<0.001). The Excess Weight Loss (EWL) was found to be average 86.3 ± 12.7% in women and 76.8 ± 11.6% in men (p<0.001). The participants' mean EES score was 7.5 ± 3.4 points (low emotional eating), and the scores of men and women were similar (p>0.05). It was observed that 14.2% of the participants developed emotional eating. The mean MAR scores of the participants were 73.4 ± 17.1, and the scores of women were higher than men (p>0.05). It was observed that 50.8% of the participants had 'good' diet quality, 31.7% 'needs improvement' and 17.5% 'insufficient' (p<0.05). The mean BMI values of individuals with emotional eating at the post-op 1st year were found to be higher than those without emotional eating (p>0.05). The percentage of those without emotional eating (26.1%) was higher in people with an EWL above 50% than in those with an EWL (14.3%) (p>0.05). While no statistically significant relationship was observed between emotional eating, EWL and MAR scores, it was observed that participants without emotional eating and with high diet quality had the highest EWL and lowest BMI values among all groups (p<0.05). As a result, although emotional eating was not associated with diet quality and weight change, it is thought that improving diet quality and eliminating emotional eating may provide success in increasing EWL rates. In this direction, it is necessary and important to support the patients with the multidisciplinary work of dietitians, psychologists and physicians who are experts in their fields.