Beslenme eğitimi öncesi ve sonrasında çocukların medyaya ve sağlıklı beslenmeye bakışının değerlendirilmesi

Abstract

Yapılan bu araştırma Kayseri il merkezinde bulunan Besime Özdereci kamu ilkokulunda yürütülmüştür. Araştırmanın evreni Besime Özdereci Okulu'nun dördüncü sınıflarında eğitim gören ve bütün eğitimlere ve anketlere katılan 250 öğrenciden oluşmaktadır. Beslenme bilgi durumunu değerlendirmek için 'Beslenme Bilgi Anketi' eğitim öncesinde, eğitim sonrasında ve eğitimden 2 ay sonra uygulanmıştır. Öğrencilerin beslenme alışkanlıklarını, sosyal medya kullanımı, fiziksel aktivite ve alışkanlıkları değerlendirmek için 'Beslenme ve Sosyal Medya Alışkanlıkları Anketi' eğitimden önce ve eğitimden 2 ay sonra uygulanmıştır. Öğrenciler ile ilgili demografik bilgiler öğretmenlerde bulunan öğrenci takip dosyasından alınmıştır. Beslenme eğitimi haftada bir gün, bir ders saati, toplam 2 hafta yürütülmüştür. Araştırmanın tipi kontrol grupsuz ön test-son test deneme modelidir ve beslenme eğitiminin, beslenme alışkanlığındaki etkisi incelenmiş ve beslenme bilgi düzeyi ölçülmüştür. Çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için IBM SPSS Statistics 21 programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde hapiro Wilks testi, Q-Q grafikler tanımlayıcı istatistiksel metotlarını (ortalama, standart sapma, frekans, yüzde, medyan), Wilcoxon İşaretli Sıralar testi, Friedman testi, McNemar testi kullanılmıştır. Çocukların Beden Kitle İndeksi incelendiğinde %4,4'ünün zayıf, %61,2'sinin normal, %21,2'sinin şişman ve %13,2'sinin obez olduğu tespit edilmiştir. Çocukların eğitim öncesinde öğün atlama oranı %77,2 iken eğitim sonrası 2.aydaki öğün atlama oranının %62,4'e düştüğü saptanmıştır. Çocukların televizyon ve tablet karşısında besin tüketme eğilimi eğitim öncesi %77,2'dir. Bu oran eğitimden 2 ay sonra %58'e düşmüştür Beslenme bilgi düzeyi ölçümü eğitimden önce 73 puan, eğitimden sonrasında 82 puana çıkmış, eğitimden 2 ay sonra 78 puan olduğu saptanmıştır. Beslenme ailedeki ve çevredeki davranışların gözlemlenmesi ile şekillenmektedir ve kısa sürede bu davranışı değiştirmek zordur. Beslenme eğitiminin belli aralıklarla tekrarlanarak, davranış değişikliklerine devamlılık kazandırılmalıdır. Anahtar Kelimeler: Beslenme, Beslenme alışkanlıkları, Beslenme eğitimi, Yeterli ve dengeli beslenme, Çocuk eğitimi

This study has been conducted in Besime Özdereci, a publicly run primary school, in the province of Kayseri. The study population included 250 students in Besime Özdereci Primary School who are in their fourth grade and participate in all the trainings and surveys. In order to assess their knowledge of nutrition 'Nutrition Knowledge Questionnaire' has been carried out before and after the training and two-month-later. In order to assess their dietary habits, social media usage, physical activities and other habits 'Questionnaire on Nutritional and Social Media Habit' has been carried out before and after the training and two-month-later. Demographic information about the students are obtained from the student follow-up file. The nutrition training has been offered one hour per week, for a total of 2 weeks. The type of study is pretest-posttest design without a control group. The effect of nutrition training on dietary habits has been examined and nutrition knowledge level has been measured. While evaluating the findings obtained in this study, IBM SPSS Statistics 21 is used for statistical analysis. The data is analysed by using the Shapiro–Wilk test, Q-Q plots, descriptive statistical methods (mean, standard deviation, frequency, percentage, median), Wilcoxon Signed-Rank test, Friedman test and McNemar Test. When the Body Mass İndex of the children is examined, it has been found out that 4.4% are weak, 61.2% are normal, 21.2% are overweight and 13.2% are obese. While the rate of skipping meals was 77.2% before the training, this rate has decreased to 62.4% at the second week. Children's tendency to consume food in front of television and tablet was 77.2% before the training. This rate has decreased to 58% 2 months after the training. The level of nutrition knowledge before the training was 73 points, after the training it has increased to 82 points and 2 months after the training it is 78 points. Nutrition is characterized by observation of the behaviour in the family and the environment and it is difficult to change this behaviour in a short time. The nutritional training should be repeated at regular intervals in order to see the success in the behaviour change. Key Words: Nutrition, Dietary habits, Nutrition training, Adequate and balanced nutrition, Child training