Diş hekimlerinin COVID-19 sürecindeki COVID korkusu ve psikolojik durumlarının incelenmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Covid-19 salgını süresince herkes farklı ölçülerde etkilenirken sağlık çalışanları ön saflarda mücadele ederek yer almıştır. Vaka sayılarındaki artış, yüksek ölüm oranları, ekonomik kaygılar ve ayrımcılığa maruz kalma gibi faktörler sağlık çalışanlarını psikolojik olarak etkilemektedir. Diş hekimleri özelinde ise; çalışma ortamları, hastalarla olan yakın fiziksel temas ve kullandıkları ekipmanların özellikleri itibariyle virüse maruz kalma riskleri artmaktadır. Bahsedilen yüksek riskli çalışma ortamlarında görev almak diş hekimlerinde çeşitli psikolojik rahatsızlıklara yol açmaktadır. Araştırmamızda Covid-19 salgını sürecinde diş hekimlerinin Covid korkusu, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri ile bunlarla ilişkili faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmamıza aktif görev yapmakta olan gönüllü 376 diş hekimi katıldı. Katılımcı diş hekimlerine pandemi sürecinde sosyal izolasyon tedbirleri kapsamında Google anketler üzerinden oluşturulan anket formu uygulandı. Araştırmamıza alınan bireylere yönelik olarak oluşturulan Sosyodemografik Bilgi Formu, Covid-19 Korkusu Ölçeği ve Depresyon Anksiyete Stres-21 Ölçeği uygulandı. Bulgular: Çocuk sahibi olmayan diş hekimlerinin depresyon, anksiyete, stres ölçekleri ve Depresyon/Anksiyete/Stres toplam ölçek skoru ortalamalarının çocuğu olan diş hekimlerinden anlamlı derecede yüksek olduğu görüldü. Covid tanısı alma durumuna göre incelendiğinde; ölçek skorları arasında anlamlı farklılığa rastlanmadı. Sosyal medya kullanımına bakıldığında; Depresyon, anksiyete, stres ölçek skorları ve Depresyon/Anksiyete/Stres toplam ölçek skoru ortalaması sosyal medya kullanımı her zamankinden daha az olanlarda her zamankinden daha fazla ve her zamanki kadar olanlardan anlamlı derecede yüksek bulundu. Yapılan korelasyon analizi sonucunda; Stres ölçeği ile Depresyon ölçeği arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulundu. Aynı zamanda Stres ölçeği ile Anksiyete ölçeği arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulundu. Depresyon, anksiyete ve Depresyon/Anksiyete/Stres ölçek skorları için yapılan regresyon analizi sonucunda; Covid korkusu ölçek skoru, ruhsal hastalık varlığı ve sosyal medya kullanımı-her zamankinden daha az değişkenlerinin açıklayıcı faktörler olduğu ortaya çıktı. Stres ölçek skoru için yapılan analiz sonucunda da Covid Korkusu Ölçek skoru, ruhsal hastalık varlığı, alkol kullanımı-alkol kullanımında değişiklik ve sosyal medya kullanımı-her zamankinden daha az değişkenlerinin açıklayıcı faktörler olduğu ortaya çıktı. Sonuç: Pandemi döneminde diş hekimlerinin çalışma düzenlerinde Covid korkusunu, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini azaltmaya yönelik müdahaleler yapılması gerekmektedir. Yüksek risk altında çalışan kişilerin daha yakından takip edilmesi ve özellikle ruhsal hastalığa sahip olan gruba psikolojik destek sağlanması önem taşımaktadır. Aynı zamanda sosyal medya, alkol ve sigara kullanımında değişiklik gösteren bireylerin koruyucu önlem çalışmaları kapsamında takip edilmeleri gerekmektedir.Introduction and Purpose: As the societies are affected during the Covid-19 pandemic, the healthcare professionals have been fighting against the pandemic at the front lines. Factors such as an increase in covid cases, high mortality rates, economic uncertainty, and being subject to discrimination have mentally affected healthcare professionals. In terms of the working environment, the physical contact with the patients, and the features of the equipment they utilize, the infection risks of dentists have increased. Working in these high-risk environments leads mental health problems in dentists The goal of this study is to review the fear of Covid, depression, anxiety and stress levels, and related factors in dentists during the Covid-19 pandemic. Method: Actively practicing 376 dentists volunteered to contribute to our study. As per the social isolation precautions, a Google survey form administered to the participants (dentists). Demographics, Covid-19 Fear Scale, and Depression Anxiety Stress-21 Scale were included in the survey. Findings: The depression, anxiety, and stress scores of the participants without children, and the Depression/Anxiety/Stress total scale score is significantly higher than the dentists with children. The scale scores do not show a significant relationship with past COVID-19 diagnoses. The participants with less social media use than usual showed higher depression, anxiety, stress scores, and Depression/Anxiety/Stress total score average than individuals who use social media same amount of their regular usage, and more. The data shows that the Stress scale and the Depression scale has a statistically significant positive relationship. Similarly, a significant positive relationship between the Stress scale and the Anxiety scale has been founded. The regression analysis on depression, anxiety, and Depression/Anxiety/Stress scale scores demonstrated Covid Fear Scale score, current mental health diagnoses, and less than normal social media use as determining factors. Additionally, the analysis showed that Covid Fear Scale score, presence of mental issues, change in use of alcohol and less than normal social media use are determining factors of stress scale score. Conclusion: Some measures regarding the working conditions of the dentists should be taken to reduce the fear of Covid, depression, anxiety, and stress during the pandemic. Practitioners with high risk should be monitored closely. It is important to provide psychosocial support to the group that have mental health problems. Furthermore, the individuals who exhibit changes in use of social media, alcohol use and smoking should be monitored as a preventive intervention.