Hematoloji hastalarında destekleyici bakım gereksinimlerinin yaşam kalitesi ile ilişkisi

Abstract

Bu araştırmada birçok çeşidi ile yaygın bir hastalık grubu olan hematoloji hastalıkları tanısı konmuş ve uygun tıbbi tedaviler uygulanan hastaların tıbbi gereksinimlerinin yanında psikolojisi ve iyileşme süreci için önemli bir faktör olan destekleyici bakıma duyulan gereksinimin yaşam kalitesi ile ilişkisi incelenmiştir. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte tasarlanan bu araştırmada veriler %57 (n=114) erkek, %43 (n=86) kadın hastadan Hasta Bilgi Formu, James Destekleyici Bakım Gereksinimleri Ölçeği ve Yaşam Kalitesi Ölçeği-EORTC QLQ-C30 (Versiyon 3) ile toplanmıştır. Katılımcılardan toplanan veriler SPSS 21.0 Paket Programı'nda analiz edilmiştir. Analizlerde tanımlayıcı istatistik testler kullanılmıştır. Verilerin dağılımında normallik sınırında kalındığı için genel olarak parametrik testlerden t testi ve tek yönlü ANOVA analizi kullanılmıştır. Destekleyici bakım gereksinimleri ile yaşam kalitesinin ilişkisini ölçmek için yapılan analizlerde ise korelasyon analizi kullanılmıştır. Yaşam Kalitesi Ölçeği; genel iyilik durumu, fonksiyonel skala ve semptom skalası olmak üzere üç alt boyutlu olarak ele alınırken,Bakım Gereksinimleri Ölçeği; duygusal, manevi ve dini, sağlık bakımı, sağlık sorunları, bilişsel, fiziksel olmak üzere altıalt boyutlu olarak değerlendirilmiştir. Regresyon analizi sonuçlarına göre destekleyici bakım gereksinimi, hastaların genel iyilik halinde gerçekleşen değişmelerin %26'sını tek başına açıklamaktadır. Ayrıca yaşam kalitesine Manevi/Dini konular ile bilişsel sorunlar alt boyutlarının pozitif yönlü, sağlık bakımı ve fiziksel belirtiler alt boyutlarının negatif yönlü etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Hematoloji hastalarının yaşam kalitesini yükseltmede destekleyici bakımın önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Araştırmaya katılan hastaların genel iyilik halindeki değişimlerinin %26'sının tek başına destekleyici bakımdan kaynaklanması, destekleyici bakımın önemini istatistiksel olarak ortaya koyar niteliktedir.

Inthisstudy, it wasinvestigatedtherelationshipbetweentheneedsforsupportivecareandthequality of lifewhich is an importantfactorforthepsychologyandhealingprocess, as well as themedicalneeds of patientswhohavebeendiagnosedhematologydiseases, which is a commondiseasegroupwithit'smanyvarieties. Inthisdescriptiveandcorrelationalstudy, data wascollectedfrom57% (n=114)maleand43% (n=86)femaleusingPatient Information Form, James SupportiveCareNeedsScale, andQuality of Life-EORTC9 QLQ-C30 (Version 3.0)TurkishScale. The data collectedfromtheparticipantswereanalyzed in SPSS 21.0 Package Program. Descriptivestatisticaltestswereusedfortheanalysis. Data werenormallydistributed,the t test andone-way ANOVA analysiswere done.Correlationanalysiswasusedtoanalyzetherelationshipbetweensupportivecareneedsandquality of life. Quality of Life Scale has threesub-dimensionsincludinggeneral well-being, functionalscale, andsymptom; CareRequirementsScale has sixsub-dimensionsincludingemotional, spiritualandreligious, healthcare, healthproblems, cognitiveandphysical. Accordingtotheresults of theregressionanalysis, supportivecarerequirementexplains 26% of thechanges in the general well-being of thepatients. Inaddition, it wasdeterminedthatthesub-dimensions of spiritualreligiousissuesandcognitiveproblems had a positiveeffect on thequality of life, andthesub-dimensions of healthcareandphysicalsymptoms had a negativeeffect on thequality of life. Supportivecareappearstoplay an important role forimprovingthequality of life of hematologypatients. Thefactthat 26% of thechanges in general well-being of thepatientsparticipating in theresearcharisefromsupportivecarealonerevealstheimportance of supportivecarestatistically.