Tunceli Örnekleminde Yemek ve İnanç İlişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı Tunceli örnekleminde yemek ve inanç ilişkisinin incelenmesidir. İnanç ilişkileri hayatın her alanını olduğu gibi yemek kültürü alanını da belirlemektedir. Nitekim dinin en öne çıkan özelliğini insanların bireysel ve sosyal hayatlarına yön vermesi oluşturmaktadır. Yemek kültürü bir yandan maddi kültürün bir parçası olarak teknik detaylar içerse de diğer yandan da manevi kültürün bir parçası olarak sosyal ve dini anlamlar içermektedir. Söz konusu Alevilik ve Tunceli Aleviliği olduğunda da yemek ve inanç ilişkisinin güçlü bir şekilde tesis edildiği gözlemlenmiştir. Uygulamalı bir araştırma olan bu çalışmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Nitel araştırma yönteminin tercih edilmesinde yemek inanç ilişkisinin derinlemesine analiz edilmesinin amaçlanması etkili olmuştur. Nitekim nitel yöntemler genelleme amacı gütmeden var olan durumun analizine yönelmektedir. Bu bağlamda araştırmada nitel yöntemin alt desenlerinden olan görüşme metodu tercih edilmiştir. Görüşme metodunda veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Veri toplama aracında bir yandan yemek ve inanç ilişkisine dair sorular yer alırken diğer yandan da Tunceli-Aleviliği özelinde sorulara yer verilmiştir. Toplanan veriler üç boyuta ayrılarak analiz edilmiştir: Alevilik inancının kültürel özellikleri boyutu, Alevilik ve yemek kültürü boyutu ve Tunceli Alevi kültüründe özel günler ve yemek ilişkisi boyutu. Yapılan incelemelerde Tunceli Aleviliğindeki yeme ve inanç ilişkisinin temelinde doğum, cenaze ve düğün gibi törenlerdeki sembolik anlamlarla birlikte toplumsal değerlerin de öne çıktığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Tunceli, Alevilik,Yemek Kültürü ,İnanç. Tarih :Temmuz,2024

The purpose of this research is to examine the relationship between food and belief in the Tunceli sample. Belief relations determine the field of food culture, as well as every aspect of life. As a matter of fact, the most prominent feature of religion is that it directs people's individual and social lives. While food culture includes technical details as a part of material culture, it also includes social and religious meanings as a part of spiritual culture. When it comes to Alevism and Tunceli Alevism, it has been observed that the relationship between food and faith is strongly established. In this study, which is an applied research, qualitative research method was preferred. The aim of in-depth analysis of the relationship between food and belief was effective in choosing the qualitative research method. As a matter of fact, qualitative methods focus on the analysis of the existing situation without aiming for generalization. In this context, the interview method, which is one of the sub-patterns of the qualitative method, was preferred in the research. In the interview method, data was collected through a semi-structured interview form. While the data collection tool included questions about the relationship between food and faith, it also included questions specific to Tunceli-Alevism. The collected data were analyzed by dividing into three dimensions: the cultural characteristics of the Alevism belief, the dimension of Alevism and food culture, and the dimension of the relationship between special days and food in Tunceli Alevi culture. In the examinations, it was determined that social values, along with symbolic meanings in ceremonies such as birth, funeral and wedding, stand out on the basis of the relationship between food and belief in Tunceli Alevism. Key Words: Tunceli, Alevism, Food Culture, Faith.