İşçilerin vardiyalı ve vardiyasız sistemde çalışmasının beslenme durumu üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, işçilerin vardiyalı ve vardiyasız sistemde çalışmasının beslenme durumu üzerine etkisini belirlemek amacıyla 1 Nisan 2017-1 Ağustos 2017 tarihleri arasında bir otomotiv fabrikasında yapılmıştır. Araştırma kapsamına 20-49 yaş aralığında, 139 vardiyalı çalışan işçi ve 187 vardiyasız çalışan işçi alınmıştır. İşçilere genel özelliklerini, sağlık bilgilerini, beslenme alışkanlıklarını ve uyku düzenlerini tespit etmeye yönelik anket soruları sorulmuştur. Çalışmaya katılan işçilerin her iki grubunda çoğunluğu evli ve lise mezunu bireylerden oluşmaktadır ve istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Çalışmaya katılan işçilerin boy, kilo ve BKİ değerleri ortalamaları ile çalışma durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Ancak BKİ'leri obezite açısından sınıflandırıldığında Vardiyalı çalışan işçilerin %63,3'ü fazla kilolu ve obez iken, Vardiyasız çalışan işçilerde bu oran %60,4 bulunmuştur (p<0,05). Vardiyalı ve Vardiyasız çalışan işçilerin öğün atlama durumları, benzerlik göstermektedir. Vardiyalı çalışanların %44'ünün düzensiz çalışmaktan ötürü öğün atladığı tespit edilmiştir (p<0,05). Çalışmaya katılan vardiyalı ve vardiyasız işçilerde en fazla içecek tüketiminin çay ve kahve olduğu görülmüştür. Ara öğünlerde içecek olarak kola, gazoz vb. ile maden suyu tüketiminin ise vardiyalı işçilerde (%17,6) vardiyasız işçilerden (%13,4) daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Çalışmaya katılan Vardiyalı çalışanların %86,3'ü vardiyalı sistemin beslenme alışkanlığı üzerinde olumsuz etkisi olduğunu düşünürken, bu oran Vardiyasız çalışanlarda %71,7'dir (p<0,05). Vardiyalı çalışan işçilerin %78,4'ü çeşitli nedenlerle uyuyamadığını bildirirken, Vardiyasız çalışanlarda bu oran %52,9 olarak saptanmış ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Vardiyalı çalışan bireylerin sağlıklı beslenme eğitimleri almaları, beslenmelerinin bir diyetisyen tarafından düzenlenmesi ve kronik hastalıklara karşı koruyucu önlem alınması, uyku kalitelerinin artırılması yönünde çalışmalar yapılmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: İşçi beslenmesi, Vardiya sistemi, Beslenme durumu.

This study was carried out at an Automobile Factory between 1 April 2017 and 1 August 2017 in order to determine the effect of workers on the nutritional status of their work in shift and non-shift system. In the scope of the study, 139 workers working in shifts and 187 workers working in non-shift system were employed in the 20-49 age range. The questionnaires were asked to determine the general characteristics, health information, eating habits and sleep patterns of the workers. The majority of the workers in both groups were married and high school graduates and no statistically significant difference was found. There was no statistically significant difference between the height, weight and BMI values of the workers who participated in the study. However, when BMIs were classified as obesity, 63.3% of shift workers were overweight and obese, while this rate was 60.4% for non-shift workers (p <0.05). There is similarity between shift and non-shift workers in terms of skipping a meal. It was determined that 44% of the shift workers skipped meals due to irregular work (p <0.05). It was observed that the highest consumption of beverages was tea and coffee for shift and non-shift workers. Consumption of cola, soda etc. and mineral water was higher in shift workers (17.6%) than non-shift workers (13.4%). While 86.3% of the shift workers participated in the study thought that the shift system had a negative effect on the eating habits, this rate was 71.7% in non-shift workers (p <0.05). While 78.4% of the workers working in shifts reported that they could not sleep for various reasons, this rate was found to be 52.9% in non-shift workers, and a statistically significant relationship was found (p <0.05). It was concluded that individuals working in shifts should take healthy nutrition education, regulate their nutrition/diet by a dietician and take preventive measures against chronic diseases, and work on increasing the quality of sleep. Keywords: Worker nutrition, Shift system, Nutrition status.