The Influence of the Diaspora on Dersim (Tunceli) Music: The Case of Mikail Aslan

Abstract

Bu tez çalışması, Dersim müziğinin diaspora bağlamında geçirdiği kültürel, estetik ve kimliksel dönüşümleri Mikail Aslan'ın sanat pratiği üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Tez kapsamında şu temel sorulara yanıt aranmıştır: Diaspora deneyimi Dersim müziğinin yapısal ve tematik unsurlarını nasıl etkilemiştir? Mikail Aslan'ın müzikal üretiminde diasporik ögeler hangi düzlemlerde görünür hale gelmiştir? Çalışmada, nitel araştırma yöntemleri temel alınmış; literatür taraması, etnografik gözlem ve yapılandırılmış söyleşilerden elde edilen veriler etnomüzikolojik bir perspektifle değerlendirilmiştir. Dersim'in tarihsel olarak maruz kaldığı zorunlu göç, kültürel asimilasyon ve kimlik baskılarının müziğe yansıma biçimleri, diaspora kavramının kavramsal çerçevesi ile birlikte tartışılmıştır. Bu doğrultuda, Mikail Aslan'ın Almanya'daki sanat hayatı boyunca ortaya koyduğu müzikal üretimler hem yerel hafızanın taşıyıcısı hem de çokkültürlü etkileşimlerin ürünü olarak değerlendirilmiştir. Tezde ulaşılan bulgular, diaspora deneyiminin sadece bir kopuş değil; aynı zamanda kültürel belleğin yeniden inşasına olanak sağlayan yaratıcı bir alan olduğunu göstermektedir. Aslan'ın müziğinde çok dilli repertuvar kullanımı (Zazaca, Türkçe, Kürtçe, Ermenice), geleneksel halk ezgilerinin modern orkestrasyonlarla harmanlanması, sözlü kültürle dijital kayıt tekniklerinin buluşturulması ve müziğin bir kimlik inşası aracı olarak konumlandırılması dikkat çekmektedir. Sanatçının hem bireysel hem kolektif düzlemde kimliksel bir dönüşümü mümkün kıldığı, diaspora hafızasını canlı tutan bir müzikal anlatı geliştirdiği saptanmıştır. Bu yönüyle çalışma, diaspora-müzik ilişkisine dair literatüre katkı sağlamayı hedeflemekte; aynı zamanda Dersim müziği gibi yerel kültürel ifadelerin, küresel bağlamlarda nasıl evrildiğini anlamaya yönelik önemli bir örnek sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Diaspora, Göç, Dersim, Dersim Müziği, Mikail Aslan

This thesis aims to examine the cultural, aesthetic, and identity-related transformations of Dersim music within the diaspora context through the artistic practice of Mikail Aslan. The study addresses the following core questions: How has the diaspora experience influenced the structural and thematic elements of Dersim music? In what dimensions do diasporic elements manifest in Mikail Aslan's musical production? The research adopts qualitative methods, with data gathered through literature review, ethnographic observation, and structured interviews, analyzed from an ethnomusicological perspective. The study explores how Dersim's historical experiences of forced migration, cultural assimilation, and identity suppression are reflected in its music, framed within the conceptual lens of diaspora. Accordingly, Mikail Aslan's musical works produced during his artistic career in Germany are evaluated as both a carrier of local memory and a product of multicultural interactions. The findings suggest that the diaspora experience is not merely a rupture but also a creative space enabling the reconstruction of cultural memory. Notable aspects of Aslan's music include the use of a multilingual repertoire (Zazaki, Turkish, Kurdish, Armenian), the blending of traditional folk melodies with modern orchestrations, the integration of oral culture with digital recording techniques, and the positioning of music as a tool for identity construction. The artist is found to facilitate identity transformation on both individual and collective levels, developing a musical narrative that keeps diaspora memory alive. In this regard, the study contributes to the literature on the diaspora-music relationship while offering a significant case study for understanding how local cultural expressions, such as Dersim music, evolve in global contexts.