Alkol Kullanım Bozukluğunda Aleksitiminin Eşlik Eden Psikiyatrik Belirtiler ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, alkol kullanım bozukluğu olan bireylerin yaşam kalitesini yordamada aleksitimi, depresyon, anksiyete duyarlılığı, dürtüsellik ve psikolojik belirtilerin etkilerini incelemektir. Ayrıca, bu değişkenlerin demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediği de test edilmiştir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu çalışma kesitsel niteliktedir. Araştırmanın katılımcıları, alkol kullanım bozukluğu tanısı almış 18-65 yaş arası 100 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Alkol Kullanım Bozukluğu Testi (AUDIT), Yaşam Kalitesi Kısa Form Ölçeği (SF- 36), Toronto Aleksitimi Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Anksiyete Duyarlılığı İndeksi, Barratt Dürtüsellik Envanteri ve SCL-90-R (Psikolojik Belirti Tarama Testi) kullanılmıştır. Veriler yüz yüze toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklem ttesti, tek yönlü varyans (ANOVA) analizi, Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, alkol kullanım bozukluğu, depresyon ve anksiyete duyarlılığının yaşam kalitesinin anlamlı yordayıcıları olduğu; buna karşılık aleksitimi, dürtüsellik ve genel psikolojik belirtilerin yaşam kalitesine anlamlı bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Demografik değişkenlerle ilgili sonuçlarda ise alkol kullanım bozukluğu, depresyon, anksiyete duyarlılığı, aleksitimi ve dürtüsellik gibi değişkenler açısından cinsiyetler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır.The aim of this study is to examine the effects of alexithymia, depression, anxiety sensitivity, impulsivity, and psychological symptoms on predicting the quality of life in individuals with alcohol use disorder. Additionally, it investigates whether these variables differ based on demographic characteristics. This study, utilizing a relational screening model, is cross-sectional in nature. The participants consist of 100 individuals aged 18- 65 diagnosed with alcohol use disorder. Data collection instruments include the Alcohol Use Disorder Identification Test (AUDIT), Short Form-36 Health Survey (SF-36), Toronto Alexithymia Scale, Beck Depression Inventory, Anxiety Sensitivity Index, Barratt Impulsiveness Scale, and the SCL-90-R (Symptom Checklist-90-R). Data were collected through face-to-face interviews. Independent sample t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, and multiple linear regression analysis were used for data analysis. The results of the study indicate that alcohol use disorder, depression, and anxiety sensitivity are significant predictors of quality of life, whereas alexithymia, impulsivity, and general psychological symptoms were not found to have a significant effect on quality of life. In terms of demographic variables, no statistically significant differences were found between gender and variables such as alcohol use disorder, depression, anxiety sensitivity, alexithymia, and impulsivity.