2000 sonrası Türk sinemasında taşradaki erkek çocuklarının erkeklik performansları: Beş Vakit (2005), Bal (2010), Sivas (2014)

Abstract

Beş Vakit (Reha Erdem, 2006), Bal (Semih Kaplanoğlu, 2010) ve Sivas (Kaan Müjdeci, 2014) filmlerinde 2000 sonrası Türkiye Sinemasında taşradaki erkek çocuklarının sergiledikleri erkeklik rollerini incelemektedir. Bu erkeklik rolleri incelenirken, merkezin dışı kabul edilen taşranın perspektifinden gündelik yaşamın yansımalarına odaklanılmıştır. Taşra, kavram olarak farklılıklar gösterse de kendi dinamikleri olan bir yerdir. Yaşamın başladığı ve bittiği yerde kendi zamanını yaşayan taşra; erkekliğin ve iktidar savaşlarının kendini alenen gösterdiği bir mekân olarak nitelendirilebilir. Taşranın günlük yaşamında hâkimiyet kuran kültürel kodlar kent yaşamına göre oldukça barizdir. Hal böyleyken toplumsal cinsiyet rolleri ve baskın erkekliğin temelleri taşranın dinamikleri ile iç içe geçmiş ve neden sonuç bağlamını taşımaktadır. Filmlerin mekânı olan taşradaki erkek çocukların betimlenmelerinde benzerliklerine ve farklılıklarına dair çözümlemeler yapılmıştır. Çözümlemeler öncesinde ise taşra ve toplumsal cinsiyetin getirdiği erkeklik kavramlarına dair sorgulamalar, Türk sinemasının ilk örneklerinden günümüze kadar geçen süreçte, öne çıkan kavramlar eşliğinde incelenmiştir.

This thesis aims at analysing the masculinity roles performed by rural boys in Turkey's cinema after 2000 in three distinct movies: Beş Vakit (Reha Erdem, 2006), Bal (Semih Kaplanoğlu, 2010) and Sivas (Kaan Müjdeci, 2014). This analysis will mainly focus on the reflection of this masculinity roles on the depiction of the daily life in peripheral rural world. The rural life, despite its manifold definitions has its particular dynamics. The rural life has its own timeframe that defines when life starts and ends; it can be described as a space where masculinity and power struggle manifest itself in its most open form. Compared to city life, the cultural codes that dominate the everyday life are much more apparent. In this context, the gender roles and the fundamentals of dominant masculinity are intertwined with rural life(s cultural dynamics and they are interconnected in a cause and effect relation. In these films, the similarities and differences in the representation of boys in the context of rural life are put into analysis. In order to build a theoretical foundation for such analysis, different interpretations and arguments on the representation of rural life as well as the gender roles in Turkish cinema history, from the beginning up until today are brought together, including its outstanding concepts.