Üniversite öğrencilerinde alkol madde kullanım bağımlılık risk düzeyleri ile kaygı düzeyi ve savunma mekanizmaları düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma üniversite öğrencilerinde alkol/madde kullanım bağımlılık risk düzeylerinin kaygı düzeyi ve kullanılan savunma mekanizmaları düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma örneklemini İstanbul ilinde yaşayan, 18-30 yaş aralığında 394 lisans ve yüksek lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Savunma Biçimleri Testi (SBT), Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (STAI-TX) ve Bağımlılık Profil İndeksi Risk Tarama Formu (Alkol Ölçeği), (Madde Ölçeği)-(BAPİRT) uygulanarak araştırma verileri elde edilmiştir. Araştırma verileri SPSS 20 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre alkol bağımlılığı riskinin katılımcıların cinsiyetine, aile bireylerinde alkol kullanım durumlarına, aile ile birlikte yaşama durumlarına, partner ilişkisinin olma durumlarına ve çevresinde alkol kullanan arkadaşlarının olmasına göre farklılık gösterdiği görülmüştür. Madde bağımlılığı riskinin ise katılımcıların cinsiyetine, ekonomik durumuna, aile ile birlikte yaşama durumuna ve çevrelerinde madde kullanan arkadaşlarının olma durumuna göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırma değişkenleri arasındaki ilişkilerde katılımcıların durumluk kaygı düzeyleri ile madde bağımlılığı risk düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Savunma mekanizmaları ile kaygı arasındaki ilişkilerde; olgun savunmalar ile durumluk ve sürekli kaygı arasında negatif, immatür savunmalar ile durumluk ve sürekli kaygı arasında pozitif ve nevrotik savunmalar ile sürekli kaygı düzeyi arasında pozitif yönde ilişkiler tespit edilmiştir. Savunma mekanizmaları ile alkol ve madde bağımlılığı risk düzeylerine ait ilişkilerde ise immatür savunmalar ile alkol ve madde bağımlılığı risk düzeyi arasında pozitif yönde bir ilişki tespit edilirken nevrotik savunmalar ile alkol bağımlılığı risk düzeyi arasında benzer şekilde pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda savunma mekanizmaları olan; immatür, nevrotik ve olgun savunmaların alkol ve madde bağımlılığı riski üzerindeki etkisinde durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin aracılık etkisinin olmadığı görülmüştür.

The aim of this research is to examine the relationship between alcohol/substance use dependence risk levels, anxiety level and the levels of defense mechanisms used in university students. The study sample consists of 394 undergraduate and graduate students between the ages of 18-30 living in Istanbul. Research data were obtained by applying the Sociodemographic Information Form, Defense Style Questionnaire, State-Trait Anxiety Inventory and Risk Screening Questionnaire For Alcohol And Substance Use to the participants. Research data were analyzed using SPSS 20 package program. According to the findings obtained from the research, it was seen that the risk of alcohol dependence differs according to the gender of the participants, alcohol use in family members, living with the family, having a partner relationship and having friends who use alcohol around them. It has been determined that the risk of substance dependence differs according to the gender of the participants, their economic status, the status of living with their families and the presence of friends who use substances in their environment. In the relationships between the research variables, a positive relationship was found between the state anxiety levels of the participants and their substance dependence risk levels. In the relationship between defense mechanisms and anxiety; Negative relationships were found between mature defenses and state and trait anxiety, positive relationships between immature defenses and state and trait anxiety, and positive relationships between neurotic defenses and trait anxiety. In the relationship between defense mechanisms and alcohol and substance dependence risk levels, a positive relationship was found between immature defenses and alcohol and substance dependence risk level, while a similarly positive relationship was observed between neurotic defenses and alcohol dependence risk level. As a result of the research, the defense mechanisms; it was observed that the effects of immature, neurotic and mature defenses on alcohol and substance dependence risk were not mediated by state and trait anxiety levels.