Kars İlinde Uygulanan Azerbaycan Kökenli Danslarda Göç Etkisi ve Varoluş Süreçleri

Abstract

Kafkasya sahip olduğu coğrafik yapısı nedeniyle, önemli ulaşım koridorları üzerinde yer almaktadır. Özellikle Rusya için önemli geçiş rotasına sahiptir. Bölgede yaşanan savaşlar, birçok göçe neden olmuştur. Çarlık Rusya Döneminde, iki büyük göç meydana gelmiştir. Bunlardan ilki, 1864 yılında meydana gelen, “Büyük Kafkas göçüdür.” Diğeri ise 1877-1878 yıllarında yaşanan Kafkas ayaklanmasıdır. Bu ayaklanma sonucunda, Kafkas halkları, kendi coğrafyalarından sürülmüştür. Son olarak, Sovyet Devrimi döneminde gerçekleşen göç dalgasından, Transkafkasya bölgesinde yaşayan Ahıska ve Azerbaycan Türkleri etkilenmişlerdir. Coğrafi konumu nedeniyle Kafkas kültür coğrafyasından güneye doğru yapılan göç hareketlerinde, en çok Kars ve Iğdır illeri etkilenmişlerdir. Dolayısı ile yöredeki kültürün oluşumunda farklı etnik grupların etkisi görülebilmektedir. Dans kültürü açısından bakıldığında, Azerbaycan kökenli dansların, yöredeki ve sonrasında, bütün Türkiye’ye yayılan icralarında değişimler gözlenmiştir. Bu değişmeler, daha önce yaptığımız birçok sözlü tarih çalışmalarıyla ortaya konmuştur. Bu çalışmada ise, Kars ilinde uygulanan, Azerbaycan kökenli danslarda görülen icralar üzerinde odaklanılacaktır. Göç etkisi ile Türkiye coğrafyasında dans kültürü açısından yaşanan süreçleri, icraları üzerindeki değişiklikleri ve nedenleri, yeniden varoluş veya “birinci ve ikinci varoluş” süreçleri göç bağlamı üzerinden incelenmeye çalışılacaktır. Araştırmada temel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmış, veriler görüşme tekniği ile toplanmış, literatür taraması ile de desteklenmiştir. Bu çalışma Sakarya Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulunun 05.09.2022 tarihli ve 49 sayılı toplantısında alınan "19" nolu kararı ile uygun görülmüştür.