İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ AYRIŞMA, KENTSEL YOKSULLUK VE GÜNÜMÜZDE UÇURUM İNSANLARI

Abstract

1900’lü yıllarda Londra’da yaşanan hızlı endüstrileşme sürecinde görülen emek sömürüsü, çalışma koşullarının kötülüğü ve yönetimin sosyal güvelik konusundaki yetersizlik gibi nedenlerle işçi sınıfı yoksulluğa mahkûm edilmiştir. Burada hüküm süren yoksulluk sadece gelir temelli olmayıp, hayatın her alanında hissedilen çok boyutlu bir yoksulluktur. Londra’da işçi sınıfının yaşadığı bu yoksulluk nedeniyle yaşam şartları kötüleşmiş ve düşük gelir seviyesine sahip kesimin yerleştiği gecekondu mahallelerinden oluşan doğu yakası oluşmuştur. İşçilerin, dualist (ikili) işgücü piyasasının varlığı nedeniyle gelir açısından bölünmesi, sosyal hayatta da benzer bölünmeye sebebiyet vermiştir. Yirminci yüzyılın başında düşük gelire sahip işçilerin yaşadığı doğu yakası ve daha üst gelir düzeyine sahip batı yakası olarak ikiye bölünen Londra, günümüzde de hızlı endüstrileşen ve kontrolsüz büyüyen şehirlerde yaşanmakta olan kentsel yoksulluğun sosyal etkileri hakkında yol gösterici niteliğe sahiptir. Günümüzde ve gelecek dönemde yeni oluşan büyük şehirlerin gecekondu mahallelerine yönelik uygulanacak sosyal politikalar ve yoksullukla mücadele stratejileri, yoksullukla mücadelede önemini korumaktadır. Jack London’ın Uçurum İnsanları kitabında kentsel yoksulluk ve yoksulluğun sosyal etkileri konusunda önemli değerlendirmeler bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hızlı büyüyen şehirlerde yaşanan yoksulluğun sosyal hayat üzerindeki olumsuz etkilerinin tarihin her döneminde varlığını sürdürdüğünü örneklerle ortaya koymaktır. 1900’lü yıllarda İngiltere’de Londra şehrinin hızla kentleşmesi sonucunda yaşanan yoksulluk ile günümüzde gelişmekte olan ülkelerin yeni oluşan mega şehirlerinde yaşanan yoksulluğun özellikleri arasında benzerlikler bulunmaktadır. Uçurum İnsanları kitabı; yoksulluğun yıkıcı etkilerini tüm detaylarıyla açıklamakta ve günümüzdeki kentsel yoksulluğu anlamlandırabilmemize katkı sağlamaktadır.