Hemşirelerin yaşlı hastalara yönelik tutumları ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırma; hemşirelerin yaşlı hastalara yönelik yönelik tutumları ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak planlandı. Araştırma, 1Nisan-1Ekim 2019 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinde çalışan hemşireler ile gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini; çalışmanın amacı ve gerekli bilgilendirmeler yapıldıktan sonra anketi doldurmayı kabul eden, aktif olarak çalışan 350 hemşire oluşturdu. Veriler; 'Hemşire Tanıtım Formu', 'Kogan Yaşlılara Karşı Tutum Ölçeği (KYKTÖ)' ve 'Duygusal Zekâ Değerlendirme Ölçeği (DZDÖ)' aracılığı ile toplandı. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirmesinde, IBM SPSS for Windows 22.0 programı ve sayı-yüzdelik hesaplamaları, Man Whitney U testi, Anova testi, Kruskal Wallis testi, t testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalamalarının 29,95±8,12 yıl, %72'sinin kadın, %59,1'inin bekar ve %82,9'unun yaşlı ile birlikte yaşamadığı, çalışma yılı ortalamalarının 7,35±7,22, %51,1'inin yaşlı hastalara bakım vermediği ve %65,1'inin yaşlı hastalara hizmet verilen alanlarda (geriatri, huzur evi, darülaceze ve.) çalışmak istemediği belirlendi. Kogan Yaşlılara Karşı Tutum Ölçeği (KYKTÖ) toplam puan ortalamasının 121,30±8,36 olduğu görüldü. KYKTÖ ile yaş, cinsiyet, medeni durum ve hemşirelerin çalıştığı süre arasında anlamlı fark olduğu belirlendi (p≤0,05). Duygusal Zeka Değerlendirme Ölçeği (DZDÖ) toplam puan ortalaması 135,18±21,52 olarak saptandı. Ayrıca DZDÖ'nin alt boyutları ile yaş, cinsiyet, medeni durum ve uzun süreli çalışma deneyimi (16-20 yıl) arası anlamlı farklılık belirlendi (p≤0,05). KYKTÖ ile DZDÖ puan ortalamaları arasında anlamlı ilişki saptanmadı (p>0,05). Araştıma sonucunda, çalışmaya katılan hemşirelerin yaşlılara karşı tutumları ve duygusal zeka düzeylerinin olumlu-orta düzeyde olduğu, puan ortalamaları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlendi. Hemşirelerin duygusal zekâ düzeylerinin ve yaşlılara karşı tutumlarını olumlu yönde artırmalarını sağlayacak yöntemlerin geliştirilmesi ve uygulanması, hizmet içi eğitim, seminer, sertifika programlarının düzenlenmesi önerilir.This research was planned to examine the relationship between nurses' attitudes towards elderly patients and emotional intelligence levels. The descriptive study was carried out with nurses working in a university hospital between 1 April and 1 October 2019. The sample of the study is consisted of 350 the nurses who were actively working, who agreed to fill in the questionnaire after the purpose of the study and necessary information were given. The data was collected through 'Nurse Information Form', 'Kogan Attitudes Towards Older People Questionnaire (KAOP)' and 'Emotional Intelligence Evaluation Scale (EIES)'.In the evaluation of the data obtained the study, IBM SPSS for Windows 22.0 program and number-percentage calculations, Man Whitney U test, Anova test, Kruskal Wallis test, t test and correlation analysis were used. The average age of the nurses participating in the study was 29.95 ± 8.12 years. 72% of them were women, 59.1% were single and 82.9% of them were not living with the elderly. It was determined that 51.1% did not care for elderly patients and 65.1% did not want to work in areas serving elderly patients (geriatrics, nursing home, hospice, etc.). The total score average for the KAOP was 121.30 ± 8.36. It was determined that there was a significant difference between KAOP and age, gender, marital status, and the time that nurses worked (p≤0.05). The EIES total score average was 135.18 ± 21.52. In addition, a significant difference was found between the subdimension of EIES and age, gender, marital status, and long-term work experience (16-20 years) (P<0.05). There was no significant relationship between KAOP and EIES (p> 0.05). As a result of the research, it was determined that the attitudes and emotional intelligence levels of the nurses participating in the study were positive-moderate and there was no significant relationship between the mean scores. It is recommended to develop and implement methods that will enable nurses to increase their emotional intelligence levels and their attitudes towards the elderly positively, to organize in-service training, seminars and certificate programs.