Üniversitelerde Yükseköğretim Kültürü ile Örgütsel Demokrasi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; üniversitelerde yükseköğretim kültürü ile örgütsel demokrasi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmanın değişkenlerine ilişkin öğretim elemanlarının algılarının cinsiyet, medeni durum, üniversite, fakülte, yaş ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmaya 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında Türkiye'nin Marmara bölgesinde bulunan ve bünyesinde güzel sanatlar, mühendislik ve iktisadi ve idari bilimler fakülteleri bulunan Marmara Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi ve Trakya Üniversitesinde görev yapmakta olan 400 öğretim elemanı (profesör, doçent, dr öğretim üyesi ve araştırma görevlileri) katılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Çalışmada 'Yükseköğretim Kültürü Ölçeği', ve 'Örgütsel Demokrasi Ölçeği' kullanılmıştır. Öğretim elemanlarının yükseköğretim kültürüne ait algıları ile örgütsel demokrasi algıları ortalama ve standart sapma puanlarıyla sunulmuş olup ve çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmama durumu normallik testleri sonucunda çözümlenmiştir. Araştırmada toplanan verilerin betimsel istatistikleri için Pearson korelasyon katsayısı, T-Testi, regresyon analizi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında yapılan analizler sonucunda Likert formatında oluşturulan ölçeklerde elde edilen puanlar sonucu öğretim elemanlarının yükseköğretim kültürü algıları ve örgütsel demokrasi algılarının orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretim elemanlarının yükseköğretim kültürü ve örgütsel demokrasiye ait algılarının medeni durum, unvan, üniversite, yaş ve kıdeme göre farklılık gösterdiği saptanmıştır. Bununla birlikte, korelasyon analizi sonucuna göre öğretim elemanlarının yükseköğretim kültürü ve örgütsel demokrasi algı düzeyi arasında pozitif yönde, yüksek düzeyde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Son olarak yükseköğretim kültürünün boyutlarından olan dışsal uyum ve temel varsayımlar boyutunun örgütsel demokrasinin anlamlı yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.The purpose of this research; to reveal the relationship between higher education culture and organizational democracy in universities. It was examined whether the perceptions of the faculty members regarding the variables of the research showed a significant difference according to gender, marital status, university, faculty, age and seniority variables. In the 2021-2022 academic year, 400 faculty members (professor, associate professor, doctor foculty members and research assistants) working at Marmara University, Kocaeli University and Trakya University, located in the Marmara region of Turkey, with faculties of fine arts, engineering and economic and administrative sciences participated in the research. The research was designed in the relational scanning model. 'Higher Education Culture Scale' and 'Organisational Democracy Scale' were used in the study. Faculty members' perceptions of higher education culture and organizational democracy perceptions were presented with mean and standard deviation scores, and whether they differed according to various variables was analyzed as a result of normality tests. Pearson Correlation coefficient, T-Test, regression analysis and ANOVA tests were used for the descriptive statistics of the data collected in the study. As a result of the analyzes carried out within the scope of the research, it was determined that the faculty members' perceptions of higher education culture and organizational democracy were at a medium level as a result of the scores obtained on the scales created in Likert format. In addition, it was determined that faculty members' perceptions of higher education culture and organizational democracy differ according to marital status, title, university, age and seniority. However, according to the correlation analysis results, a positive, high and significant relationship was found between the faculty members' perception level of higher education culture and organizational democracy. Finally, it was concluded that the external harmony and basic assumptions dimensions, which are among the dimensions of higher education culture, are significant predictors of organizational democracy.