İnsülin direnci gelişmiş pkos hastalarında diyet kalitesinin visseral adipozite indeksi ve kardiyometabolik risk faktörleri ile ilişkisi

Abstract

Çalışmanın amacı, insülin direnci (IR) gelişmiş Polikistik Over Sendromu (PKOS) hastalarında diyet kalitesinin visseral adipozite ve kardiyometabolik risk faktörleri ile ilişkisinin değerlendirilmesidir. Çalışmaya 20-40 yaş arasında, Rotterdam kriterlerine göre PKOS tanısı almış, insülin direnci bulunan 114 kadın birey dâhil edilmiştir. Çalışma verilerinin toplanmasında; katılımcıların demografik özellikleri, hastalıkları, fiziksel aktivite durumları ve antropometrik ölçüm bilgilerinin yer aldığı katılımcı bilgi formu, besin tüketimlerinin değerlendirilmesi amacıyla besin tüketim sıklığı kayıt formu ve üç günlük besin tüketim kaydı formu kullanılmıştır. Ayrıca bireylerin diyet kalitelerini ölçmek amacıyla sağlıklı yeme indeksi 2015 (SYİ-2015) kullanılmıştır. Katılımcıların yaş (yıl) ve beden kütle indeksi (BKİ) ortalaması sırasıyla 26,58 ± 4,35 yıl ve 31,03 ± 4,50 kg/m2 bulunmuştur. Katılımcıların mevcut semptomları arasında adet düzensizliği (%62,28), akne-sivilce (%57,89), tüylenme (%57,02), obezite (%54,39), yorgunluk (%52,63) yer almaktadır. Bireylerin SYİ-2015 puan ortalaması 39,11 ± 10,65 puan (kötü diyet kalitesi) olup, katılımcıların %92,46'sının 'kötü diyet kalitesi'ne, %17,54'ünün ise 'geliştirilmesi gereken diyet kalitesi'ne sahip olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların ortalama bel çevresi 94,10 ± 10,48 cm, bel-kalça oranı 0,85 ± 0,03, bel-boy oranı 0,59 ± 0,05, visseral adipozite indeksi (VAİ) değerleri 7,44 ± 1,80 bulunmuştur. Bireylerin çoğunluğunun günlük diyetle tüketilen C vitamini (µg), B1 vitamini (µg), B5 vitamini (µg), B6 vitamini (µg), B12 vitamini (µg), kalsiyum (mg), magnezyum (mg), demir (mg), çinko (mg), flor (µg), iyot(µg)düzeylerininyetersiz olduğu görülmüştür. Çalışmada SYİ-2015 düzeyleri ile VAİ ve kan parametreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır(p>0,05). Ancak VAİ ile açlık kan glukozu, açlık insülin, kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol (HDL) kolesterol, trigliserit(TG), total testesteron düzeyleri, günlük diyetle tüketilen posa, protein (g), A, C, B1, B2, B5 vitaminleri, biotin, folik asit, potasyum, fosfor, demir, çinko düzeyleri, balık (g), kurubaklagil (g) ve çiğ salata/sebze (g) tüketim düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler saptanmıştır (p<0,05). Çalışmada diyet kalitesi ile VAİ ve kardiyometabolik risk faktörleri arasında direkt ilişki bulunamamıştır. Bu durumun, çalışma grubunda iyi diyet kalitesine sahip olan bireyin bulunmaması ve çalışma grubunun diyet kalitesine göre homojen dağılım göstermemesi ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Öte yandan, VAİ birçok besin ögesi ve balık, kurubaklagil, çiğ salata/sebze tüketim miktarı ile antropometrik ölçüm ve kan parametreleri ile ilişkili bulunmuştur. Dolayısıyla hastaların beslenme durumlarının VAİ, antropometrik ölçüm ve kan parametreleri ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Konu ile ilgili daha büyük örneklem grubu içeren daha fazla çalışma yapılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Polikistik over sendrom, Diyet kalitesi, İnsülin direnci, Visseral adipozite, Kardiyometabolik risk faktörleri

The aim of the study is to evaluate the relationship of diet quality with visceraladiposity and cardiometabolic risk factors in Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) patients with insulin resistance (IR). A total of 114 female individuals with insulin resistance between the ages of 20 and 40 who were diagnosed with PCOS according to the Rotterdam criteria were included in the study. In the collection of study data; the participant information form, which includes the demographic characteristics, diseases, physicalactivity statusand anthropometric measurement information of the participants, the frequency of food consumption registration form and the three-day food consumption record form were used to evaluate their food consumption. In addition, the healthy eating index 2015 (HEI-2015) wasused to measure the diet quality of individuals. The meanage (years) and body massindex (BMI) of the participants were 26.58 ± 4.35 years and 31.03 ± 4.50 kg/m2, respectively. The present symptoms of the participants were irregular periods (62.28%), acne (57.89%), excess body hair (57.02%), obesity (54.39%), fatigue (52.63%). The mean HEI-2015 score of the individuals was 39.11 ± 10.65 points (poor diet quality), and it was observed that 92.46% of their diet quality had a bad diet and 17.54% had a diet quality that needed to be improved. The average waist circumference of the participants was 94.10 ± 10.48 cm, the average waist-hipratiowas 0.85 ± 0.03, the average waist-to-height ratio was 0.59 ± 0.05, and the mean visceraladiposity index (VAI) was found to be 7.44 ± 1.80. Vitamin C (µg), B1 (µg), B5 (µg), B6 (µg), B12 (µg), calcium (mg), magnesium (mg), iron (mg), zinc (mg), fluorine (µg), iodine (µg) levels were found to be insufficient. In the study, nostatistically significant correlation was found between the levels of HEI2015 and VAI and blood parameters (p>0.05). However, statistically significant relationships were found between with VAI and fasting blood glucose, fasting insulin, cholesterol, LDL and HDL cholesterol, triglyceride, total testosteron elevels, daily dietary fiber, protein (g), vitamins A, C, B1, B2, B5, biotin, folic acid, potassium, phosphorus, iron, fish (g), legumes (g) and rawsalad / vegetable (g) consumption levels (p<0.05). In the study, no direct relationship was found between diet quality and VAI or cardiometabolic risk factors. It is thought that this situation may be related to the absence of individuals with good diet quality in the study group and the fact that the study group did not show a homogeneous distribution according to diet quality. On theother hand, VAI was correlated with many nutrients and fish, legumes, raw salad/ vegetable consumption amount, anthropometric measurements and blood parameters. Therefore, it is thought that the nutritional status of the patients may be related to VAI, anthropometric measurements and blood parameters. It is recommended to conduct more studies with a larger sample group on the subject. Keywords: Polycystic ovary syndrome, Diet quality, Insulin resistance, Visceral adiposity, Cardiometabolic risk factors