Doktora Tezleri / Phd Degree Theses
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.14517/23
Browse
Browsing Doktora Tezleri / Phd Degree Theses by Author "Aksulu, Behiye Işık"
Now showing 1 - 3 of 3
- Results Per Page
- Sort Options
Doctoral Thesis Eski Musul şehirinde geleneksel mekansal sistemin koruma metodolojisi(2024) Al-dulaımı, Rana Mahfoodh Hamıd; Aksulu, Behiye Isik; Mimarlık / ArchitecturePek çok tarihi ve kültürel mirası barındıran kent, çeşitli doğal ve beşeri etkenler nedeniyle sürekli olarak bozulma ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmış, bu durum mimari değeri yüksek pek çok tarihi yapının kaybına neden olmuştur. Böylece doğal afetler, sürekli savaşlar ve bakımsızlık nedeniyle pek çok tarihi kent kültürel kimliğini kaybetmiştir. Mimarlık, kültürel ve toplumsal değerlerin gerçek bir yansımasıdır ve fiziksel bir yapının yokluğu ve yok olması, mekânın toplumsal yapısının, kültürel kimliğinin ve kolektif hafızasının da yok olması anlamına gelir. Eski Musul şehri, çeşitli sosyal, kültürel ve mimari mirasa sahip en önemli tarihi şehirlerden biri olarak kabul edilir. Şehrin kuruluşundan bu yana yerleşen farklı millet ve dinleri bünyesinde barındırmaktadır. Sağlam ve uyumlu komşuluk bağları onları birbirine bağlar. Tatilleri ve etkinlikleri paylaşırlar. Kendilerini farklı kılan dini gelenek ve görenekleri taşırlar ve şehri karakterize eden gelenek ve sosyal davranışları paylaşırlar. Kentin varlık sürecinde pek çok farklı süreç yaşayan Musul, sosyal özelliğin yanı sıra geleneksel unsurlarını, onu farklı kılan sosyal ve mimari çeşitliliğinin kaybıyla sonuçlanan savaş karşı karşıya kaldığı son deneyimdi. Bu nedenle, kültürel mirasla ilgilenen uluslararası ve yerel kuruluşlar, kentin restore edilmesi ve yok olmaktan kurtarılması konusuna önem vermesi gerekmektedir. Öte yandan kentsel korumanın amacı, II. Dünya Savaşı sonrasında kentlerin ve tarihi varlıkların yok olmasını azaltmak, yok olan tarihi yeniden canlandırmak ve kimliği korumak amacıyla birçok kentin, tarihi ve miras eserinin yok edilmesini önlemektir. Tarihi ve miras değeri olan şehirler.binalar ve yapılar ile ilgili genel koşulları tanımlayan belirli temeller ve uluslararası sözleşmeler oluşturarak, tarihi kentlerin devamlılığını ve hayatta kalmasını sağlayan, sürekli düşüş ve yok oluş belirtilerini durduran ve mirasla sürekli iletişimi sağlayan birçok farklı koruma yöntem ve stratejisini benimsemiştir. Öte yandan toplulukların kültürel kimlikleri de mekânın fiziksel çevresinin şekillenmesine katkı sağlamaktadır. Tarihi yapılar ve şehirler toplumun gelenek, görenek ve kültürel inançlarını yansıttığı için fiziksel yapıyla yakından ilgilidir. Toplumu korumak, mekanı korumanın ön şartıdır. Mekanı korumak, kişi ve mekan arasındaki ilişkiyi korumakla başlar. Bu ilişki konut birimi içerisinde başlamaktadır. Aile, toplumun çekirdeği, sosyal yapının temel birimi ve nesiller arası kültürel ve sosyal kimliğin ilk taşıyıcısı olarak kabul edilir. Bu çalışma, eski şehrin kültürel ve maddi mirasının korunması çerçevesinde korunması ve yaşatılması gereken, eski şehrin kültürel, sosyal ve maddi mirasının inşasında temel birim olarak eski Musul kentindeki geleneksel evlere odaklanmaktadır. şehir. Musul'daki geleneksel evlerin mimari ve sosyal yapısına ilişkin net bir algının olmayışı, bize koruma metodolojisi konusunda yol gösterici olabilir. Araştırmanın amacı, savaş sonrası Musul tarihi kentinin zengin kültürel mirasını korumak için oluşan mimari ve sosyal yönlerin analiz edilmesi, konut birimindeki mimari ve sosyal unsurlar arasındaki ilişkinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle sonuçlanan bir yöntem geliştirmek hedeflenmiştir. Araştırmanın amacına ulaşmak için, konut biriminin fiziksel ve sosyal özelliklerinin (toplumsal yapı) analiz edildiği konut biriminin yapısal analizi aşaması da dahil olmak üzere üç ana aşamaya ayrılan bir dizi araştırma adımı esas alınmıştır. Geleneksel evlerin mimari yönleri ve kapasiteleri ile ilgili sorunları teşhis etmek için analiz edilir ve bilinir. İkinci aşama, toplanan verilerin ve çalışma için seçilen kentsel gerçekliğin değerlendirildiği, eski kentin mimari, kültürel ve sosyal açıdan geçirdiği değişimlerin belirlendiği değerlendirme aşamasını, ardından karar verme aşamasını temsil etmektedir. Optimum stratejiye ulaşmak için problem belirli mimari, sosyal, tarihsel ve ekonomik kavramlara göre yeniden formüle edilip, Tarihi kentin kültürel ve mimari kimliğinin korunmasına yönelik olası koruma stratejilerine karar verilerek olası sonuçları ortaya konulmaktadır. Geleneksel evlerin analizi sonucunda eski kentin kültürel ve maddi mirasını doğrudan ve dolaylı düzeyleriyle korumak için kullanılan stratejilerin birbiriyle örtüştüğü ve aynı zamanda toplanan verilerin niteliğine göre takip edildiği ortaya çıkmıştır. Geleneksel evler, koruma süreçlerinde karar verme aşamasının yanı sıra kullanılan koruma yöntemini de belirler. Geleneksel şehirde, verilere ve onun yönetimine dayalı. Sonuçlar öz olarak ' Eski Musul Şehri'ndeki Çeşitlilik ve Mimari Zenginlik, Şehirdeki Sosyal ve Kültürel Çeşitlilikten kaynaklanmaktadır, 1. Konut birimi, Mimari ve Sosyal birimden oluşur, 2. Aile ve Kullanıcı' şeklindeki ana araştırma hipotezini desteklemektedir, 3. geleneksel Kent, mimari ve sosyal yönlerin korunmasında önemli bir role sahiptir'. Anahtar Kelimeler: Geleneksel evler, sosyal yapı, mimari yapı, koruma, eski Musul şehri.Doctoral Thesis İran-Tebriz'de geleneksel kent dokusunun incelenmesi ve korunması önerisi (araştırma alanı: Tebriz' in kapalıçarşı külliyesi)(2023) Eılaeı, Vahıd; Aksulu, Behiye Işık; Mimarlık / ArchitectureTarihi kentler geçmişin mimari mirası olarak, yaşam biçimini ve medeniyetlerin nasıl evrildiğini göstermektedir. Geçmişten günümüze pek çok biriktirilmiş bilgi ve detaylar aktarmaktadırlar. Diğer anlamıyla, kentleri oluşturan mekanlar kapsamlı analiz edildiğinde barındırdığı değerler, anlaşılmaktadır. Sürdürülebilir kentsel gelişme yanı sıra sürdürülebilir sosyal gelişme için bahsedilen bilgilerin irdelenmesi önem taşımaktadır. İslam mimarisine sahip olan kentlerdeki mekanlardan bahsedilirken çarşılar farklı mimari özellikleri ile geçmişte ve günümüzde, kentlerin günlük yaşamında önemli bir rol oynamaktadırlar Bu araştırmada, Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi ele alınmış ve çalışmanın alanı belirledikten sonra fiziksel ve sosyal yapısı analiz edilip günümüz sorun ve olanakları tanımlayarak, değişim süreci değerlendirilmiştir. Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi, yedi yüzyıl boyunca ticari ve kültürel alışverişler için Asya'da ve Dünyada en önemli uluslararası kentsel alanlardan biri olmuştur. Tarihi çarşının mimari özellikleri ve stratejik coğrafi konumu nedeniyle İpek Yolu üzerinde doğu-batı ticaret yolunda da etkin izler bırakmıştır. Kapalı çarşının geçmişine bakıldığında Selçuklular, İlhanlılar, Kara-koyunlu Türkmenleri, Ak-koyunlu Türkmenleri, Safeviler, Osmanlı ve Kaçar devri gibi tarihi dönem izlerini görmekteyiz. Bu dönemlerin her birinin ayrı ayrı çarşının gerek oluşumunda gerekse gelişmesinde etkileri olmuştur. Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi dünyanın en büyük tuğla ile inşa edilmiş kapalı çarşısı olarak UNESCO dünya mirası listesinde yer almaktadır. Araştırmada, Tebriz kenti ticari kesiminde seçilen alanın özellikleri, karakteristiği ve mekansal oluşumundaki fiziksel ve sosyal ilişkisinin anlaşılması için arşivlerden belge araştırma, alan çalışması, fiziksel ve sosyal anketlerle analizler yapılmıştır. Elde edilen bilgiler değerlendirilmiş, alanın günümüzde büyük ölçüde geleneksel özelliklerinin varlığını sürdürdüğü tespit edilmiştir. Bu bağlamda bilgilerden en önemlisi, geleneksel koruma yöntemleridir. Yöntemlerin etkisi geçmişten günümüze sürdürülüp ve bir kültür olarak devam etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın ileri aşamada planlanacak olan tarihi kent merkezi koruma geliştirme projeleri için katkı sağlayacak ve temel oluşturacak değerde bilgi aktaracağı düşünülmektedir.Doctoral Thesis Libya Bingazi şehrinde seçilen mahallelerin gelişim sürecinin fiziksel ve sosyal etkileşimi(2024) Lathram, Huda Mohamed; Aksulu, Behiye Işık; Aysu, Mehmet Emre; Mimarlık / ArchitectureBu çalışma, Libya Bingazi'deki şehir büyümesinin çeşitli karmaşık faktörlerini kapsamlı bir şekilde incelemekte olup, özellikle sosyo ve çevresel faktörlerin etkileşimine vurgu yapmaktadır. Mahalleler, insanlar arasında sosyal uyumu teşvik edebilecek, etkili iletişimi ve toplum içindeki genel memnuniyeti sağlayabilecek yerler olarak değerlendirilmektedir. Bu durum, fiziksel çevre ve onun sosyal yapısı üzerindeki etkisiyle yakından ilişkilidir. Mahalledeki sosyal özellikler, yaşam kalitesini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Bu unsurlar, yapılı çevre gibi fiziksel yapının yanı sıra, yapılı çevrenin toplumda uyandırdığı duygular ve algılar gibi fiziksel olmayan unsurları da kapsamaktadır. Üretken ve uyumlu bir sosyal yaşam için yararlı bir ortam oluşturmak amacıyla grup tasarımının olumlu sosyal yönlerini kabul etmek çok önemlidir. Bu, küçük bir konut birimi (mahalle) içinde uygun etkileşim ve homojenliğin sağlanmasına vurgu yaparak başarılabilir. Çalışma, fiziksel çevrenin sosyal faktörler üzerindeki etkisini vurgulamakta ve kültürel ve ekonomik bileşenlere duyarlı gelişim stratejilerini savunmaktadır. Çalışma, fiziksel altyapı ile sosyal yapı arasındaki kayda değer ilişkiyi ve sosyal etkileşimi teşvik etmek, güvenlik ve korunmayı sağlamak, aidiyet duygusunu pekiştirmek, mahalle memnuniyeti ve topluluk birliğini teşvik etmek için karma kullanıma, tesislerin mevcudiyetine ve erişim kolaylığına sahip olmanın önemini ve topluluğun planlama sürecine dahil edilmesinin önemini, kentsel gelişimin, sakinlerin özel ihtiyaç ve arzularıyla eşleştirilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Tez kentsel planlamanın kalıcı etkileri üzerine gelecekteki araştırmalar için bir çerçeve oluşturmakta ve farklı Arap şehirlerinin karşılaştırmalı bir incelemesini sunmaktadır. Bu yöntem, sadece fiziksel durumu artırmakla kalmayıp aynı zamanda sosyal yapıyı da teşvik eden, topluluk refahını artıran ve canlı, varlığını sürdürebilen kentsel alanların yaratılmasına katkıda bulunan kentsel ortamların inşa edilmesinin kritik önemini vurgulamaktadır.