Doktora Tezleri / Phd Degree Theses

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.14517/23

Browse

Now showing 1 - 2 of 2

İran-Tebriz'de geleneksel kent dokusunun incelenmesi ve korunması önerisi (araştırma alanı: Tebriz' in kapalıçarşı külliyesi)
(2023) Eılaeı, Vahıd; Aksulu, Behiye Işık
Tarihi kentler geçmişin mimari mirası olarak, yaşam biçimini ve medeniyetlerin nasıl evrildiğini göstermektedir. Geçmişten günümüze pek çok biriktirilmiş bilgi ve detaylar aktarmaktadırlar. Diğer anlamıyla, kentleri oluşturan mekanlar kapsamlı analiz edildiğinde barındırdığı değerler, anlaşılmaktadır. Sürdürülebilir kentsel gelişme yanı sıra sürdürülebilir sosyal gelişme için bahsedilen bilgilerin irdelenmesi önem taşımaktadır. İslam mimarisine sahip olan kentlerdeki mekanlardan bahsedilirken çarşılar farklı mimari özellikleri ile geçmişte ve günümüzde, kentlerin günlük yaşamında önemli bir rol oynamaktadırlar Bu araştırmada, Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi ele alınmış ve çalışmanın alanı belirledikten sonra fiziksel ve sosyal yapısı analiz edilip günümüz sorun ve olanakları tanımlayarak, değişim süreci değerlendirilmiştir. Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi, yedi yüzyıl boyunca ticari ve kültürel alışverişler için Asya'da ve Dünyada en önemli uluslararası kentsel alanlardan biri olmuştur. Tarihi çarşının mimari özellikleri ve stratejik coğrafi konumu nedeniyle İpek Yolu üzerinde doğu-batı ticaret yolunda da etkin izler bırakmıştır. Kapalı çarşının geçmişine bakıldığında Selçuklular, İlhanlılar, Kara-koyunlu Türkmenleri, Ak-koyunlu Türkmenleri, Safeviler, Osmanlı ve Kaçar devri gibi tarihi dönem izlerini görmekteyiz. Bu dönemlerin her birinin ayrı ayrı çarşının gerek oluşumunda gerekse gelişmesinde etkileri olmuştur. Tebriz'in tarihi çarşı kompleksi dünyanın en büyük tuğla ile inşa edilmiş kapalı çarşısı olarak UNESCO dünya mirası listesinde yer almaktadır. Araştırmada, Tebriz kenti ticari kesiminde seçilen alanın özellikleri, karakteristiği ve mekansal oluşumundaki fiziksel ve sosyal ilişkisinin anlaşılması için arşivlerden belge araştırma, alan çalışması, fiziksel ve sosyal anketlerle analizler yapılmıştır. Elde edilen bilgiler değerlendirilmiş, alanın günümüzde büyük ölçüde geleneksel özelliklerinin varlığını sürdürdüğü tespit edilmiştir. Bu bağlamda bilgilerden en önemlisi, geleneksel koruma yöntemleridir. Yöntemlerin etkisi geçmişten günümüze sürdürülüp ve bir kültür olarak devam etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın ileri aşamada planlanacak olan tarihi kent merkezi koruma geliştirme projeleri için katkı sağlayacak ve temel oluşturacak değerde bilgi aktaracağı düşünülmektedir.
Libya Bingazi şehrinde seçilen mahallelerin gelişim sürecinin fiziksel ve sosyal etkileşimi
(2024) Lathram, Huda Mohamed; Aksulu, Behiye Işık; Aysu, Mehmet Emre
Bu çalışma, Libya Bingazi'deki şehir büyümesinin çeşitli karmaşık faktörlerini kapsamlı bir şekilde incelemekte olup, özellikle sosyo ve çevresel faktörlerin etkileşimine vurgu yapmaktadır. Mahalleler, insanlar arasında sosyal uyumu teşvik edebilecek, etkili iletişimi ve toplum içindeki genel memnuniyeti sağlayabilecek yerler olarak değerlendirilmektedir. Bu durum, fiziksel çevre ve onun sosyal yapısı üzerindeki etkisiyle yakından ilişkilidir. Mahalledeki sosyal özellikler, yaşam kalitesini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Bu unsurlar, yapılı çevre gibi fiziksel yapının yanı sıra, yapılı çevrenin toplumda uyandırdığı duygular ve algılar gibi fiziksel olmayan unsurları da kapsamaktadır. Üretken ve uyumlu bir sosyal yaşam için yararlı bir ortam oluşturmak amacıyla grup tasarımının olumlu sosyal yönlerini kabul etmek çok önemlidir. Bu, küçük bir konut birimi (mahalle) içinde uygun etkileşim ve homojenliğin sağlanmasına vurgu yaparak başarılabilir. Çalışma, fiziksel çevrenin sosyal faktörler üzerindeki etkisini vurgulamakta ve kültürel ve ekonomik bileşenlere duyarlı gelişim stratejilerini savunmaktadır. Çalışma, fiziksel altyapı ile sosyal yapı arasındaki kayda değer ilişkiyi ve sosyal etkileşimi teşvik etmek, güvenlik ve korunmayı sağlamak, aidiyet duygusunu pekiştirmek, mahalle memnuniyeti ve topluluk birliğini teşvik etmek için karma kullanıma, tesislerin mevcudiyetine ve erişim kolaylığına sahip olmanın önemini ve topluluğun planlama sürecine dahil edilmesinin önemini, kentsel gelişimin, sakinlerin özel ihtiyaç ve arzularıyla eşleştirilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Tez kentsel planlamanın kalıcı etkileri üzerine gelecekteki araştırmalar için bir çerçeve oluşturmakta ve farklı Arap şehirlerinin karşılaştırmalı bir incelemesini sunmaktadır. Bu yöntem, sadece fiziksel durumu artırmakla kalmayıp aynı zamanda sosyal yapıyı da teşvik eden, topluluk refahını artıran ve canlı, varlığını sürdürebilen kentsel alanların yaratılmasına katkıda bulunan kentsel ortamların inşa edilmesinin kritik önemini vurgulamaktadır.

Browse

Browsing Doktora Tezleri / Phd Degree Theses by Author "Aksulu, Behiye Işık"