Multiple skleroz hastalarının semptom yönetiminde tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı

Abstract

Bu çalışma, Multiple skleroz (MS), hastalarının semptom yönetiminde tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımını belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırma, Temmuz 2022- Mayıs 2023 tarih aralığında Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Nöroloji kliniğinde yatan, araştırma kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 296 hasta ile tamamlandı. Araştırma verileri araştırmacı tarafından oluşturulan demografik özellikler, Multiple Skleroz (MS)'ne ilişkin tanılamalar ve Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi (TAT) Yöntemi Kullanımına İlişkin Tanılamalar olmak üzere üç bölümden oluşan Anket Formu ile toplandı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi ve lojistik regresyon analizi kullanıldı. Çalışmaya katılan MS hastalarının %22,0'ının tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullandıkları ve %13,5'inin ağızdan alınan bitkiler kullandıkları belirlendi. MS hastalarını en çok rahatsız eden yakınmaların %65,5'inin ekstremitelerde güçsüzlük, %63,9'unun yorgunluk ve %61,5'inin kas spazmı olduğu saptandı. Araştırmada kas spazmı, yorgunluk, ağrı, idrar kontrol sorunu, elstremitelerde güçsüzlük, dizatri, uykusuzluk ve baş dönmesi semptomları yaşayan kişilerin tamamlayıcı ve alternatif tedavileri tercih etme eğiliminde olduğu belirlendi (p=0.000). Multiple skleroz hastalarının bir kısmının semptomlarını yönetmek için tamamlayıcı ve alternatif tedavi yötemlerini kullandıkları tespit edildi. MS hastalarının semptomlarını yönetmek için kullandıkları TAT yöntemleri ile ilgili detaylı anamnez alınmalı, hem hastalara hem de sağlık personeline TAT yöntemleri hakkında eğitim ve danışmanlık sağlanmalıdır. Anahtar Kelimeler: Multiple skleroz, tamamlayıcı ve alternatif tedavi, semptom yönetimi, hemşirelik.

This study was conducted to determine the use of complementary and alternative treatments in the management of symptoms in patients with Multiple Sclerosis (MS). The research was completed with 296 patients hospitalized in the Neurology clinic at Kocaeli University Research and Application Hospital between July 2022 and May 2023, who met the research criteria and agreed to participate in the research. Research data were collected with a Survey Form consisting of three parts: demographic characteristics created by the researcher, diagnoses regarding Multiple Sclerosis (MS) and Diagnoses Regarding the Use of Complementary and Alternative Treatment (CAM) Methods. Descriptive statistics, chi-square test and logistic regression analysis were used to analyze the data. It was determined that 22.0% of the MS patients participating in the study used complementary and alternative treatment methods and 13.5% used oral herbs. It was determined that 65.5% of the complaints that bothered MS patients the most were weakness in the extremities, 63.9% were fatigue, and 61.5% were muscle spasm. In the study, it was determined that people experiencing symptoms of muscle spasm, fatigue, pain, urinary control problems, weakness in the extremities, dysarthria, insomnia and dizziness tended to prefer complementary and alternative treatments (p = 0.000). It was determined that some of the multiple sclerosis patients used complementary and alternative treatment methods to manage their symptoms. A detailed anamnesis should be taken regarding the CAM methods used by MS patients to manage their symptoms, and training and consultancy about CAM methods should be provided to both patients and healthcare personnel. Keywords: Multiple sclerosis, complementary and alternative treatment, symptom management.