Adolesan kadın basketbol oyuncularında anaerobık yorgunluğun proprıosepsıyon üzerıne etkısı

Abstract

Proproseptif duyudaki eksiklikler yaralanma riskini artırmakta ve sporcunun performansını olumsuz yönde etkilemektedir. Kadın basketbol oyuncularında anaerobik yorgunluğun ve toparlanma sürecinin propriosepsiyon üzerine etkisi üzerinde sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu amaçla adolesan kadın basketbol oyuncularında anaerobik yorgunluğun alt ekstremite propriosepsiyonu üzerine etkisini değerlendirilmiştir. Çalışmaya 12–16 yaş aralığında 30 lisanslı kadın basketbol oyuncusu dahil edildi. Katılımcıların demografik bilgilerine takiben, istirahat, yorgunluk ve toparlanma olmak üzere üç durumda kalp atım sayıları, 30° ve 60° aktif ve pasif diz eklemi pozisyon hissi ölçümleri yapıldı. Diz eklemi pozisyon hissi ölçümleri için dominant bacakları değerlendirmeye alındı. Anaerobik yorgunluk için bisiklet ergometresinde Wingate anaerobik test protokolü uygulandı ve hemen sonrasındaki yorgunluk durumu verileri alındı. Toparlanma sonrası verilerin alınması için katılımcılar 10 dakika istirahate alındılar. Katılımcıların elde edilen yorgunluk nabızları ortalama 171,6±4,2 atım/dakika olarak tespit edildi ve karvonen formülüne göre hesaplanan iş yoğunluğu %72,7±2,9 olarak belirlendi. Anaerobik yorgunluk sonrası 30° ve 60° diz fleksiyonu aktif eklem pozisyon hissinde istirahat değelerine göre anlamlı azalma saptandı (p>0,017). Yorgunluk sonrası 10 dakikalık toparlanma ile 30° ve 60° diz fleksiyonu aktif eklem pozisyon hissinde tekrar istirahat seviyelerine dönüş olduğu belirlendi. Diz fleksiyonu 30° ve 60° pasif eklem pozisyon hissinde anaerobik yorgunluk sonrası anlamlı farklılık tespit edilmedi. Sonuç olarak, adolesan kadın basketbolcularında anaerobik yorgunluğun diz propripsepsiyonunu azalttağı saptanmış ve çalışmanın literatürdeki benzer bulgularla örtüştüğü görülmüştür. Bunula birlikte, 10 dakika kadar kısa bir toparlanma süresi ile propriyoseptif duyarlılığın başlangıç seviyelerine geri döndüğü görülmüştür.Deficiencies in proproseption increase risk of injuries and decreases the athletes performance. There are a limited number of studies on the effect of anaerobic fatigue and recovery process on proprioception in female basketball players. For this purpose, the effect of anaerobic fatigue on lower extremity proprioception in adolescent female basketball players was evaluated. Thirty licensed female basketball players (12-16 years of age) were included in this study. Following the demographic information, heart rate, 30° and 60° active and passive knee joint position sense measurements of the dominant legs were made in the 3 conditions: rest, fatigue, recovery. Wingate anaerobic test protocol was applied on a bicycle ergometer for anaerobic fatigue and fatigue data were obtained immediately afterwards. Participants rested for 10 minutes prior to the measurements for the recovery period. Heart rate obtained from participants following anaerobic fatigue were 171.6±4.2 beats/minute, and the work intensity calculated according to the carvonen formula was determined as 72.7±2.9%. After anaerobic fatigue, there was a significant decrease in the active joint position sense of 30° and 60° knee flexion compared to the resting values (p>0,017). It was observed that 30° and 60° knee flexion and active joint position senses returned to resting levels after 10 minutes of recovery following intense anaerobic fatigue. There was no significant difference in knee flexion 30° and 60° passive joint position senses after anaerobic fatigue. In conclusion, it was found that anaerobic fatigue reduced knee propription in adolescent female basketball players, which is consistent with similar findings in the literature. It has also been observed that a full recovery of proprioceptive sensitivity can be achieved with an appropriate recovery time as short as 10 minutes.