Demircioğlu, Cemal

Name Variants

Demircioğlu, Cemal
Cemal, Demircioğlu
Demircioglu, Cemal
Cemal Demircioglu
Cemal Demircioğlu
Cemal DEMIRCIOĞLU
DEMIRCIOĞLU Cemal
Demircioglu, C.
Demircioglu Cemal
Demircioğlu C.
C., Demircioğlu
Cemal DEMiRCiOGLU
Demircioğlu, C.
Demircioğlu Cemal
DEMiRCiOGLU Cemal
Demircioǧlu,C.

Job Title

Prof.Dr.

Email Address

cemal.demircioglu@okan.edu.tr

Main Affiliation

Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)

Website

https://www.researchgate.net/profile/Cemal-Demircioglu

Full item page

Scholarly Output

18

Articles

1

Citation Count

0

Supervised Theses

14 Scholarly Output Search Results

Now showing 1 - 10 of 18

Türkçe çeviri dergilerinde ara dilden çeviriler üzerine betimleyici bir inceleme:1979-2013
(2017) Pekel, Ümit Türe; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Bu çalışma, 1979-2013 yılları arasında yayımlanan Türkçe çeviri dergilerinin ara dilden çeviri politikalarını Gideon Toury'nin 'çeviri normları' kavramı (Toury 1995:53) çerçevesinde irdelemeyi hedeflemektedir. Çalışma ayrıca söz konusu dergilerde yayımlanan ara dilden çeviriler kapsamında ilgili dönemde Türkçe çeviri dizgesindeki hâkim dil/kültürleri irdelemekte ve konuyu Albert Branchadell'in 'az çevrilen diller' kavramıyla (Branchadell 2004: 1) ilişkilendirerek tartışmaktadır. Çalışmamız, Türkçede ara dilden çevirilere odaklanarak belirli bir dönemin normlarını incelemesi açısından öncüldür. Araştırmamız için öncelikle ilgili dergilerde yayımlanan Türkçeye ara dilden ve doğrudan çeviriler derlenmiş ve daha sonra da bu çeviriler üzerinden çeşitli veriler (kullanılan ara diller, kaynak dizgeler, metin türleri) analiz edilmiştir. Veri analizinin daha tutarlı olabilmesi için inceleme dönemi üç bölüme ayrılmıştır: 1979-1989, 1990-1999, 2000-2013. Her bir dönem için kaynak dizge ile çevirinin doğrudanlığı, metin türü ile çevirinin doğrudanlığı ve kullanılan ara dil ile kaynak dizge/metin türü ilişkileri irdelenmiştir. Araştırma, (1) belirli dönemlerde çevirinin hangi dil üzerinden yapıldığının gizlendiğini ve böylece ara dilden çevirilerin doğrudan çeviriler gibi sunulduğunu, (2) kullanılacak ara dilin seçiminde ilgili dönemde çeviri dizgesindeki egemen dil/kültürün etkili olduğunu ve (3) ara dilden çeviriye başvurulmasının her zaman dilsel yetersizlikle açıklanamayacağını göstermiştir. Anahtar Kelimeler: ara dilden çeviri, çeviri normları, çeviri politikaları, az çevrilen diller
Citation - Scopus: 21
Translating Europe the case of ahmed midhat as an ottoman agent of translation
(John Benjamins Publishing Company, 2009) Demircioğlu,C.; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
This paper examines the concept of agency by focusing retrospectively on the diverse translation practice of Ahmed Midhat (1844-1913), who was an important Ottoman novelist, translator, publisher, journalist and the owner of the newspaper Tercüman-ı Hakikat [Interpreter of Truth]. Ahmed Midhat's writings provide an exemplary framework for rethinking agency in terms of multiple translation-related practices in a period of Ottoman contact with European culture in the late 19th century. Through the examination of his translation activity and discourse on translation, this paper will emphasize that Ahmed Midhat was a good example of provocative agency, (i) which generated significant dynamism in Ottoman writing, publishing and journalism, (ii) and which functioned as a “mediator” in conveying Western culture to Ottoman society by performing different forms of translation practices. He was also the major provocative figure in the so-called “classics debate” of 1897 which was on translating neo-European classical works into Ottoman Turkish. Thus, in his dialogue with Europe, Ahmed Midhat appears as an agent of translation in the private sphere who made a great contribution to the shaping and modernization of Ottoman culture and literature in the late 19th century. © 2009 John Benjamins Publishing Company. All rights reserved.
EL-CAHIZ’DAN MANASTIRLI MEMET RIFAT’A: ARAP ÇEVİRİ KURAMCILARI İLE OSMANLI MÜTERCİMLERİ ARASINDAKİ BAĞLANTILAR
(2013) Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Bu makale, Osmanlı mütercimleri ile Arap çeviri geleneğinde \"altın çağ\" olarak bilinen dönemde karşımıza çıkan temel yaklaşımlar arasındaki bağlantıları çeviribilim disiplini bakış açısıyla birincil kaynaklara dayalı olarak ele almaktadır. Makale, el-Cahız'dan Manastırlı Mehmet Rifat'a kadar uzanarak bazı eyleyenlere ve çeviri söylemlerine odaklanmakta ve Osmanlı mütercimlerinin Araplardaki çeviri yaklaşımlarından haberdar olduklarını, Abbasiler dönemindeki çeviri kuramcılarının yaklaşımlarını izlediklerini ve bunlardan Türkçede kendi çeviri uygulamalarında yararlandıklarını ileri sürmektedir. Dolayısıyla makalede, Arap çeviri kuramının Osmanlı kültüründeki çeviri uygulamalarına kuramsal bir çerçeve sağladığı ve \"doğu çeviri kuramı\" olarak bahsedebileceğimiz genel bir yaklaşımın öncülü olarak işlev gördüğü vurgulanmaktadır. Bu noktada makale, tarihsel çeviri araştırmaları bağlamında, Türk, Arap, Fars, Hint, Yunan, Bizans kültürleri arasındaki etkileşimleri vurgulayarak, Osmanlı kültüründeki çeviri etkinliklerini karşılaştırmalı bakış açısıyla ele alma ihtiyacına dikkat çekmektedir. Karşılaştırmalı bir bakış açısı özellikle çeviri olgusunun benzeşen ve farklılaşan yönleri ile etkileşimlerin türü ve derecesinin saptanması açısından önemli görülmektedir. İlaveten, makale belagat ile çeviri arasındaki girift ilişkilere de dikkat çekmektedir. Belagatte görüleceği üzere bir kaynak metinden lafz ve mana bakımından yararlanma, çeviriyi belagat veya belagati çeviriyle ilişkili hale getirmektedir. Dolayısıyla makale, Osmanlı kültüründe tarihsel çeviri araştırmaları bakımından Arap belagatine İslami edebi geleneklerde hem edebiyat üretimini biçimlendiren hem de çeviri uygulamalarını çerçeveleyen kuramsal bir yapı olarak dikkat çekmektedir. Arap-Osmanlı etkileşimi bağlamında makale belagat ve çeviri arasındaki ilişkileri Latifi, Nergisi, Necip Asım ve Mehmet Rıfat gibi yazarların çeviri söylemleri üzerinden göstermeye çalışmaktadır
Ateşten Gömlek romanının İngilizce ve Almanca çevirileri aracılığıyla Milli Mücadele'nin Avusturya, Amerika ve Hindistan'da yeniden çerçevelenmesi üzerine bir inceleme
(2014) Kılıç, Sevim; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Bu çalışmanın amacı, Halide Edib Adıvar'ın Ateşten Gömlek romanının Amerika, Hindistan ve Avusturya'da yayımlanan çevirileri üzerinden karşılaştırmalı ve betimleyici bir inceleme yaparak bu erek bağlamlarda Türkiye'de yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde gerçekleşen Milli Mücadele'ye dair oluşturulan toplumsal ve siyasi gerçekliğin nasıl çerçevelendiğini sorgulamaktır. Bu amaçla, Ateşten Gömlek'in Amerika ve Hindistan'da yayımlanan iki İngilizce ve Avusturya'da yayımlanan Almanca erek metinleri ile bu erek metinlere ait yanmetinler, Mona Baker'ın yazılı ve sözlü çevirilerin incelenmesi amacıyla oluşturduğu kuramsal yaklaşımı ve 'yeniden çerçeveleme' kavramı kapsamında incelenmiştir. Çalışmamız, kaynak metne aracılık eden kişilerin, çevirilerinde ve/veya yanmetinlerinde başvurdukları yeniden çerçeveleme yöntemleri aracılığıyla, uluslararası boyutta gerçekleşmiş bir siyasi ve silahlı çatışma içeren Milli Mücadele'ye dair toplumsal ve siyasi gerçekliğin oluşturulmasında ve/veya şekillendirilmesinde etkin rol oynadıklarını göstermiştir.
Yazar imgesi ve Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur ve Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanlarının kaynak ve erek kültürde alımlanışı
(2019) Yılmaz, Zeynep Şahincan; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Bu çalışma, yanmetinler üzerinden Ahmet Hamdi Tanpınar'a dair kaynak ve erek kültürlerde oluşturulan yazar imgesi ile yazarın Huzur ve Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanlarının Türk ve İngilizce yazın dizgesinde ne şekilde alımlandığına odaklanmakta konuyu André Lefevere'in 'yeniden yazım' (rewriting) ve 'yeniden yazanlar' (rewriters) kavramları üzerinden inceleyerek yeniden yazımın alımlama ve imge oluşturma süreçleri üzerindeki etkisini sorgulamaktadır. Bu amaçla çalışmada, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur ve Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanlarının İngilizce çevirileriyle ortaya çıkan yanmetinler incelenerek iki kültür arasındaki imge oluşumu ve eserlerin alımlanışına dair benzerlik ve farklılıklar ortaya konmuştur. İnceleme sonucunda Huzur'un iki kültürde benzer şekilde alımlandığı, Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün erek kültürde kaynak dizgede hâkim ideolojik akımlar çerçevesinde alımlandığı ve yazar imgesinin oluşumunda yazarın eserlerinin de etkili olduğu ortaya konmuştur.
Tıp metinlerinin çevirisine ilişkin yaklaşımlar ve beklentiler: Bir olgu çalışması
(2011) Sönmez, Esra Çetintaş; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Küreselleşen dünyada tıp bilimi hızla gelişmekte ve değişmektedir. Teknolojik bilgiler ve yenilikler anında ve eksiksiz olarak tıp bilimine aktarılmakta ve aynı hızla uygulama alanına girmektedir. Tıbbın katlanarak arttığı ve her geçen gün yeni alt dalların ortaya çıktığı gerçeği göz önünde bulundurulursa, hekimler için eşzamanlı enformasyon dolumu gerektiği açıktır. Bu gereksinimin günümüzde çeviri vasıtasıyla, etkili bir şekilde giderildiği bilinmektedir.Bu çalışmanın amacı, Norman Fairclough'ın üç boyutlu eleştirel söylem çözümlemesi modelinden yararlanarak ve sosyolojik ve ideolojik etmenleri göz önünde bulundurarak¸ tıp metinlerinin İngilizceden Türkçeye çevirilerinde hekimler ve düz okuyucular arasında asimetrik ilişki olup olmadığını araştırmak ve çevirinin bu asimetrik ilişkide oynadığı rolü göstermektir.Üç ana bölümden oluşan bu çalışmada İngilizceden Türkçeye yapılan tıp metinlerinin çevirisinde kullanılan özel alan dili olarak tıp dili incelenmiş, anket tekniği kullanılarak yapılan olgu çalışması, Fairclough'ın üç boyutlu eleştirel söylem çözümlemesi modeline göre değerlendirilmiştir. Söylemi bir metin, söylem uygulaması ve sosyal uygulama olarak ele alan Fairclough modelinden yararlanarak, çalışmada tıp metinlerinin İngilizceden Türkçeye çevirisinde hekimlerin çeviri edimine ilişkin söylemlerinin eleştirel çözümlemesi yapılmıştır. Ayrıca, çalışmada hekimlerin dil kullanımı konusunda iktidar pozisyonları da irdelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Tıp Dili; Çeviri; İdeoloji; Eleştirel Söylem Çözümlemesi; Norman Fairclough
Macbeth'in Türkçe yeniden çevirilerinin erek yazın dizgesindeki konumlarının incelenmesi
(2022) Altunsoy, Azize; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Bu çalışmada, yeniden çevirilerin erek kültürde edindikleri konumda etkili olan unsurların betimlenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Özellikle klasik eserler bağlamında düşünüldüğünde, klasik eserlerin erek kültürde birçok yeniden çevirisi mevcut olduğundan, bu yeniden çevirilerin yazın dizgesinde neye göre konumlandığı sorunsalına odaklanılmıştır. Bu bağlamda, William Shakespeare'in Macbeth adlı eserinin Türkçeye yapılan çevirileri listelenmiş ve yeniden çevirilerden hangisinin erek yazın dizgesinde merkeze yerleştiği sorusuna cevap aranmıştır. Bu süreçte, erek kültürde en fazla etkinlik gösteren üç çevrimiçi kitap satış mağazasının internet sitelerinden edinilen verilerden yararlanılarak Sabahattin Eyüboğlu'nun ilk kez 1962 yılında Çan Yayınları tarafından basılan, 2002 yılında İş Bankası Kültür Yayınları Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi'ne dâhil edilen çevirisinin erek okuyucu tarafından en çok tercih edilen çeviri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Eyüboğlu'nun çevirisinin bu konuma yerleşmesinin sebepleri temelde hem metin incelemelerinin karşılaştırmalı olarak yürütülmesiyle hem de sosyokültürel unsurlar olarak ifade edilebilecek metin dışındaki unsurların karşılaştırmalı olarak incelenmesiyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Karşılaştırmalı incelemeler için Macbeth'in başka çevirmenlerce yapılan çevirilerinden üç tanesi daha belirli ölçütler gözetilerek bu çalışmanın bütüncesine dâhil edilmiştir. Sonuç olarak, çevirinin metinsel bir eylem olmanın ötesinde bir sosyokültürel ilişkisellikler ağı olarak değerlendirilmesinden hareketle, yeniden çevirilerin erek kültürdeki konumlanışlarında sosyokültürel ögelerin ne derece etkin olduğu gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: yeniden çeviri, Macbeth, William Shakespeare, yan metin, çeviri sosyolojisi.
Milli Kütüphane Kâşif Veritabanında kayıtlı Çinceden Türkçeye edebi çevirilerin özbetim metinlerinde çevirmenin görünürlüğü
(2022) Çanakçılı, Ayça; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Öz-betim metinleri, çevirmenlerin okuyucularıyla yazarın gerisinde kalmadan kendi sesi/varlığı aracılığıyla iletişim kurmalarına yarayan araçlardır. Bu nedenle, çevirmenlerin görünürlüğü tartışmalı olsa da, çevirmenlerin çeviri süreçleri üzerine öz-düşünümsel bir bakış açısıyla yazdıkları metinler, çeviri çalışmaları için birincil veri olarak büyük önem taşımaktadır. Öz-betim metinleri, çevirilerin ön kapak, arka kapak, iç sayfalarında ve çevirmenler tarafından yazılan önsöz/notlarda yer alan tanımlamalardır. Bu çalışma, 1944-2019 yılları arasında Çinceden Türkçeye edebi çevirilerin öz-betim metinlerini incelemekte ve çevirmenlerin kimlik ifadeleri aracılığıyla görünürlüğünü araştırmaktadır. Ayrıca Cumhuriyet döneminde Çinceden Türkçeye yapılan çevirilerin bibliyografyasını da sunan bu çalışma, Çinceden Türkçe'ye yapılan çevirilerin yüksek lisans düzeyinde kapsamlı bir analizini sunan ilk çalışma olup Çince'den çevrilmiş edebi metinlerin anlaşılmasına katkı sağlamaktadır.
Çinceden Türkçeye çevrilen sosyal bilim metinlerinin kataloglanmasındaki transkripsiyon sorunlarına çeviribilimsel bir bakış: Milli Kütüphane örneği
(2022) Eryılmaz, Buket Çetinbaş; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
Milli Kütüphane, Türkiye'de en fazla esere sahip kütüphane olup online veri tabanı Kâşif otomasyonu sayesinde birçok disiplinde araştırma yapılmasına olanak sağlar. Bu çalışma, 1923-2019 yılları arasında Kâşif otomasyonunda kayıtlı Çinceden Türkçeye çevrilmiş sosyal bilim metinlerine odaklanmaktadır. Çin sisteminin çeviri yoluyla Türkçeye nasıl girdiği istatistiksel verilere dayalı olarak ele alınmaktadır. Çalışmada ilk olarak Kâşif otomasyonunda yazar ve tercüme eserlerin isimlerinin yazılmasında kullanılan transkripsiyon yöntemleri incelenecek ve uygulamada karşılaşılan sorunlar tartışılacaktır. Bu amaçla Çincede kullanılan transkripsiyon sistemleri tanıtılacak, ardından hem Kâşif otomasyonunda hem de çevirilerin yanmetinlerinde kullanılan transkripsiyon sistemleri ve sorunları ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Son olarak transkripsiyonlarda yapılan hatalar vaka çalışmaları ile gösterilecek ve çözüm önerileri getirilecektir. Çalışmanın temel amacı, 1923'ten günümüze sosyal bilim metinlerinin çevirileri aracılığıyla alfabesiz bir dil olarak Çincenin Türk kültür sistemine nasıl girdiğini betimleyici çeviri çalışmaları perspektifinden araştırmaktır.
19. yüzyıl sonu Osmanlı toplumunda 'Tercüme' eserlerin tanıtımı üzerine betimleyici bir inceleme: Kitapçı Arakel katalogları
(2019) Yıldırım, Ezgi; Demircioğlu, Cemal; Mütercim Tercümanlık (İngilizce) / Translation and Interpreting (English)
19. yüzyıl Babıâli'sinin önde gelen yayıncılarından Arakel Tozlıyan Efendi (Kitapçı Arakel) 1883/1884-1898/1899 (H. 1301-1316) yıllarında çıkan Arakel Kitaphanesi Esami-i Kütübü (Arakel Kitaphanesi Kitap Adları) adlı kataloğunda hem önceki dönemin meşhur yazarlarının hem de kendi döneminin yazarlarının en çok rağbet gören eserleri hakkında bilgi verir. İlk özel kitapçı kataloğunu hazırlamasıyla yayıncılık alanında ayrı bir yer tutan Arakel Efendi 'esami-i kütüb'ünde 'telif' (sic) eserlerle 'tercüme' (sic) eserleri tanıtır. Bu çalışma kataloglarda hikâye ve romanlar başlığı altında verilen eserlerden çeviri olanların okura nasıl sunulduğu üstünedir; çalışmada Arakel Efendi'nin eserleri tanıtırken hangi bilgileri verdiğine bakılacak, söz konusu çevirilerin kapakları, önsöz veya sonsözleri incelenerek 'esami-i kütüp'teki tanıtım yazılarında bunlardan ne ölçüde faydalanıldığı ortaya konacaktır. Bu amaçla önce eserlerin kapakları betimlenecek, daha sonra çevirmenlerin 'Birkaç Söz', 'İfade-i Meram', 'Mukaddime' gibi başlıklar altında yazdıkları yanmetinler biçim, içerik, işlev açısından incelenip örneklerle anlatılacaktır. Son olarak kitapçının tanıtım yazılarının içeriği ele alınıp bu yazıların nasıl bir işlev üstlendiği tartışılacaktır. Arapça kitaplar hariç dönemin hemen hemen bütün eserlerinin fihristini hazırladığını söyleyen Arakel Efendi'nin kataloglarını esas alan bu çalışma Osmanlı toplumunda çevirilerin nasıl sunulduğuna, kitapçı ile çevirmenlerin çevirileri hangi bilgileri vererek okura tanıttığına çeviribilimsel bir bakışla odaklanır.

Demircioğlu, Cemal

Name Variants

Job Title

Email Address

Main Affiliation

Status

Website

ORCID ID

Scopus Author ID

Turkish CoHE Profile ID

Google Scholar ID

WoS Researcher ID

Scholarly Output

18

Articles

1

Citation Count

0

Supervised Theses

14

Filters

Settings

Sort By

Results per page

Scholarly Output Search Results